Ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία η 21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (ΔΕΒΘ), η πρώτη που διοργάνωσε ο νεοσύστατος Φορέας για το βιβλίο (ΕΛΙΒΙΠ): Καλή οργάνωση, πολύς κόσμος, πολύπλευρες και ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις, καθώς και η ακύρωση μιας εκδήλωσης που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. Το ρεπορτάζ είναι της bookpress.gr
ΔΕΒΘ: ένας θεσμός με αξιοσημείωτη αντοχή
Για τέσσερις μέρες, από την Πέμπτη μέχρι και χθες Κυριακή, η Θεσσαλονίκη φιλοξένησε, για 21η φορά, τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου, αναμφίβολα το μεγαλύτερο γεγονός για το χώρο του βιβλίου στη χώρα μας. Η ΔΕΒΘ είναι ένας θεσμός που έχει επιδείξει αξιοσημείωτη αντοχή, κι έχει φέρει, μέσα στις δύο δεκαετίες της ύπαρξής της, έναν άλλον αέρα στον χώρο του βιβλίου, θυμίζοντας σε πολλά πράγματα ανάλογες εκθέσεις σε άλλες χώρες, πιο έμπειρες στη διοργάνωση σημαντικών διεθνών γεγονότων. Η διεθνής της διάσταση, τόσο με τον θεσμό της τιμώμενης χώρας όσο και με τη γενικότερη παρουσία ξένων συγγραφέων, είναι πλέον δεδομένη, κι έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς δίνεται μεγαλύτερο βάρος και στην επαγγελματική πλευρά της (παράλληλες συζητήσεις με ειδικά θέματα του εκδοτικού κλάδου, πρόσκληση ατζέντηδων και μεταφραστών κ.ά.).
Αν και αντιλαμβάνομαι και την ανάγκη επίδειξης «θετικού πνεύματος» απέναντι στις τεχνολογικές εξελίξεις, θα έβλεπα με καλό μάτι μια περισσότερο κριτική προσέγγιση πάνω στο θέμα.
Η φετινή θεματική, που εστίαζε στην Τεχνητή Νοημοσύνη, έδωσε την ευκαιρία να αναπτυχθούν πολλές και γόνιμες συζητήσεις, ενώ κλήθηκαν να μιλήσουν κι ορισμένοι ξένοι «ειδικοί αιχμής». Έχοντας μια προσωπική θέση «ανησυχίας» (για να το πω όσο πιο ουδέτερα γίνεται) για τις επιπτώσεις της ΤΝ στον χώρο του βιβλίου, και ειδικά σε ό,τι αφορά την οντότητα «συγγραφέας», αν και αντιλαμβάνομαι και την ανάγκη επίδειξης «θετικού πνεύματος» απέναντι στις τεχνολογικές εξελίξεις, θα έβλεπα με καλό μάτι μια περισσότερο κριτική προσέγγιση πάνω στο θέμα.
Καλή οργάνωση, μεγαλύτερη εξωστρέφεια
Παρότι η φετινή έκθεση χαρακτηρίστηκε ως «μεταβατική» από τον Πρόεδρο του ΔΣ του Ελληνικού Ιδρύματος Βιβλίου και Πολιτισμού, Νίκο Μπακουνάκη, αφού το Ίδρυμα έχει μονάχα μερικούς μήνες πλήρους λειτουργίας (κι ακόμη οργανώνεται, σε κάποιες δομές του), η γενικότερη εντύπωση ήταν πως η 21η ΔΕΒΘ ήταν μια καλά οργανωμένη έκθεση, πληρέσταση και πολυδιάστατη, ενώ φέτος, για πρώτη φορά ίσως με τόση προσοχή, έγινε προσπάθεια η Έκθεση να έχει παρουσία με διάφορους τρόπους στην πόλη, για να συγκινήσει όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες της Θεσσαλονίκης. Εκ του αποτελέσματος, φαίνεται ότι υπήρξαν θετικά βήματα, αλλά το μικρό διάστημα που είχε στη διάθεσή του το ΕΛΙΒΙΠ δεν έδωσε τη δυνατότητα να γίνουν θαύματα: Ιδανικά, η παρουσία της ΔΕΒΘ στη πόλη θα έπρεπε να είναι διαρκής, πιο δομική, εμπλέκοντας ακόμη περισσότερο τις υγιείς και εξωστρεφείς δυνάμεις της πόλης. Μην ξεχνάμε ότι η Θεσσαλονίκη είναι πόλη μεγάλων αντιφάσεων: Μικροί και ζωντανοί εκδοτικοί οίκοι, πολλοί και σημαντικοί πεζογράφοι και ποιητές, καλλιτεχνικές πρωτοπορίες στην γραφιστική, στη μουσική και αλλού, συνυπάρχουν με έναν βαθιά εγκατεστημένο συντηρητισμό, που δεν είναι άσχετος με τη σημαντική και πολλαπλή επιρροή που ασκεί στην πόλη η εκκλησία. Η αλλαγή Μητροπολίτη, έπειτα από την εκδημία του υπερσυντηρητικού Άνθιμου, θεωρείται απ’ όσους γνωρίζουν τα πράγματα της πόλης μια πολύ θετική εξέλιξη.
