Εκατόν δεκαπέντε είναι οι τίτλοι των παραστάσεων που ακολουθούν, σε μια πρώτη αλλά αναλυτική χαρτογράφηση της σεζόν. Αφορούν μόνο νέες παραγωγές και δείχνουν τις χαρακτηριστικότερες τάσεις: δυνατή παρουσία των αναγνωρισμένων ξένων συγγραφέων, σχετικά αυξημένη παρουσία της κωμωδίας, σκηνοθέτες που επιμένουν στην ανάδειξη σύγχρονων έργων, σταθερή παρουσία της ελληνικής δραματουργίας, δυνατά ερμηνευτικά στοιχήματα.
Όχι ένας αλλά δύο βασιλιάδες Ληρ
Η κορυφαία σαιξπηρική τραγωδία, που είχαμε να δούμε αρκετά χρόνια στη σκηνή, φέτος έχει την τιμητική της. Δύο από τους πλέον καταξιωμένους σκηνοθέτες μας, αναλαμβάνουν να φωτίσουν την ιστορία του μονάρχη που αποφασίζει να αποσυρθεί και παραδίδει το βασίλειό του στις κόρες του˙ αυτό που θα ακολουθήσει είναι μια μεγάλη διαδρομή αυτογνωσίας και παραδοχής της ανθρώπινης ταπεινότητας. Στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας (από 8/11), ο Στάθης Λιβαθινός παρουσιάζει μια εκδοχή για οχτώ πρόσωπα, όπου τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Ληρ θα ερμηνεύσει η Μπέττυ Αρβανίτη˙ αδιαμφισβήτητα πρόκειται για μια μεγάλη πρόκληση και μία από τις κορυφαίες στιγμές της μεγάλης καριέρας της. Ο Γιάννης Χουβαρδάς παίρνει τη σκυτάλη ένα μήνα αργότερα, με μια πολυπρόσωπη παραγωγή στην Kεντρική Σκηνή του Εθνικού (από 9/12), όπου ο Λεωνίδας Κακούρης αναμετράται με τον ήρωα.
Συμφωνία Τσέχοφ
Δεν περνάει σεζόν χωρίς να δούμε τουλάχιστον ένα έργο Τσέχοφ επί σκηνής. Δικαίως, ο Ρώσος συγγραφέας είναι από τους διαχρονικά αγαπημένους των Ελλήνων καλλιτεχνών, χάρη στη διεισδυτικότητα και την τρυφερότητα με την οποία προσεγγίζει τις ανθρώπινες αδυναμίες. Ο “Γλάρος” ειδικά βρίσκεται ψηλά στις επιλογές τους, καθώς φέρνει στο προσκήνιο την προβληματική του για τον ρόλο της τέχνης. Φέτος θα τον δούμε από τον Δημήτρη Καραντζά, που θ’ αντιμετωπίσει το έργο σαν μια παράσταση του Τρέπλιεφ και θ’ ανοίξει τη δράση σε όλους τους χώρους του θεάτρου, θέτοντας το ερώτημα πώς και αν θα γεννηθεί ένα “νέο” θέατρο (Προσκήνιο, Δεκέμβριος 2023). Την τιμητική του όμως έχει το πρώιμο έργο του συγγραφέα, “Πλατόνoφ”, που γνωρίζει όλο και μεγαλύτερη απήχηση, καθώς συμπυκνώνει τα μοτίβα των μεταγενέστερων αριστουργημάτων του. Η ιστορία διαδραματίζεται με επίκεντρο το εκκεντρικό, γοητευτικό δάσκαλο Πλατόνοφ και αποτυπώνει τον ταραγμένο, μεταβατικό κόσμο της προεπαναστατικής Ρωσίας. Θα το δούμε από τη Δανάη Σπηλιώτη, που βλέπει στο έργο την “κηδεία μιας εποχής” και στους ήρωες “ανθρώπους χωρίς σταθερές που παλεύουν να κρατηθούν από τον έρωτα” (Νέο Θέατρο Θησείον, από 16/10) αλλά και από τον Νίκο Καμτσή (Τόπος Αλλού, από 18/11), με τον Μάξιμο Μουμούρη επικεφαλής του θιάσου.
Το διαπολιτισμικό στοίχημα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά
Από την περασμένη άνοιξη, όταν ανακοινώθηκε ο προγραμματισμός του, οι προσδοκίες πήραν φωτιά, καθώς τιτάνες του παγκόσμιου θεάτρου συνεργάζονται με το θέατρο του Πειραιά και με Έλληνες ηθοποιούς σε σημαντικά έργα του παγκόσμιου ρεπερτορίου. Η σεζόν ανοίγει με τον Μπομπ Ουίλσον, που σκηνοθετεί τη Ρένη Πιττακή, την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη και τη Λουκία Μιχαλοπούλου στις “Τρεις ψηλές γυναίκες” του Άλμπι˙ αναμένουμε με ζωηρό ενδιαφέρον τη φορμαλιστική και εικαστική οπτική του σε ένα έργο διαπροσωπικών σχέσων, που εκτυλίσσεται μεταξύ τριών γυναικών διαφορετικών γενεών (από 24/11). Τον διαδέχεται ο Λετονός Άντολφ Σαπίρο και η εξαιρετική δουλειά του πάνω στον Τσέχοφ˙ θα παρουσιάσει τον “Πλατόνοφ” (από 21/2/24), με τους Θέμη Πάνου, Κατερίνα Παπουτσάκη, Αναστάση Ροϊλό, Νίκο Ψαρρά κ.ά. Τέλος, ο Λευτέρης Γιοβανίδης θα παρουσιάσει μια ελληνικοτουρκική εκδοχή του “Ρωμαίος & Ιουλιέτα” (από 05/05/24), σε συμπαραγωγή με το Δημοτικό Θέατρο της Κωνσταντινούπολης.
Σύγχρονο ξένο ρεπερτόριο από την Ελένη Σκότη
Είναι σκηνοθέτρια που εστιάζει σε έργα κοινωνικού προβληματισμού και οι παραστάσεις της διακρίνονται για το μεστό ρεαλισμό τους. Φέτος, θα σκηνοθετήσει στη στέγη της στον Κολωνό, σε πρώτη παρουσίαση στην Ελλάδα, το έργο του Ζαν-Φιλίπ Νταγκέρ, “Αντίο, κύριε Χάφμαν” (Ιανουάριος 2024)˙ ο Αντώνης Καφετζόπουλος πρόκειται να ερμηνεύσει το ρόλο ενός εβραϊκής καταγωγής κοσμηματοπώλη, στην ιστορία που διαδραματίζεται στο Παρίσι του 1941 και αφορά την αποτυχημένη απόπειρα του άνδρα να διαφύγει από την υποχρεωτική απογραφή των Εβραίων, που θα οδηγήσει στην εξόντωσή τους. Νωρίτερα, η Ελένη Σκότη θα ανεβάσει τον “Πατέρα” του Φλοριάν Ζελέρ, ένα δράμα υψηλής ψυχογραφικής ποιότητας, που πραγματεύεται τα όρια των σχέσεων σε μια οικογένεια, όταν ο πατέρας νοσήσει από Αλτσχάιμερ. Στους βασικούς ρόλους, θα δούμε δύο σημαντικούς ηθοποιούς διαφορετικών γενεών, τον Περικλή Μουστάκη και την Ιωάννα Παππά (Σύγχρονο, από 18/11).
Ντοστογιέφσκι ή Λόρκα;
Και οι δύο, είναι η απάντηση του Δημήτρη Τάρλοου, που προετοιμάζεται αρχικά για τη μεγάλη παραγωγή του θεάτρου Πορεία, μια σκηνική διασκευή του κορυφαίου μυθιστορήματος-μελέτη της ανθρώπινης ηθικής και συνείδησης, “Έγκλημα και τιμωρία”. Το νέο κείμενο υπογράφει ο Θανάσης Τριαρίδης, ο οποίος προτείνει μια συμπυκνωμένη εκδοχή εννέα προσώπων, που εκτυλίσσεται στη συνθήκη ενός σύγχρονου εφιάλτη. Το φιλόδοξο εγχείρημα υποστηρίζουν οι Προμηθέας Αλειφερόπουλος (Ρασκόλνικοφ), Δημήτρης Ήμελλος (Πορφύριος), Μαριάννα Πουρέγκα (Σόνια), Σοφία Σεϊρλή, Αλέξανδρος Μαυρόπουλος κ.ά. (από 23/11). Η δεύτερη σκηνοθεσία αφορά σε ένα από τα μικρά αριστουργήματα του Λόρκα, “Περλιμπλίν και Μπελίσα” (από 19/2/24): ένας μεσόκοπος άνδρας, μία νεαρή κοπέλα κι ένας επίδοξος εραστής πρωταγωνιστούν στο ανάλαφρα γραμμένο αλλά σπαραχτικό διαμαντάκι του πολυαγαπημένου Ισπανού συγγραφέα. Ερμηνεύουν: Χρήστος Σαπουντζής, Μαριάννα Πουρέγκα, Δανάη Σαριδάκη κ.ά.
To “Μυστικό” της Νένας Μεντή
Τον ρόλο της επτανήσιας αρχόντισσας του Γρηγόριου Ξενόπουλου θα προσθέσει στο ενεργητικό της η αγαπημένη ηθοποιός. Στο “Μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας” σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζούλια, θα ενσαρκώσει τη απόγονο μιας αριστοκρατικής οικογένειας της Ζακύνθου που έχει στην κατοχή της μια μυστική ιατρική συνταγή, την οποία προσφέρει αφιλοκερδώς σε όποιον έχει ανάγκη. Όταν η ανέχεια τους χτυπήσει την πόρτα, θα έρθει αντιμέτωπη με το δίλημμα αν θα πουλήσει την επτασφράγιστη οικογενειακή συνταγή ή αν θα παραμείνει πιστή στον όρκο σιωπής που έχει τηρηθεί από γενιά σε γενιά (Θέατρον-Κέντρο Πολιτισμού “Ελληνικός Κόσμος”, από 20/12).
Ρέππας-Παπαθανασίου & Λάκης Λαζόπουλος με νέα έργα
Είναι από τις χαρακτηριστικότερες ελληνικές πένες, έχουν γράψει τη δική τους μεγάλη ιστορία, στο θεατρικό, τηλεοπτικό και κινηματογραφικό στίβο και φέτος επανακάμπτουν με νέα έργα. Ο Μιχάλης Ρέππας και ο Θανάσης Παπαθανασίου θα παρουσιάσουν σε δική τους σκηνοθεσία το “Για μια ζωή”, μία κωμωδία καταστάσεων που διαδραματίζεται το 1943 στο Αίγιο και αφηγείται μια απίστευτη περιπέτεια ζωής, με τις ερμηνείες των Μαρίας Αντουλινάκη, Αλέξανδρου Αντωνόπουλου, Γιάννη Τσιμιτσέλη κ.ά. (Πειραιώς 131, από 12/10). Από τον Λάκη Λαζόπουλο θα δούμε το έργο με τον μυστηριώδη τίτλο, “Όταν πέθανα”, σε σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Ρήγα (Βέμπο, Δεκέμβριος 2023).
Φρέσκιες κωμικές ανάσες
Στη γοητεία της κωμωδίας υπέκυψε ο Αιμίλιος Χειλάκης, που ερμηνεύει και σκηνοθετεί μαζί με τον Μανώλη Δούνια το έργο του Φράνσις Βέμπερ, “Μη σου τύχει…!”: ένας απατημένος σύζυγος που σχεδιάζει να αυτοκτονήσει κι ένας επαγγελματίας δολοφόνος μοιράζονται δυο διπλανά δωμάτια ξενοδοχείου. Ο Χειλάκης και ο Χριστόδουλος Στυλιανού ερμηνεύουν τους ρόλους των δύο ανδρών, δίπλα στην Τάνια Τρύπη, την Ελένη Καρακάση, την Ευγενία Ξυγκόρου και τη Νίνα Φώσκολου. Μια δολοφόνος φέρνει τα πάνω κάτω στη ζωή ενός ζευγαριού στη μαύρη κωμωδία “Unfriend” του Στίβεν Μόφατ, που σκηνοθετεί ο Αντώνης Γαλέος, με τους Κατερίνα Διδασκάλου, Βάσω Λασκαράκη, Δημήτρη Κουρούμπαλη κ.ά. (Νέος Ακάδημος, από 11/10). Ο Θοδωρής Αθερίδης και η Φαίδρα Δρούκα θα μοιραστούν φέτος τη σκηνή του Μικρού Παλλάς (από 6/11) σε μία stand up προσπάθεια να συνυπάρξουν διαφωνώντας, με την αμέριστη συμπαράσταση του μουσικού Αλκιβιάδη Κωνσταντόπουλου˙ πρόκειται για το δέκατο θεατρικό πόνημά του δημοφιλούς ηθοποιού και σκηνοθέτη με τον εύγλωττο τίτλο “ΟΚ Boomer”. Ακόμη, το τελευταίο έργο του Νιλ Σάιμον, “Rose’s dilemma”, θα παρουσιαστεί με τον τίτλο “Θα σε δω στον παράδεισο”, σε σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Λιακόπουλου, με την Άννα Αδριανού στο ρόλο μιας επιτυχημένης συγγραφέα που επιστρατεύει τη φαντασίωση του πεθαμένου εραστή της για να ξαναβρεί τη χαμένη της έμπνευση (Αλκμήνη, Οκτώβριος).
Σύγχρονα έργα σε πανελλήνια πρώτη
Από το παγκόσμιο δραματολόγιο εμπνέεονται πέντε σκηνοθέτες, που δεν παύουν να αναζητούν τις μάχιμες συγγραφικές φωνές της εποχής μας. Τον Σάιμον Στόουν επέλεξε ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος και τη “Γέρμα”. Ο Αυστραλός δραματουργός εμπνεύστηκε από το ομώνυμο έργο του Λόρκα και την ιστορία της άτεκνης ηρωίδας, την οποία τοποθέτησε στο σήμερα, επιλέγοντας ως πρωταγωνιστικό ζευγάρι έναν επιτυχημένο επιχειρηματία και μία μπλόγκερ. Η Μαρία Κίτσου είναι Εκείνη, που συντρίβεται από την εμμονή να αποκτήσει παιδί και μαζί της ερμηνεύουν οι Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Ασπασία Κράλλη, Τατιάνα Πίττα κ.ά. (Πόρτα, από 27/10). Τον Αμερικανό Στίβεν Κάραμ θα μας συστήσει ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, με το “The humans”, μια σύγχρονη τραγικωμωδία που διακηρύττει την πίστη στη ζωή, σε μια παράσταση με εκλεκτή διανομή: Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Θέμις Μπαζάκα, Ξένια Καλογεροπούλου, Κωνσταντίνος Ασπιώτης κ.ά. (Μουσούρη, από 11/10). Από τη Βρετανία έρχεται ο Ρόμπερτ Άικ με το “The doctor”, που θα σκηνοθετήσει η Κατερίνα Ευαγγελάτου: μια ιστορία εφηβικής έκτρωσης με τραγική κατάληξη ανοίγει διάλογο πάνω σε κρίσιμα θέματα ηθικής, ψυχικής υγείας, σεξουαλικότητας. Πρωταγωνιστούν οι Στεφανία Γουλιώτη, Νίκος Χατζόπουλος, Αμαλία Νίνου, Κίττυ Παϊταζόγλου κ.ά.(Αμφι-Θέατρο, από 8/12). Στον Λιβανο-Καναδό Ουαζντί Μουαουάντ στρέφεται ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος με το “Όλοι εμείς πουλιά”, που πραγματεύεται τη σχέση ενός Γερμανοεβραίου φοιτητή και μιας Αμερικανίδας φοιτήτριας αραβικής καταγωγής (Εθνικό-Νέα Σκηνή, από 20/12). Η Τατιάνα Λύγαρη, τέλος, θα αποκαλύψει στο θεατρικό βαγόνι της τις “Κρυμμένες”, δηλαδή τρεις γυναίκες που παρέμειναν στη σκιά της δόξας των μεγαλοφυών συζύγων τους (Μάρθα Φρόιντ, Τζένη Μαρξ, Ξανθίππη)˙ το έργο συνυπογράφουν οι Ισραηλινές Γιοσέφα Έβεν-Σόσαν & Ντάλια Σίμκο (Τρένο στο Ρουφ, από 3/11).