Η ανάγκη η ΔΕΒΘ και η πόλη να έρθουν ακόμη πιο κοντά, μέσα από τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, αλλά και άλλους θεσμούς, είναι επιτακτική και έχει γίνει συνείδηση στους ανθρώπους που τη διοργανώνουν.
Παρά τις προσπάθειες του ΕΛΙΒΙΠ για περισσότερη εξωστρέφεια στην πόλη, το «τεστ του ταξιτζή» ήταν και φέτος αρνητικό: Τρεις στους τρεις οδηγούς ταξί με τους οποίους μιλήσαμε, στο άκουσμα της έκφρασης Διεθνής Έκθεση Βιβλίου δεν καταλάβαιναν για ποιο πράγμα τους μιλούσαμε. Κάπου μεταξύ της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης του Σεπτεμβρίου και του παραδοσιακού «παζαριού» της παραλίας, φαίνεται πως χάνεται το ιδιαίτερο στίγμα της ΔΕΒΘ. Παρότι, όπως ενημερωθήκαμε, φέτος, έγιναν προσπάθειες παρέμβασης και ενημέρωσης σε ορισμένες από τις εταιρείες ταξί της πόλης. Σε κάθε περίπτωση, το προσωπικό δείγμα, σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι αναγκαστικά μικρό και τυχαίο. Η ανάγκη η ΔΕΒΘ και η πόλη να έρθουν ακόμη πιο κοντά, μέσα από τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, αλλά και άλλους θεσμούς, είναι επιτακτική και έχει γίνει συνείδηση στους ανθρώπους που τη διοργανώνουν. Μια σκέψη: Δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν συνέργειες με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου; Είναι πολλά χρόνια στην πόλη, υπάρχει συσσωρευμένη πείρα. Αλλά και ως χώρος προβολής της ΔΕΒΘ θα μπορούσε να λειτουργήσει το Φεστιβάλ. Η προβολή της «βιβλιοφιλικής» ταινίας του Σταύρου Τζίτζη «Έχω κάτι να πω», φέτος, ήταν ίσως μια αρχή σε αυτήν την κατεύθυνση.
Η Ιωάννα Καρυστιάνη υπογράφει αντίτυπα από το τελευταίο της μυθιστόρημα. Δίπλα της, ο Παντελής Βούλγαρης…
Καλή επικοινωνία της Έκθεσης προς τα μέσα και προς τα έξω
Γενικότερα, πάντως, η επικοινωνία της Έκθεσης ήταν φέτος πολύ καλά οργανωμένη, με σημαντική παρουσία στα κοινωνικά δίκτυα, πλήρη και καλογραμμένα Δελτία Τύπου, πριν και κατά τη διάρκεια της Έκθεσης, αλλά και σε ό,τι αφορά την προβολή της στα ΜΜΕ. Ο εξωστρεφής χαρακτήρας του και η μεγάλη πείρα στα Μέσα του Νίκου Μπακουνάκη σίγουρα υπήρξαν βοηθητικά στην όλη προσπάθεια η Έκθεση να γίνει γνωστή και, παράλληλα, να φανεί ο νεοσύστατος Φορέας και έξω από τα τείχη του εκδοτικού χώρου.