Συγκινητικές ανθρώπινες ιστορίες
Σε μια ωραία συνάντηση τους φέρνουν ο φετινός χειμώνας και το τρυφερό έργο του Τζεφ Μπάρον, “Κάθε Πέμπτη, κύριε Γκρην”: ο Γιώργος Κωνσταντίνου και ο Αποστόλης Τότσικας θα ερμηνεύσουν τους ρόλους ενός στριφνού ηλικιωμένου χήρου και ενός κοινωνικού λειτουργού, που αναγκάζονται να μοιραστούν μια σειρά τακτικών συναντήσεων εξαιτίας ενός ατυχήματος. Την παράσταση σκηνοθετεί ο Κώστας Γάκης, που υπογράφει επίσης τη μουσική αλλά και τη νέα μετάφραση σε συνεργασία με τον συγγραφέα (Αργώ, από 25/10). Ένας άνδρας στη δύση της ζωής του είναι και ο ήρωας του έργου, “Τα τελευταία φεγγάρια” του Φούριο Μπορντόν: στον απολογισμό της ζωής του, λίγο πριν την αναχώρησή του για τον οίκο ευγηρίας θα δούμε τον Στέφανο Κυριακίδη, στην παράσταση που σκηνοθετεί η Ρέινα Εσκενάζυ (Coronet, από 27/10)· μαζί του η Μαρία Παπαφωτίου και ο Δημήτρης Λιακόπουλος. Τρεις αδερφές είναι οι ηρωίδες του βραβευμένου έργου της Μπεθ Χένλεϊ, “Εγκλήματα καρδιάς”, που συναντιούνται στο πατρικό τους ύστερα από μακρά περίοδο απουσίας και επαναπροσδιορίζουν τις τεταμένες σχέσεις τους. Την παράσταση θα σκηνοθετήσει ο Αλέξανδρος Κοέν (Faust, από 19/10), με τη συμμετοχή μιας ομάδας νέων ηθοποιών (Άννα Αμπραχαμιάν, Χριστιάννα Μαριόλη, Δανάη Μοσχολέα, Παντελής Αρουσαλίδης, Μάριος Σακκάς).
Το στοίχημα της Γεωργίας Μαυραγάνη
Έχει διακριθεί για παραστάσεις θεάτρου ντοκουμέντο, ανεβάσματα ελληνικών κειμένων και αρχαίου δράματος˙ φέτος, σκηνοθετεί στην κεντρική σκηνή του Εθνικού το έργο-σπαζοκεφαλιά του Στρίντμπεργκ, “Ονειρόδραμα” (από 20/3/24). Μεγαλειώδες ως σύλληψη και απαιτητικό ως εκτέλεση, συντίθεται μέσα από την ανορθόδοξη δομή ενός ονείρου, όπου ο χώρος και ο χρόνος καταργούνται και τα γεγονότα προκύπτουν συνειρμικά. Η κόρη του θεού έρχεται στη γη για να γνωρίσει το ανθρώπινο είδος και ο Σουηδός δραματουργός συνθέτει ένα έργο φιλοσοφικής και υπαρξιακής πυκνότητας, επηρεασμένος και από τις θεωρίες του Φρόιντ. Η Γεωργία Μαυραγάνη θα επιχειρήσει να το αναδείξει μέσα από τη δομή μιας χορικής αφήγησης, με τις ερμηνείες των: Αλίκη Αλεξανδράκη, Θανάσης Δόβρης, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Ερμής Μαλκότσης, Ελίνα Ρίζου, Μαρία Τσιμά κ.ά.
Ο Ορφέας Αυγουστίδης είναι “Ο άσχημος”
Στον απόηχο των μεγάλων επιτυχιών τους, ο Γιώργος Κουτλής με τις σκηνοθεσίες των “Παιχτών” και του “Ανθρώπου απ’ το Παντόλσκ” και ο Ορφέας Αυγουστίδης με την ερμηνεία της “Μηχανής του Τούρινγκ” συνεργάζονται στη μαύρη κωμωδία του Μάριους φον Μάγιενμπουργκ, που καυτηριάζει τη ναρκισιστική σύγχρονη κοινωνία. Η σκηνοθετική φρενίτιδα του Κουτλή αναμένεται να πυροδοτήσει με εκρηκτική ενέργεια και καταιγιστικούς ρυθμούς μια παράσταση τεσσάρων ηθοποιών (παίζουν ακόμη: Γιάννης Κλίνης, Ηλίας Μουλάς, Μαίρη Μηνά), που υποδύονται οχτώ ρόλους (Νέο Θέατρο Βασιλάκου, από 10/11).
Κινηματογραφικές επιτυχίες ζωντανά!
Ανυπομονούμε για το “Underground”, που θα ανεβάσει ο Νικίτα Μιλιβόγεβιτς: η εμβληματική ταινία του Εμίρ Κουστουρίτσα διατρέχει πενήντα χρόνια πολιτικής ιστορίας στην πρώην Γιουγκοσλαβία μέσα από μια απίθανη ιστορία φιλίας και εξαπάτησης. Γιάννης Τσορτέκης, Βασίλης Χαραλαμπόπουλος και Αλεξάνδρα Αϊδίνη επικεφαλής μιας παράσταης πλημμυρισμένης από τη θρυλική μουσική του Μπρέγκοβιτς, όσο και από τις πρωτότυπες συνθέσεις του Άγγελου Τριανταφύλλου. (Ακροπόλ, από 18/11) Ακόμη, το ψυχολογικό θρίλερ του Άντονι Μινγκέλα, “Ο ταλαντούχος κύριος Ρίπλεϊ” ανεβαίνει από τον Πέτρο Ζούλια, με τον Μιχάλη Συριόπουλο στο ρόλο του δαιμόνιου Τομ Ρίπλεϊ, μάστερ της απάτης και της διπλοπροσωπίας, που οικειοποιείται την ταυτότητα και τη ζωή του πλούσιου Ντίκι Γκρίνλιφ (Ιλίσια-Βολανάκης, Ιανουάριος 2024).
Διαχρονική ρωσική σάτιρα
Καυστικός και απαγορευμένος επί Στάλιν, ο Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ έγραψε έργα που έκρυβαν κάτω από την κωμική φόρμα γενναίες δόσεις κοινωνικοπολιτικού σχολίου. Ένα από τα λιγότερο γνωστά θα σκηνοθετήσει η Έφη Μπίρμπα, την υπερρεαλιστική σάτιρα “Καρδιά του σκύλου” (Κιβωτός, Δεκέμβριος 2023): η ιστορία περιστρέφεται γύρω από το φιλόδοξο πείραμα ενός καθηγητή να δημιουργήσει ένα νέο μοντέλο ανθρώπου και η Έφη Μπίρμπα τη διαβάζει ως ένα παραμύθι για τη διαφύλαξη της ατομικότητας ενάντια στην άκριτη υποταγή στις κοινωνικές επιταγές. Στην παράσταση θα πρωταγωνιστήσουν ο Άρης Σερβετάλης και ο Αντώνης Μυριαγκός και μαζί τους οι Ηλέκτρα Νικολούζου, Χαρά-Μάτα Γιαννάτου κ.ά. Σύγχρονός μας ο Ντμίτρι Ντανίλοφ, που γνωρίσαμε από τον “Άνθρωπο απ’ το Παντόλσκ”, περιγράφει την κρυφή βία των σύγχρονων κοινωνιών με όπλα το χιούμορ, το σασπένς και μια δόση σουρεαλισμού. Η Ταμίλα Κουλίεβα θα σκηνοθετήσει το “Ο Σεργκέι είναι πολύ βλάκας” (ΙΜΚ, από 24/10), όπου ένας νεαρός προγραμματιστής λαμβάνει ξαφνικά ένα δέμα και η ζωή του μετατρέπεται σεμαύρη κωμωδία. Ερμηνεύουν: Παναγιώτης Μπουγιούρης, Σαμουήλ Ακίνολα,Πάνος Ζυγούρος, Αλίκη Κακολύρη, Γρηγόρης Καραντινάκης.
Ερωτικά διλήμματα…
Την αστάθμητη ρευστότητα της ερωτικής επιθυμίας φέρνουν στο προσκήνιο τρεις παραστάσεις. Το “Closer” του Πάτρικ Μάρμπερ -γνωστό και από την κινηματογραφική μεταφορά του από τον Μάικ Νίκολς- σκηνοθετεί ο Δημήτρης Αγιοπετρίτης-Μπογδάνος (Χώρα, από 4/11). O Μιχάλης Λεβεντογιάννης, η Βίκυ Παπαδοπούλου, η Ναταλία Σουίφτ και ο Σπύρος Σταμούλης στις ερμηνείες δίνουν σαρκική υπόσταση σε ένα αιχμηρό ερωτικό τετράγωνο. Μια ακόμη τετράδα, δύο παντρεμένων ζευγαριών που επιδίδονται σε ένα σερί αποκαλυπτικών εξομολογήσεων, επαναπροσδιορίζει τα δεδομένα των σχέσεων: πρόκειται για τις “Ψευδαισθήσεις” του Ιβάν Βιριπάγιεφ, που θα σκηνοθετήσει η Μαρία Βαρδάκα, με τους Στέλλα Μαγγανά, Μάρια Φλωράτου, Χρήστο Καπενή και Νεκτάριο Φαρμάκη (ΕΛΕΡ, από 30/10). Ακόμη, η Αικατερίνη Παπαγεωργίου στρέφεται στο έργο του 19ου αι. -και απαγορευμένου στην εποχή του- “Ο κύκλος του έρωτα” του Άρθουρ Σνίτσλερ (Σταθμός, Φεβρουάριο 2024), όπου δέκα ζευγάρια συνθέτουν το πορτραίτο μιας κοινωνίας που επιδίδεται στο αγωνιώδες κυνήγι του έρωτα, σπάζοντας τα όρια που θέτουν η κοινωνική θέση, η αστική ηθική και η συζυγική αφοσίωση.
… και ωραία συζυγικά ντουέτα
Ο Άρης Λεμπεσόπουλος και η Ναταλία Τσαλίκη διαπράττουν “Μικρά συζυγικά εγκλήματα” (Μικρό Άνεσις, από 20/10), επιχειρώντας να εξηγήσουν γιατί ενώ αγαπάμε έναν άνθρωπο γι’ αυτό που είναι, συχνά παύουμε να τον αγαπάμε γιατί παραμένει αυτό που είναι˙ το έργο του Ερίκ Εμανουέλ Σμιτ σκηνοθετεί ο Σωτήρης Τσαφούλιας. Επίσης, ο Πάνος Παπαδόπουλος και η Κλέλια Ανδριολάτου, σκηνοθετούν και ερμηνεύουν τον “Εραστή” του Χάρολντ Πίντερ: ένα τυπικό ζευγάρι Άγγλων ευκατάσταστων μεσοαστών αποφασίζει να τονώσει την ερωτική του ζωή βρίσκοντας έναν εραστή για τη σύζυγο˙ όμως τα πράγματα στο πιντερικό σύμπαν δεν είναι όπως φαίνονται. (Θέατρο του Νέου Κόσμου, από 15/11)
3 γενιές σκηνοθετών – 3 κωμωδίες
Στροφή στο ρεπερτόριο του παρελθόντος χαρακτηρίζει σε μεγάλο βαθμό τη σεζόν και κυρίως τις επιλογές των θεσμικών θεάτρων και των καταξιωμένων σκηνοθετών. Το Εθνικό θα ξεκινήσει τη σεζόν με την κωμωδία του Κάρλο Γκολντόνι που εκθέτει τα παρασκήνια του θεάτρου και περιπαίζει τα ματαιόδοξα φερσίματα των καλλιτεχνών, “Ο Ιμπρεσάριος από τη Σμύρνη”˙ θα σκηνοθετήσει ο Βασίλης Παπαβασιλείου (Κεντρική Σκηνή, από 26/10), καθοδηγώντας έναν ωραίο θίασο: Δάφνη Λαμπρόγιαννη, Λαέρτης Μαλκότσης, Ιωάννα Μαυρέα, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Αγορίτσα Οικονόμου κ.ά. Ο Θωμάς Μοσχόπουλος θ’ ακολουθήσει τη νέα χρονιά, παρουσιάζοντας στο Rex την “Προξενήτρα” του Θόρντον Ουάιλντερ (από 9/2/24), μια φάρσα που εκτυλίσσεται γύρω από τις προσπάθειες της καπάτσας Ντόλι να βρει σύζυγο σε έναν δύστροπο έμπορο. Ράνια Οικονομίδου, Ευδοκία Ρουμελιώτη,Φώτης Στρατηγός, Γαλήνη Χατζηπασχάλη κ.ά. συμμετέχουν στον θίασο. Τέλος, ο Γιάννης Καλαβριανός αναλαμβάνει να συστήσει στο ελληνικό κοινό την ολιγοπαιγμένη κωμωδία του Ισπανού Υάκινθου Μπεναβέντε “Τα κατασκευασμένα συμφέροντα” (Τέχνης, από 20/10), σε μια ενδιαφέρουσα διασκευή με αμιγώς γυναικείο καστ (Τζένη Διαγούπη, Μαρία Κοσκινά, Κατερίνα Πατσιάνη, Όλγα Σκιαδαρέση κ.ά.) και έξι ηθοποιούς σε δεκαέξι ρόλους.
Νέες ελληνικές φωνές
Η Ζέτη Φίτσιου γράφει το “Μίξερ”, ένα λαϊκό μιούζικαλ τσέπης, σε μουσική του Θοδωρή Οικονόμου και σκηνοθεσία του Κώστα Σιλβέστρου (Μικρό Γκλόρια, από 16/10): ένας φέρελπις καλλιτέχνης που θέλει να ανεβάσει τον “Άμλετ” δημιουργεί τελικά μια καθ’ όλα ελληνική ιστορία λαμογιάς και τσαπατσουλιάς. Ο παραλογισμός της ελληνικής πραγματικότητας παίρνει τη μορφή μεξικάνικης σαπουνόπερας στη μουσικοθεατρική “Τελενοβέλα” του Σταμάτη Πακάκη, σε δική του σκηνοθεσία (Faust, από 11/10). Κωμική και η ματιά του Στέφανου Παπατρέχα, στο “Spa–σε κατάρα”, όπου πέντε διαφορετικοί χαρακτήρες συναντιούνται σ’ ένα πολυτελές κέντρο ευεξίας· σκηνοθετεί ο ίδιος μαζί με τον Λάζαρο Βαρτάνη (Μικρό Άνεσις, από 12/2/24). Νέο έργο καταθέτει η Ευαγγελία Γατσωτή, που μας συστήθηκε με το ενδιαφέρον “Νυχιάνγκ”: “Η playlist μιας faultless μητρότητας” αφηγείται την ιστορία μιας DJ της underground σκηνής των ‘80s, που πηγαίνει να μείνει στο σπίτι των παιδιών της, και θ’ ανεβεί σε σκηνοθεσία της Κατερίνας Πολυχρονοπούλου και της Έλενας Τυρέα (Vault, Δεκέμβριος 2023). Τέλος, στο πλαίσιο του φεστιβάλ Νέο Αίμα στο θέατρο Πορεία, θα δούμε το έργο της Αργυρώς Βώβου, “Τι θα πει η μάνα σου όταν δει το πτώμα σου” (από 12/5/24), σε σκηνοθεσία της Δέσποινας-Ντορίνας Ρεμεδιάκη.
All time classic αμερικανική δραματουργία
Ο Γιώργος Νανούρης σκηνοθετεί το έργο-επιτομή της κατάρρευσης του αμερικάνικου ονείρου, “Ο θάνατος του εμποράκου” του Άρθουρ Μίλερ (Ζίνα, από 5/10), με τον Βλαδίμηρο Κυριακίδη στο ρόλο του Γουίλι Λόμαν και τους: Έφη Μουρίκη, Κωνσταντίνο Γώγουλο, Ρένο Ρώτα κ.ά. Η Λίλλυ Μελεμέ καταπιάνεται με το πιο σκληρό έργο του Τενεσί Ουίλιαμς, “Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι”, που διαδραματίζεται γύρω από τον φριχτό θάνατο από κανιβαλισμό ενός νεαρού ομοφυλόφυλου ποιητή. Στον ρόλο της κυρίας Βενάμπλ η Φιλαρέτη Κομνηνού και μαζί της οι: Αναστασία Παντούση, Δημήτρης Τσίκλης, Πάρης Λεόντιος (Νέος Ακάδημος, από 16/10). Ακόμη, θα δούμε το βιτριολικό “Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ” του Έντουαρντ Άλμπι, που αποδομεί την εικόνα της “αγίας” οικογένειας και των καταστροφικών προσωπικών ψευδαισθήσεων, σε σκηνοθεσία του Ορέστη Τάτση (Από Μηχανής, από 30/10).
Ο πολύτιμος Ευριπίδης Λασκαρίδης
Σκηνοθέτης, περφόρμερ, χορογράφος, χορευτής, εικαστικός καλλιτέχνης· είναι όλα αυτά και πολλά περισσότερα. Με τη νέα του δουλειά, “Lapis Lazuli” (Στέγη Ωνάση, από 4/4/24), συνεχίζει τη διερεύνηση πάνω στις έννοιες της μεταμόρφωσης και του γελοίου. Δανείζεται τον τίτλο από τον ημιπολύτιμο λίθο με το χαρακτηριστικό μπλε χρώμα και επικεντρώνεται στην υπαρξιακή μας σχέση με τον φόβο και τον τρόμο, σε μια παράσταση που αναμένεται να περιπλέξει το υλικό με το πνευματικό, το ονειρικό με το εφιαλτικό, το συνειδητό με το ασυνείδητο.