Μικροελλείψεις και παράπονα
Ξεκινώντας από τη γενικότερη εικόνα, που ήταν όπως σημείωσα και παραπάνω απολύτως θετική, δεν έλλειψαν και φέτος κάποιες αδυναμίες. Παράπονα ακούστηκαν, για παράδειγμα, για το wifi στον χώρο της έκθεσης, που σε κάποιες περιπτώσεις φαίνεται ότι δυσκόλευε τη λειτουργεία των POS των εκδοτών. Η Helexpo πρόσφερε, όπως ειπώθηκε, τη δυνατότητα ενσύρματου ίντερνετ, αλλά φαίνεται πως δεν καλύφθηκαν όλες οι ανάγκες. Το περίπτερο 12, το πιο απομακρυσμένο, αφού για να πας βγαίνεις έξω από το «σύμπλεγμα περιπτέρων 15-14-13» είχε κάποια προβλήματα, τόσο με την ηχητική αλληλοεπικάλυψη των εκεί εκδηλώσεων, όσο και με τη ζέστη από τις λάμπες πάνω από τα κεφάλια των ομιλητών (σε αυτό, είχα προσωπική εμπειρία, ιδιαίτερα δυσάρεστη). Γενικότερα, το πρόβλημα της ηχητικής επικάλυψης των πολλών ταυτόχρονων εκδηλώσεων, αν και σε ένα βαθμό αναπόφευκτο, χρήζει καλύτερης μελέτης από ειδικούς του ήχου. Υπάρχουν κόλπα και τεχνικές περιορισμού της ηχητικής «μόλυνσης», αλλά αυτά θέλουν σχεδιασμό και χρόνο.
Συχνότατα, οι ομιλητές είναι δημοφιλείς ιερείς, και γίνεται το αδιαχώρητο. Για πολλούς, η εικόνα με τους ρασοφόρους να δεσπόζουν στο κέντρο της έκθεσης θυμίζει χώρες με τις οποίες δεν μας αρέσει να συγκρινόμαστε (και σωστά).
Ειδική περίπτωση σε αυτήν την κατεύθυνση αποτελεί το σταντ μεγάλου εκδοτικού οίκου των Αθηνών με ειδίκευση στα βιβλία θρησκευτικού και θρησκειολογικού περιεχομένου: Έχοντας ένα μεγάλο και ανοιχτό χώρο, τον έχουν μετατρέψει στην πράξη σε χώρο εκδηλώσεων, δημιουργώντας τόσο μια επιπλέον ηχητική όχληση όσο και έμφραγμα από τον πολύ κόσμο στους παράπλευρους διαδρόμους. Συχνότατα, οι ομιλητές είναι δημοφιλείς ιερείς, και γίνεται το αδιαχώρητο. Για πολλούς, η εικόνα με τους ρασοφόρους να δεσπόζουν στο κέντρο της έκθεσης θυμίζει χώρες με τις οποίες δεν μας αρέσει να συγκρινόμαστε (και σωστά). Για άλλους, είναι μια κατάσταση που προσδίδει ζωντάνια και «τοπικό χρώμα» στην Έκθεση. Θα στεκόμουν περισσότερο στο στοιχείο της «εξαίρεσης»: αν επιτραπεί σε όλους τους εκθέτες να κάνουν εκδηλώσεις στον χώρο τους, με μεγάφωνα και τα συναφή, ποιο θα είναι το αποτέλεσμα;
Κατανομή των εκδηλώσεων και μετρησιμότητα
Ένα ακόμη παράπονο που το ακούω σταθερά, και που το άκουσα και φέτος, αφορά την κατανομή των εκδηλώσεων, μεταξύ «μεγάλων» και «μικρών» εκδοτών. Κανείς δεν θέλει η εκδήλωσή του να βρεθεί π.χ. στις 10 το πρωί, ειδικά όταν για τη συγκεκριμένη εκδήλωση ένας μικρός εκδοτικός έχει φέρει συγγραφέα από την Αθήνα, με τα έξοδα που αυτό συνεπάγεται. Όσο κι αν προσπαθήσει, είναι βέβαιο ότι ο συγγραφέας θα βρεθεί μπροστά σε άδεια καθίσματα. (προσωπική εξομολόγηση: δεν κατάφερα να παραστώ ούτε σε μία εκδήλωση στις 10 το πρωί). Ίσως η επέκταση της έκθεσης σε περισσότερους χώρους να έδινε τη δυνατότητα ώστε το πρόγραμμα των εκδηλώσεων να ξεκινούσε μια ώρα αργότερα, π.χ. στις 11 πμ. Σε κάθε περίπτωση, αν και είναι φανερή η προσπάθεια της διοργάνωσης να κατανείμει πιο «δίκαια» χώρους και ώρες διεξαγωγής, οι μεγάλοι εκδοτικοί εξακολουθούν να έχουν τη μερίδα του λέοντος. Σίγουρα, η εξίσωση που θα ευχαριστήσει άπαντες εξίσου δεν έχει βρεθεί ακόμη, αλλά θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι η Έκθεση θα πρέπει να είναι πρωτίστως πολιτιστικό και κοινωνικό γεγονός, και δευτερευόντως εμπορικό. Με αυτή τη σκέψη ως πυξίδα, τα πράγματα ίσως μπορούν να γίνουν και λίγο διαφορετικά.