Οι γυναίκες και ο Ντάριο Φο
Άκρως καυστικός, ασκεί ανελέητη σάτιρα και έχει αποτυπώσει με εξωφρενικό τρόπο τα δεινά της σύχρονης κοινωνίας. Η Σμαράγδα Καρύδη σκηνοθετεί την κωμωδία “Η μαριχουάνα της μαμάς είναι η καλύτερη” και κρατάει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανατρεπτική ιστορία μιας οικογένειας που επιδίδεται με πάθος στην καλλιέργεια και το εμπόριο μαριχουάνας (ΗΒΗ, από 18/10). Θα δούμε επίσης το λιγότερο γνωστό έργο, “Ελισάβετ, γυναίκα από σύμπτωση” (Αγγέλων Βήμα, από 15/11), σε σκηνοθεσία Μαίης Σεβαστοπούλου, που καυτηριάζει την κενότητα της εξουσίας στο πρόσωπο της υπέργηρης Ελισάβετ Α΄ που αναζητάει διακαώς την αιώνια νεότητα.
Ο Ιταλός Μπέκετ του Τερζόπουλου
Έλληνας και διεθνής, με τεράστια διαδρομή, δική του μέθοδο διδασκαλίας, δημιουργός παραστάσεων υψηλής αισθητικής και τελετουργικού μεγαλείου, ο Θόδωρος Τερζόπουλος αποτελεί σημείο αναφοράς. Την άνοιξη θα έχουμε τη σπάνια ευκαιρία να απολαύσουμε μία από τις διεθνείς παραστάσεις του, καθώς στη Στέγη Ωνάση (15-19/5/24), θα φιλοξενηθεί η παράσταση, “Περιμένοντας τον Γκοντό”, που έκανε πρεμιέρα τον περασμένο χειμώνα στην Ιταλία. Ένα αμιγώς ιταλικό καστ ερμηνεύει υπό τις οδηγίες του Τερζόπουλου το κορυφαίο δράμα του Μπέκετ, σε μια μνημειακή παράσταση με σύγχρονες αναφορές, που κινείται στα όρια της υψηλής ποίησης και της αυθάδους κωμωδίας.
Αληθινές (και ελληνικές) ιστορίες
Ένα τρίπτυχο παραστάσεων προκύπτει από τραγικά συμβάντα: δολοφονίες μειονοτήτων, ενδοοικογενειακή βία, γυναικοκτονίες. Η “Pietà” της Μάρθας Μπουζιούρη (Θέατρο του Νέου Κόσμου, από 6/10) εμπνέεται από πρόσφατες υποθέσεις γυναικοκτονιών και τις εξομολογήσεις πέντε μητέρων που βίωσαν τη δολοφονία της κόρης τους. Ο Ανέστης Αζάς και ο Πρόδρομος Τσινικόρης ετοιμάζουν τη “Romaland” (Στέγη Ωνάση, από 2/11): μετά τις πρόσφατες δολοφονίες νεαρών Ρομά από την αστυνομία, παρουσιάζουν μια παράσταση θεάτρου-ντοκιμαντέρ, που εξερευνά τις έννοιες της κρατικής βίας, του θεσμικού ρατσισμού και της κοινωνικής αδιαφορίας. Στην “Κακούργα πεθερά”, η Νεφέλη Μαϊστράλη ανασύρει το “έγκλημα της Χαροκόπου”, δηλαδή την άγρια δολοφονία ενός εργολάβου από τη σύζυγο και την πεθερά του, το 1931˙ την παράσταση σκηνοθετεί ο Θανάσης Ζερίτης (Πόρτα, από 4/12).
Κλασικοί ρόλοι-πρόκληση
Δύο εμβληματικές φιγούρες της παγκόσμιας λογοτεχνίας ζωντανεύουν σε δύο μεγάλα ερμηνευτικά στοιχήματα. Η Πέγκυ Τρικαλιώτη θα υποδυθεί τη “Μαντάμ Μποβαρύ”, την παθιασμένη ηρωίδα του Φλομπέρ, που ασφυκτιώντας στην πεζότητα και την πλήξη που της προκαλεί ο κοινωνικός περίγυρος και ο γάμος της, καταφεύγει σε έναν φανταστικό κόσμο έντονων παθών και απαγορευμένων ηδονών. Την παράσταση σκηνοθετεί η Λίλλυ Μελεμέ, και στο θίασο συμμετέχουν ακόμη οι: Κώστας Βασαρδάνης, Γιάννης Εγγλέζος, Πάρης Θωμόπουλος, Ανδρέας Νάτσιος (Αποθήκη, από 10/10). Σε λιγότερο τραγικό ύφος, ο Μιχάλης Σαράντης θα ενδυθεί την ενδυμασία του ρομαντικού και ερωτευμένου, διάσημου για τη μεγάλη μύτη του, “Συρανό ντε Μπερζεράκ”, που ερωτεύεται την όμορφη Ρωξάνη.Θα τον σκηνοθετήσει, μετά την επιτυχημένη τους συνεργασία στον “Αίαντα”, ο Γιώργος Νανούρης (Αλκυονίς, από 20//11).
Στέγη Ωνάση: Ρηξικέλευθη και διεθνής
Τίλντα Σουίντον, Σάιμον Μακμπέρνι, Τιάγκο Ροντρίγκεζ, Λούκας Ταρκόβσκι: τέσσερα ηχηρά ονόματα της παγκόσμιας σκηνής σταθμεύουν φέτος στη Στέγη. Έναρξη με τη θρυλική βρετανική ομάδα Complicité και το “Οδήγησε το αλέτρι σου πάνω από τα οστά των νεκρών” (4-7/10): ο Σάιμον ΜακΜπέρνι μεταφέρει το μυθιστόρημα της βραβευμένης Όλγκα Τοκάρτσουκ, ως ένα επιδραστικό (υπερ)θέαμα που βασίζεται στον αυτοσχεδιασμό, τη σωματική έκφραση και την ευφυή μίξη τεχνικών μέσων και παραστατικών ειδών. Ακολουθεί ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν, Τιάγκο Ροντρίγκεζ: “Η Καταρίνα και η ομορφιά του να σκοτώνεις φασίστες” (4-8/12) αφηγείται την ιστορία μιας οικογένειας που έχει την παράδοση να σκοτώνουν έναν φασίστα κάθεχ χρόνο. Συναρπαστική αναμένεται η παρουσία της οσκαρικής Τίλντα Σουίντον, που συνυπογράφει μαζί με τον Ολιβιέ Σαγιάρ την περφόρμανς-ντεφιλέ, “Ενσαρκώνοντας τον Παζολίνι” (9-16/12), με πρωταγωνιστές τα κοστούμια εμβληματικών ταινιών του. Ο Πολωνός Λούκας Ταρκόβσκι ξανάρχεται στην Αθήνα και βγαίνει εκτός Στέγης, στη Μαλακάσα, με το “Respublica” (14-16/6/24), ένα εξάωρο διαδραστικό υβριδικό θέαμα-εγκατάσταση, που εμπεριέχει θέατρο, περφόρμανς, χορό, techno μουσική, σινεμά, εικαστικές τέχνες και dj-set.
Η Πειραματική Σκηνή του Εθνικού
Με υπεύθυνη την Κατερίνα Γιαννοπούλου και εξολοκλήρου νέες δραματουργίες που αντλούνται από ποικίλες σύγχρονες θεματικές (έμφυλες ταυτότητες, φεμινιστικές φωνές κ.ά.) λειτουργεί η Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών (Rex, Σκηνή “Κατίνα Παξινού”). Την αρχή κάνει η παράσταση της Μαριλένας Κατρανίδου, “Yes, we can’t” (από 7/11), μια ποιητική σύνθεση για την παγίδα της υπερδραστηριότητας, και ακολουθούν: η παράσταση χορού της Σοφίας Μαυραγάνη, “We are here prepαred for a tragedy” (από 1/12), γύρω από τις δυνατότητες της συλλογικής δράσης να επιφέρει κοινωνικές αλλαγές˙ “Μπατόν σαλέ” της Ευδοξίας Ανδρουλιδάκη, σε συνεργασία με τη Μαρία Φιλίνη (από 7/1/24), μια παράσταση-συνάντηση όπου θα συμμετάσχουν διαφορετικές καλεσμένες κάθε φορά˙ “The life and death of Jessica Brown” του Τζέο Πακίτσα και της Σοφίας Πριοβόλου (από 25/1/24), που υπόσχεται ένα εκρηκτικό μουσικό live˙ “Καταποντισμός” του Βασίλη Βηλαρά (από 21/3/24), που βασίζεται σε εξομολογήσεις της ΛΟΑΤΚΙ+ ελληνικής κοινότητας˙ “Η γραμμή του ορίζοντος” του Γιώργου Παύλου (από 15/5/24), βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο του Γιώργου Βακαλόπουλου.
Θεατρικές νύχτες αγωνίας και μυστηρίου
Μυστήριο, θρίλερ ή νουάρ, έχουν τις διαφορές τους αποτελούν πάντως αγαπημένες επιλογές θεατρικής ψυχαγωγίας. Η φετινή σεζόν δεν αποτελεί εξαίρεση και βέβαια δεν θα μπορούσε να λείπει η Αγκάθα Κρίστι: τον “Μάρτυρα κατηγορίας” σκηνοθετεί ο Νικορέστης Χανιωτάκης, με ένα ωραίο καστ: Μελίνα Βαμβακά, Ευγενία Δημητροπούλου, Γιάννης Δρακόπουλος, Θοδωρής Κατσαφάδος, Θανάσης Κουρλαμπάς, Νίκη Παλληκαράκη κ.ά. (Άνεσις, από 4/10). Ένας νεαρός άνδρας κατηγορείται για τη δολοφονία μιας πλούσιας χήρας και όλα τα στοιχεία είναι εναντίον του, ενώ η παράσταση θα είναι διαδραστική και δώδεκα θεατές κάθε φορά θ’ αναλαμβάνουν χρέη ενόρκων, συμβάλλοντας στην εξέλιξη της υπόθεσης. Επίσης, θα πάρουμε γεύση και από Άλφρεντ Χίτσκοκ, καθώς ο Μάκης Παπαδημητρίου επιφυλλάσσει μια κωμική ανάγνωση στα “39 σκαλοπάτια” (“Τζένη Καρέζη”, από 30/10), ενώ ο Αλέξιος Κοτσιώρης θα σκηνοθετήσει την “Υπόθεση Παραντάιν” (Αγγέλων Βήμα, από 11/11): πρόκειται για διασκευή του μυθιστορήματος του Ρόμπερτ Χίτσενς, στο οποίο βασίστηκε η ομώνυμη ταινία του Χίτσκοκ, που είναι βασισμένο σε δικαστικές υποθέσεις δολοφονιών δύο επιφανών ανδρών από τις συζύγους τους. Τη δική του παράσταση μυστηρίου ετοιμάζει και ο Αλμπέρτο Εσκενάζυ: γράφει, σκηνοθετεί και ερμηνεύει στον “Κεραυνό”, όπου ένας ύποπτος για φόνο μοιράζεται μια διαδραστική διαδρομή με τους θεατές (Τρένο στο Ρουφ, από 15/11).
Σύγχρονοι προβληματισμοί σε ξένες δραματουργίες
Ο πόλεμος, ο φεμινισμός, οι σχέσεις εργασίας και τα παιχνίδια εξουσίας απασχολούν μια σειρά ξένων έργων που ανεβαίνουν ειδωμένα μέσα από το φίλτρο της εποχή μας. Η Αικατερίνη Παπαγεωργίου σκηνοθετεί το έργο του Ματέι Βίσνιεκ, “Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα” (“Μπέλλος”, Οκτώβριος 2023): Με αφορμή τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, ο Ρουμάνος συγγραφέας διερωτάται τι θεωρούμε “πρόοδο” τον 21ο αιώνα και η παράσταση, είκοσι χρόνια μετά, επικαιροποιεί το ερώτημα. Ο πόλεμος έρχεται στο επίκεντρο και στο “Ο πόλεμος δεν έχει πρόσωπο γυναίκας” της βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας Λευκορωσίδας δημοσιογράφου Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, που θα παρουσιάσουν σε δική τους σκηνοθεσία και ερμηνεία η Κάτια Γέρου και η Ναταλία Γεωργοσοπούλου (Φούρνος, απο 18/11). Τη διαπλοκή της εξουσίας και τα υπόγεια πολιτικά παιχνίδια εκθέτει ο Ντέιβιντ Μάμετ στο “November”, που διαδραματίζεται κατά την προεκλογική περίοδο στον Λευκό Οίκο. Θα το δούμε από τον Μιχάλη Σιώνα (“Τζένη Καρέζη” από 28/11) με τους Σταύρο Σβήγγο, Κώστα Καζανά, Μαρία Χάνου κ.ά. Το έργο του Σέρτζι Μελμπέλ, “Μετά τη βροχή” απεικονίζει τις σχέσεις και τις εντάσεις μέσα στο εργασιακό περιβάλλον μιας πολυεθνικής εταιρείας και η παράσταση του Νίκου Δαφνή θα επιχειρήσει να αναδείξει την πολιτική του διάσταση (Θέατρο κάτω από τη γέφυρα, Ιανουάριος 2024). Τέλος, η Μαριλένα Ρασιδάκη στηρίζεται στο φεμινιστικό έργο των 70’s “Dusa, Fish, Stas and Vi” της Παμ Τζεμς και υπογράφει και σκηνοθετεί το “Ψάρια στη Γυάλα” (“Μπέλλος”, Δεκέμβριος 2023), αποτυπώνοντας τη σημερινή μετεξέλιξη του φεμινιστικού ρεύματος.
Άκης Δήμου & Βασίλης Κατσικονούρης Χ 2
Επιβεβαιώνεται και φέτος ότι πρόκειται για δύο από τους πιο αγαπημένους Έλληνες συγγραφείς. Η ομάδα Bijoux de Kant ανεβάζει το νέο έργο του Άκη Δήμου, “Σάμερταϊμ”, σε σκηνοθεσία του Γιάννη Σκουρλέτη (“Μπέλλος”, Οκτώβριος 2023), που εξιστορεί την παράξενη συνάντηση ενός ξεναγού (Γιάννης Τσουμαράκης) και μιας ραδιοφωνικής παραγωγού (Καλιρρόη Μυριαγκού). Ο Τάκης Τζαμαργιάς σκηνοθετεί τη Λυδία Φωτοπούλου και την Καίτη Κωνσταντίνου στο “Συνέβη στο Monterey”: μια ηθοποιός και μια μανικιουρίστα συναντιούνται στις τουαλέτες ενός κοσμικού εστιατορίου (Μικρό Χορν, από 7/11). Ο Αλέξανδρος Σταύρου σκηνοθετεί τη Μαριάννα Τουμασάτου στο “Μπουφάν της Χάρλεϋ” του Βασίλη Κατσικονούρη, έναν μονόλογο–κλαυσίγελος μιας μητέρας που μιλάει στον εύζωνα γιο της (Coronet, Δεκέμβριος 2023). Ο Μάνος Καρατζογιάννης και η Ερμίνα Κυριαζή θα συσκηνοθετήσουν το θρυλικό “Γάλα” (Σταθμός, Νοέμβριος 2023), που αφηγείται την ιστορία μιας γυναίκας από την πρώην Σοβιετική Ένωση και των δύο γιων της στη σύγχρονη Αθήνα.
Τόμας Μπέρνχαρντ αλλά μουσικοθεατρικός
Σε μουσικοθεατρικό έργο για τέσσερις φωνές και ένα πιάνο διασκευάζει ο Έκτορας Λυγίζος τον “Αποτυχημένο” του Αυστριακού συγγραφέα, που πραγματεύεται με βιτριολικό ύφος την καλλιτεχνική φιλοδοξία, φήμη, ιδιοφυΐα και ματαίωση όπως και την ηθική και πολιτική παρακμή της γενέτειράς του. Το παραληρηματικό ύφος του Μπέρνχαρντ θα αποδοθεί ως ένα ιδιότυπο “προφορικό μιούζικαλ” που κινείται στον ενδιάμεσο χώρο ανάμεσα στην πρόζα και το μουσικό θέατρο, με τις ερμηνείες της Αμαλίας Μουτούση, του Άρη Μπαλή, του Γιάννη Νιάρρου και του ίδιου του σκηνοθέτη (Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ, από 11/4/23).