Η Έκθεση θα πρέπει να είναι πρωτίστως πολιτιστικό και κοινωνικό γεγονός, και δευτερευόντως εμπορικό. Με αυτή τη σκέψη ως πυξίδα, τα πράγματα ίσως μπορούν να γίνουν και λίγο διαφορετικά.
Σε ό,τι αφορά το περίφημο θέμα της αδυναμίας αντικειμενικής μέτρησης των επισκεπτών της έκθεσης, μια ελληνική ιδιαιτερότητα, όλες οι χώρες το έχουν λύσει βάζοντας ένα συμβολικό εισιτήριο. Στη δική μας περίπτωση, αυτό θα μπορούσε να είναι και μηδενικό. Πόσο σημαντικό είναι να ξέρουμε πόσοι επισκέφτηκαν την έκθεση; Υποθέτω ότι, αν μη τι άλλο, σε βοηθάει να συγκρίνεις χρονιά τη χρονιά, να παίρνεις μέτρα, να κάνεις χρήσιμες στατιστικές. Κάτι θα σκεφτούν στο ΕΛΙΒΙΠ γιατί το θέμα το μελετούν και η τεχνολογία προσφέρει καινοτόμες λύσεις.
Η ακύρωση της εκδήλωσης της Πρεσβείας του Ισραήλ
Όπως έχει γίνει πλέον ευρέως γνωστό, το Σάββατο το απόγευμα, στις 5μμ, υπήρχε στο πρόγραμμα εκδήλωση με θέμα «Μεταβαλλόμενα τοπία της εβραϊκής λογοτεχνίας» και καλεσμένο τον Ισραηλινό κριτικό λογοτεχνίας Oded Wolkstein. Μαζί του θα μιλούσε η μεταφράστρια Χρυσούλα Παπαδοπούλου ενώ τη συζήτηση θα συντόνιζε ο δημοσιογράφος του Βήματος Γρηγόρης Μπέκος. Ως υπεύθυνη για τη διοργάνωση της εκδήλωσης αναφερόταν στο πρόγραμμα η Πρεσβεία του Ισραήλ. Έπειτα από παρέμβαση ομάδας εκδοτών και πολιτών, οι οποίοι βρέθηκαν στον χώρο, ειρηνικά, άπλωσαν πανό υπέρ των Παλαιστινίων και φώναξαν συνθήματα, πάρθηκε η απόφαση η εκδήλωση να ακυρωθεί. Δεν υπήρξαν προστριβές ούτε και επέμβαση της αστυνομίας, και οι διαδηλωτές αποχώρησαν ήρεμα μετά την ανακοίνωση για την ακύρωση. Αν και αρχικά φάνηκε ότι στην παρέμβαση συμμετείχε μικρή ομάδα εκδοτών, κυρίως από τη Θεσσαλονίκη, στην πορεία έγινε ξεκάθαρο ότι την ενέργεια αυτή επικρότησαν πολλοί περισσότεροι εκδότες, και όχι μονάχα «μικροί». Χαρακτηριστικό είναι ότι με την ανακοίνωση από τα μεγάφωνα της απόφασης ακύρωσης της εκδήλωσης ξέσπασε χειροκρότημα στα Περίπτερα.
Ο Νίκος Μπακουνάκης, όταν ρωτήθηκε σχετικά στη γενική ενημέρωση των δημοσιογράφων την Κυριακή, είπε ότι η έκθεση είναι «μια πλατφόρμα ελευθερίας για τη διακίνηση των ιδεών» και επιφυλάχθηκε το Ίδρυμα να τοποθετηθεί αργότερα με πληρέστερο τρόπο. Και πράγματι, μαζί με το ενημερωτικό Δελτίο Τύπου για τις σημαντικότερες στιγμές του Σαββάτου, υπήρξε και το κάτωθι κείμενο:
«Σχετικά με τη διαμαρτυρία που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα του Σαββάτου στο χώρο της ΔΕΒΘ […] η θέση αρχής του ΕΛΙΒΙΠ είναι ότι οι διεθνείς εκθέσεις βιβλίου αποτελούν πλατφόρμες ελευθερίας, ανταλλαγής ιδεών και διαλόγου, καθώς και πολιτιστικές γέφυρες για τη δημοκρατία και την πολυφωνία. Εκδηλώσεις που προάγουν τη λογοτεχνία και τη γλώσσα κάθε χώρας πρέπει να έχουν θέση σε μια έκθεση βιβλίου. Συμπερίληψη για μια έκθεση βιβλίου δεν σημαίνει ματαίωση, δεν σημαίνει αποκλεισμούς».
Να σημειώσουμε εδώ ότι και σε αυτή την Έκθεση, όπως και γενικότερα τα τελευταία χρόνια, πραγματοποιήθηκαν χωρίς κανένα πρόβλημα πολλές εκδηλώσεις σχετικές με ζητήματα της εβραϊκής ιστορίας και λογοτεχνίας, είτε σχετικές με την πόλη είτε γενικότερες. Τα ζητούμενα, δηλαδή, της ανταλλαγής ιδεών και του διαλόγου είναι εξασφαλισμένα και ουδείς τα αμφισβητεί ως γενικές αρχές που πρέπει να διέπουν μια έκθεση. Είναι προφανές ότι αυτό που προκάλεσε την αντίδραση στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ότι την εκδήλωση διοργάνωνε απευθείας η Πρεσβεία του Ισραήλ. Όταν θέσαμε στον Νίκο Μπακουνάκη το συγκεκριμένο σημείο, η απάντηση ήταν ότι η εμπλοκή πρεσβειών άλλων χωρών στην οργάνωση εκδηλώσεων δεν είναι κάτι τόσο ασυνήθιστο. Πράγματι, στις εκδηλώσεις για την Τιμώμενη χώρα εμπλέκονται τα Μορφωτικά Ινστιτούτα, όταν υπάρχουν, κι εμμέσως ή αμέσως οι Πρεσβείες των εκάστοτε χωρών. Πάντως, από μια προσεκτική ματιά στις εκδηλώσεις αυτής της Έκθεσης Βιβλίου εντοπίσαμε μία ακόμη Πρεσβεία ως επίσημο διοργανωτή εκδήλωσης, αυτήν την Εσθονίας, για ένα βιβλίο κόμικ. Άποψή μας είναι πάντως ότι η διοργάνωση εκδηλώσεων από Πρεσβείες, χωρίς τη διαμεσολάβηση ενός άλλου θεσμού (π.χ. Κέντρα Βιβλίου, μορφωτικά ιδρύματα, εκδότες κ.ά.), είναι προβληματικές για πολλούς και προφανείς λόγους. Ειδικότερα, δε, διοργάνωση εκδήλωσης από την Πρεσβεία του συγκεκριμένου κράτους στη συγκεκριμένη συγκυρία, στιγμή μεγάλης και δικαιολογημένης ευαισθητοποίησης για τη μοίρα εκατοντάδων χιλιάδων ή και εκατομμυρίων ανθρώπων στη Γάζα, ήταν ενέργεια με προφανείς πολιτικές στοχεύσεις, ενώ οι αντιδράσεις θα έπρεπε να είναι αναμενόμενες.
«Η προσπάθεια ταύτισης από κάποιες πλευρές των αντιδράσεων απέναντι στο κράτος του Ισραήλ με τον αντισημιτισμό, που είναι υπαρκτό πρόβλημα, είναι απαράδεκτη».
Χαρακτηριστικά, δύο εκδότες, ο Σταύρος Πετσόπουλος από την Άγρα και ο Νίκος Γκιώνης από τις εκδόσεις Πόλις, που έχουν εκδώσει εκατοντάδες βιβλία για το Ολοκάυτωμα και γενικότερα για τη μοίρα των Εβραίων και για τον αντισημιτισμό, βιβλία Ισραηλινών συγγραφέων και εμβληματικά βιβλία στρατοπεδικής λογοτεχνίας, μας δήλωσαν ξεκάθαρα ότι η προσπάθεια ταύτισης από κάποιες πλευρές των αντιδράσεων απέναντι στο κράτος του Ισραήλ με τον αντισημιτισμό, που είναι υπαρκτό πρόβλημα, είναι απαράδεκτη. Σε σχέση με τη συγκεκριμένη διαμαρτυρία οι δυο εκδότες διαφοροποιήθηκαν ελαφρά. Ο Σταύρος Πετσόπουλος συμμερίζεται πλήρως την παρέμβαση, ακόμη κι αν οδήγησε στη ακύρωση της εκδήλωσης. Εμφατικά, τόσο ο ίδιος, όσο και άλλοι νεότεροι εκδότες που ήταν παρόντες στην κουβέντα μας, δήλωσαν ότι θα εναντιώνονταν με πάθος ενάντια σε κάθε απαγόρευση που θα αφορούσε εκδήλωση εβραϊκού ενδιαφέροντος ή και εκδήλωση Ισραηλινών συγγραφέων, αλλά σε αυτήν την περίπτωση η εμπλοκή της Πρεσβείας δικαιολογούσε πλήρως την παρέμβαση.