“Επικός” Γιάννης Αγγελάκας
Κι όμως θα δούμε τον κορυφαίο ροκ δημιουργό σε θεατρική περφόρμανς, καθώς θα ερμηνεύσει σε δική του σύνθεση την ραψωδία λ΄ της Οδύσσειας. Η “Νέκυια” (Στέγη Ωνάση, από 21/12) περιγράφει την κάθοδο του Οδυσσέα στον Άδη και δεν αναμένεται να είναι μια συνηθισμένη παράσταση θεάτρου, μουσικής ή χορού, αλλά μια ξεχωριστή εμπειρία καθόδου στο απόκοσμο, μυστικιστικό και σχεδόν αποκρυφιστικό ομηρικό τοπίο.Ο Γιάννης Αγγελάκας θα μοιραστεί την αφήγηση με την Όλια Λαζαρίδου, πλαισιωμένος από δύο μουσικούς και τέσσερις γυναικείες φωνές,σε σκηνοθεσία του χορογράφου Χρήστου Παπαδόπουλου.
Ιδιαίτερες προτάσεις σε Σταθμό και Σφενδόνη
Ο Ένκε Φεζολλάρι βασίζεται στον “Επιτάφιο” του Περικλή, όπως τον κατέγραψε ο Θουκυδίδης, και παρουσιάζει την παράσταση “Democracy”, που θα εκτυλίσσεται ως ένα μεταμεσονύκτιο θεατρικό talk show με τη συμμετοχή των θεατών και θα θέτει ζητήματα δημοκρατίας, λειτουργίας του κράτους κλπ. (Σταθμός, από 20/10). Η Άννα Κοκκίνου από την πλευρά της στρέφεται στον Πλάτωνα και ανεβάζει το “Συμπόσιο” σε μια εκδοχή για τέσσερις ηθοποιούς (Σφενδόνη, Δεκέμβριος 2023). Ο Γιάννης Λεοντάρης σκηνοθετεί την “Ψυχολογία Συριανού συζύγου: Χριστίνα”, επιλέγοντας την Αιμιλία Βάλβη στην ερμηνεία του ανδρικού ρόλου, σχολιάζοντας έτσι την απουσία του γυναικείου λόγου την εποχή του Ροΐδη (Σταθμός, από 4/10), ενώ θα παρουσιάσει και την παράσταση “Οθέλλος / Πορνογραφία”, που εστιάζει στα έμφυλα στερεότυπα και συνδέει την πορνογραφία με τις δολοφονίες γυναικών (Σταθμός, Ιανουάριος 2024). Από τον Σαίξπηρ εμπνέεται και ο Χάρης Φραγκούλης, παρουσιάζοντας την παράσταση “Where Αre Υou My Love?”, βασισμένη στο “Ρωμαίος και Ιουλιέττα” και στα ημερολόγια του Σεφέρη (Σφενδόνη, από 2/10).
Ο Γιάννης Κακλέας ποντάρει στην κωμωδία
Σαίξπηρ επιλέγει ο Γιάννης Κακλέας και τη δημοφιλή “Δωδέκατη νύχτα”, μια κωμωδία όπου πρωταγωνιστούν οι ερωτικές παρεξηγήσεις και κυριαρχεί το μοτίβο της μεταμφίεσης και της ρευστότητας των ερωτικών επιλογών, ενώ ο ίδιος θα δει το έργο μέσα από το πρίσμα των έμφυλων ταυτοτήτων που απασχολούν την εποχή μας. Η παράσταση ανεβαίνει στο Θέατρο Τέχνης (από 7/10), σηματοδοτώντας την επιστροφή του Κακλέα στον τόπο των θεατρικών σπουδών του, και στο θίασο συμμετέχει μια ωραία ερμηνευτική ομάδα: Αμαλία Καβάλη, Ηλιάνα Μαυρομάτη, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Ελευθερία Παγκάλου, Κωνσταντίνος Γεωργόπουλος κ.ά. Επίσης, βάζει την υπογραφή του και στην αισθηματική κωμωδία του Τζορτζ Μπέρναρντ Σο, “Η εκατομμυριούχος”, σκηνοθετώντας την Ελεωνόρα Ζουγανέλη και τον Νίκο Κουρή στους ρόλους μιας πλούσιας κληρονόμου και ενός ιδεαλιστή γιατρού που αποφασίσουν να περάσουν μια δοκιμασία, που θα κρίνει το κοινό τους μέλλον (Παλλάς, από 12/10).
Η Ελλάδα μέσα από εφτά Έλληνες συγγραφείς
Πώς μπορεί να αποτυπωθεί στη σκηνή η πολυπρισματική, συχνά αποκαρδιωτική, πραγματικότητα που μας περιβάλλει; Σε αυτό το ερώτημα επιχειρούν να απαντήσουν εφτά νέα έργα και τα ερεθίσματα είναι πολλά: ρατσισμός, βία, αγωνίες των millenials, αβεβαιότητα. Το πρώτο έργο του Γιώργου Χατζηνικολάου, “Στέλιος Κασόνγκο”, σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη, βασίστηκε σε έρευνα για τα προβλήματα της μαύρης κοινότητας στην Αθήνα (Επί Κολωνώ, από 20/10). Το “Αράφ” του Γιάννη Τσίρου, μια σύγχρονη αλληγορία για όσα συμβαίνουν γύρω μας, σκηνοθετεί ο Γιώργος Παλούμπης (Αποθήκη, από 20/10). “Το τηλεφώνημα” του Θανάση Τριαρίδη, ένας μονόλογος για την κανονικοποίηση της δολοφονικής βίας, ανεβαίνει από τον Κώστα Φιλίππογλου (Faust, από 23/10). “Η επιστροφή του Χουντίνι” του Γεράσιμου Ευαγγελάτου είναι μια ελεύθερη μεταφορά στη σημερινή Αθήνα της παραβολής του Ασώτου, σε σκηνοθεσία του Γιώργου Σουλεϊμάν (Εμπορικόν, Ιανουάριος 2024). Οι millennials πρωταγωνιστούν στα έργα του Γρηγόρη Λιακόπουλου, “Generation Lost”, σε σκηνοθεσία Κατερίνας Γιαννοπούλου (Εθνικό, από 13/3/24) και του Γιάννη Αποσκίτη, “Μαύρη Μαγεία ή Άσε τους νεκρούς να πεθάνουν”, που σκηνοθετεί ο ίδιος (Μπέλλος, Φεβρουάριος 2024). Η Βίβιαν Στεργίου γράφει και ο Γιάννης Παναγόπουλος σκηνοθετεί τον “Καύσωνα” (Στέγη Ωνάση, από 30/3/24), μια μαύρη κωμωδία για το ελληνικό καλοκαίρι ή μάλλον μια φανταστική εθνογραφία της Ελλάδας.
Το θέατρο αγαπάει τον Αύγουστο Κορτώ
Μετά την “Κατερίνα” και τη συγκλονιστική ιστορία για την κατάθλιψη, ένα ακόμη βιβλίο του Κορτώ βρίσκει το δρόμο για τη σκηνή. Το θέμα του είναι και πάλι επώδυνο και αφορά στη γυναικεία κακοποίηση. Πρόκειται για το “Η μικρή λέξη αγάπη”, που διασκευάζει και σκηνοθετεί η Νάντια Δαλκυριάδου και ερμηνεύουν η Αγγελική Ξένου και η Βασιλική Κούλη (Θέατρο από Κοινού, Νοέμβριος 2023). Μεταξύ ζωής και θανάτου, ένα κορίτσι προσπαθεί να σπάσει το κύκλο της βίας και να μας πει την ιστορία του.
Ο τολμηρός Άρης Μπινιάρης
Η τόλμη είναι το στοιχείο που ενώνει τις δουλειές του Άρη Μπινιάρη, που εκλύεται από σημαντικά έργα, που πραγματεύονται με διαφορετικό τρόπο την έννοια της εξουσίας, του δογματισμού, του (πολιτικού) φανατισμού. Φέτος, δεν θα μπορούσε να κινηθεί διαφορετικά: η νέα του παραγωγή τον πηγαίνει πίσω στο μύθο του “Προμηθέα”, τον οποίον τοποθετεί σε ένα δυστοπικό καθεστώς δογματισμού και κοινωνικής καταπίεσης. Η ιστορία διαδραματίζεταιμέσα σε μια φυλακή υψίστης ασφαλείας, όπου ανακρίνεται από τους εκπροσώπους τους καθεστώτος ο κρατούμενος ήρωας. Ο Μπινιάρης υπογράφει το κείμενο, τη σκηνοθεσία και την κεντρική ερμηνεία, ενώ παίζουν ακόμη οι Μιχάλης Βαλάσογλου, Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Μαρία Μαντά (Γκλόρια, από 27/11). Με το νέο έτος, ένα ακόμη μεγάλο στοίχημα: η μεταφορά σε μορφή μουσικού θεάτρου της εμβληματικής ταινίας του Παζολίνι “Σαλό, 120 ημέρες στα Σόδομα” (Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ, από 10/2/24), σε μουσική του Tζεφ Βάνγκερ και ερμηνείες των Κώστα Μπερικόπουλου, Ιωάννας Μαυρέα, Αγορίτσας Οικονόμου, Γιάννη Κότσιφα, Ιερώνυμου Καλετσάνου κ.ά.