Ο εκδότης των εκδόσεων Πόλις Νίκος Γκιώνης, σε κουβέντα μας, σημείωσε ότι δεν έπρεπε να έχει επιτραπεί αυτή η εκδήλωση τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, αν και ο ίδιος θα προτιμούσε, από τη στιγμή που διοργανώθηκε, η δικαιολογημένη διαμαρτυρία να μην οδηγούσε στην ακύρωσή της. Τα παραπάνω σημείωσε και πιο αναλυτικά σε ανάρτησή του στο φέισμπουκ:
«Ήταν ατόπημα η ένταξη εκδήλωσης που οργανώθηκε από την Πρεσβεία του Ισραήλ, μιας χώρας που βαρύνεται με τη συνεχιζόμενη εξόντωση του λαού της Γάζας. Βρίσκω απολύτως δικαιολογημένες τις διαμαρτυρίες, ωστόσο δεν συμφωνώ με τη ματαίωση της εκδήλωσης. Δεν ευθύνονται οι συγγραφείς για την εγκληματική πολιτική της χώρας τους και θάπρεπε να μας ενδιαφέρει να μάθουμε τι γίνεται εκεί. Παραμένει η απορία γιατί την οργάνωση της εκδήλωσης αυτής ανέλαβε η πρεσβεία και όχι ένας εκδοτικός οίκος ή ένας πολιτιστικός φορέας. Ίσως ευθύνεται η άκριτη υποστήριξη της ελληνικής κυβέρνησης στην πολιτική της συμμαχίας με το Ισραήλ. Και τελειώνω με το ερώτημα: Ήταν αντισημιτική η διαμαρτυρία; Προφανώς και όχι. Άλλωστε πολλές άλλες εκδηλώσεις με εβραϊκά θέματα διεξήχθησαν χωρίς να προκληθεί καμία διαμαρτυρία».
H soft power του βιβλίου
Το συγκεκριμένο περιστατικό, που σε καμία περίπτωση δεν «κηλίδωσε» συνολικά την πολύ επιτυχημένη Έκθεση, είναι ωστόσο διδακτικό, και μας λέει πολλά για την ανάγκη αυτονόμησης του Φορέα του Βιβλίου από την εκάστοτε κυβέρνηση. Η πολιτιστική διπλωματία πρέπει να είναι διαρκής και όχι συγκυριακή. Να στοχεύει στην ενδυνάμωση της παρουσίας του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό, μέσα από τη διοργάνωση σημαντικών γεγονότων σαν τη ΔΕΒΘ ή την ενίσχυση των μεταφράσεων ελληνικών βιβλίων, την υπομόχλευση της παρουσίας Ελλήνων συγγραφέων σε ξένα φεστιβάλ και χώρους διαμονής κ.λπ. Αυτά στα οποία στοχεύει ο Φορέας. Το βιβλίο, ως αντικείμενο, έχει μεγάλη συμβολική αξία και μοναδικό πολιτισμικό κεφάλαιο. Ας αφήσουμε τις Πρεσβείες και την πολιτική με τη διαχειριστική και κομματική έννοια απέξω, κι ας βάλουμε μέσα την Πολιτική ως διαρκή διερώτηση πάνω στα μεγάλα ζητήματα των καιρών και των βαθιών υπαρξιακών ερωτημάτων που μας θέτουν.
Info
Η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (ΔΕΒΘ) διοργανώνεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Βιβλίου και Πολιτισμού (ΕΛΙΒΙΠ) σε συνεργασία με τη ΔΕΘ–HELEXPO, τους Έλληνες εκδότες και τον Δήμο Θεσσαλονίκης, με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2021-2027. Η ΔΕΒΘ είναι μέλος του Φόρουμ Διεθνών Εκθέσεων Βιβλίου και του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εκθέσεων Βιβλίου ALDUS UP.
bookpress.gr