Ψηφίζουν μουσικό θέατρο
Ο Νίκος Καραθάνος παίρνει το βάπτισμα του πυρός με το χαρακτηριστικό δίπτυχο του ιταλικού βερισμού, “Καβαλλερία ρουστικάνα” – “Παλιάτσοι” των Π. Μασκάνι & Ρ. Λεονκαβάλλο, εμφυσώντας την ονειρική ματιά του σε δύο ιστορίες λαϊκών ανθρώπων του ιταλικού Νότου (ΕΛΣ, από 25/1/24), ενώ ο Γιάννης Χουβαρδάς επιστρέφει στην ίδια σκηνή με το πολιτικό έργο-σάτιρα του καπιταλισμού των Βάιλ-Μπρεχτ, “Η άνοδος και η πτώση της πόλης Μαχαγκόννυ” (από 12/4/23). Ο Βασίλης Μαυρογεωργίου σκηνοθετεί την ηθογραφική οπερέτα του Νίκου Χατζηαποστόλου “Οι απάχηδες των Αθηνών” (Ολύμπια, από 14/12), που διαδραματίζεται στη μεσοπολεμική Αθήνα.
Δημήτρης Καραντζάς, Άγγελος Τριανταφύλλου σε νέους ρόλους
Έχουμε θαυμάσει δεκάδες δουλειές τους στη σκηνοθεσία και τη μουσική σύνθεση, όμως φέτος βουτούν σε άγνωστα νερά. Ο Δημήτρης Καραντζάς υπογράφει το πρώτο δικό του έργο: “Το σπίτι” είναι μια παραβολή για την αμείλικτη πραγματικότητα που, όπου κι αν κρυφτούμε, θα έρθει να μας βρει και την παράσταση για δύο ηθοποιούς (Αλεξία Καλτσίκη, Φιντέλ Ταλαμπούκας) σκηνοθετεί ο ίδιος (Στέγη, από 30/9). Ο Άγγελος Τριανταφύλλου δεν γράφει μόνο τη μουσική αλλά και σκηνοθετεί -με τη συνεργασία του Δημήτρη Σταυρόπουλου-το πρωτότυπο μουσικό έργο, “Ευαγγελισμός, το μιούζικαλ” (Rex, από 8/11), που διαδραματίζεται στην α΄ παθολογική κλινική του νοσοκομείου, όπου βρίσκεται κατάκοιτος ο Χάρος. Μαρία Διακοπαναγιώτου, Ελένη Κοκκίδου, Χρήστος Λούλης, Κατερίνα Παπουτσάκη συμμετέχουν στο θίασο, ενώ guest εμφανίσεις θα κάνουν η Νατάσσα Μποφίλιου και η Μάρθα Φριντζήλα.
Μουσικές προσωπικότητες στο σανίδι
Δαλιδά, Μαρίκα Νίνου, Νίκος Γούναρης: μεγάλα ονόματα του μουσικού στερεώματος εμπνέουν δύο μουσικοθεατρικές παραστάσεις. Ο Γιώργος Βάλαρης αφιερώνει μία από αυτές στην “Dalida – La Diva”, την τραγουδίστρα-μύθο, που μεσουράνησε στις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Η Όλγα Βενέτη θα μας ξανασυστήσει την Δαλιδά μέσα από τα τραγούδια της, σε μια θεαματική παράσταση με ζωντανή μουσική (Παλλάς, από 24/10). Σε άλλο ύφος, δύο καλλιτέχνες που σφράγισαν το ελληνικό τραγούδι, η Μαρίκα Νίνου και ο Νίκος Γούναρης, συναντιούνται “Απόψε, στου Πανάγαθου!” (Αγγέλων Βήμα, από 26/11), σε κείμενο και σκηνοθεσία της Μαργαρίτας Δαλαμάγκα-Καλογήρου και ερμηνείες των Δημήτρη Κοντοδήμου, Αμαλίας Αυγουστάκη και Θάνου Πολύδωρα.
Έξι μοναδικά ραντεβού στο Θέατρο του Νέου Κόσμου
Παναγιώτης Γαβρέλας, Βαλέρια Δημητριάδου και Γιώργος Χριστοδούλου συνεργάζονται στη σκηνοθεσία του έργου του Ζουζέπ Μαρία Μπενέτ ι Ζουρνέτ, “Το δωμάτιο του παιδιού”· παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και επικεντρώνεται σε ένα ζευγάρι που αντιμετωπίζει την μυστηριώδη κατάληξη ενός συμβάντος που αφορά στο παιδί τους (από 20/10). Σε πανελλήνια πρώτη θα δούμε επίσης το “Διαβατήριο” του Γουσταύο Οτ, που γράφτηκε ως απόσταγμα από το ταξίδι του συγγραφέα στα Βαλκάνια και θα το σκηνοθετήσει η Ειρήνη Λαμπρινοπούλου (από 23/10), αλλά και το “Α.Κ.Α. (Also Known As)” του Ντάνιελ Μέγιερ, ένα ισπανικό έργο για τη γενιά του WhatsApp και του χιπ χοπ μέσα από τον εκρηκτικό μονόλογο ενός έφηβου, που ψάχνει τον εαυτό του. Σκηνολθετεί η Μαριτίνα Πάσσαρη (από 12/2/24). Ο Θάνος Τοκάκης θα παρουσιάσει σε δική του σκηνοθεσία και ερμηνεία, την παράσταση “Ο Τίποτας (μια πονεμένη ιστορία)”: βασίζεται στο κείμενο του Γουίλ Ίνο και αποτελεί μια περφόρμνας στα όρια της stand up comedy, με την οποία διερευνά τις έννοιες της της ταυτότητας και της ευτυχίας (από 8/12). Ο Βασίλης Μαυρογεωργίου διασκευάζει και σκηνοθετεί το εμβληματικό πεζογράφημα του Ηλία Βενέζη, “Το νούμερο 31328”, ως μια αντιπολεμική αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, που συνδέεται με άμεσο τρόπο με την εποχή μας, αναδεικνύοντας τη σημασία της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς (από 11/12). Τέλος, οι Εlephas tiliensis (Δημήτρης Αγαρτζίδης και Δέσποινα Αναστάσογλου) παρουσιάζουν τα “Μαγικά βουνά”, που φέρνουν στο προσκήνιο τη Λαϊκή Σκηνή που λειτούργησε με τη συμμετοχή ανταρτών και ανταρτισσών του ΕΛΑΣ, σε μια παράσταση που αγγίζει ζητήματα που αφορούν την εθνική ταυτότητα τα τραύματα της σύγχρονης Ιστορίας
Τα σχέδια του δραστήριου Μάνου Καρατζογιάννη
Ετοιμάζεται να υποδυθεί τον ρόλο του Μιλού, ενός διαφορετικού εφήβου που μεγαλώνει στη Γαλλία των 80’s και μαγεύεται από τα τραγούδια της Νάνας Μούσχουρη, στον μονόλογο του Νταβίντ Λελαί-Ελό, “Eγώ είμαι η Νάνα Μούσχουρη”, σε σκηνοθεσία του Ελισσαίου Βλάχου (από 29/9). Για τη συνέχεια, ετοιμάζει το ανέβασμα -για πρώτη φορά στην Ελλάδα- του έργου της Γιασμίνα Ρεζά, “Bella Figura” (Δεκέμβριος 2023): ένα σύγχρονο έργο για τις ανθρώπινες σχέσεις, τα υπαρξιακά αδιέξοδα, την κοινωνική υποκρισία, που πρωτοπαρουσιάστηκε από τον Τόμας Όστερμάγιερ στη Σαουμπίνε το 2015 και εδώ θα ερμηνεύσουν οι: Υβόννη Μαλτέζου, Φαίη Ξυλά, Παναγιώτης Μπουγιούρης, Ραφίκα Σαουίς, Χρήστος Κοντογεώργης. Ακόμη, θα επιστρέψει στη δραματουργία της Λούλας Αναγνωστάκη, στην οποία έχει εντρυφήσει, με την παράσταση της “Κασέτας”, που αναμένεται τον προσεχή Μάιο.
Πηγή Αθηνόραμα
