Ο επιτυχημένος θεσμός «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» του υπουργείου Πολιτισμού, που αναδείχθηκε τα τελευταία χρόνια ως ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά γεγονότα της χώρας και αγκαλιάστηκε θερμά από το κοινό της περιφέρειας, επιστρέφει το καλοκαίρι του 2023 με την τέταρτη διοργάνωσή του, προσφέροντας μια σπάνια πολιτιστική εμπειρία σε μοναδικούς αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Με κεντρικό θεματικό άξονα την κλιματική κρίση και τις συντριπτικές επιπτώσεις της για το παρόν και το μέλλον του πλανήτη, το φετινό πολυδιάστατο πρόγραμμα των εκδηλώσεων καλύπτει ένα ευρύ φάσμα πεδίων καλλιτεχνικής έκφρασης και φέρνει σε δημιουργικό διάλογο τον σύγχρονο πολιτισμό με την πολιτιστική κληρονομιά.
«Έχοντας ως πολύτιμο εφόδιο την εμπειρία και την γνώση των προηγούμενων διοργανώσεων, σχεδιάσαμε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα που θα φωτίσει τους μοναδικούς αρχαιολογικούς χώρους μέσα από το πρίσμα της σύγχρονης δημιουργίας. Για δύο περίπου μήνες, το κοινό της περιφέρειας θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει εξαιρετικά υψηλού επιπέδου και άρτιων προδιαγραφών πολιτιστικές παραγωγές» ανέφερε στη σημερινή συνέντευξη τύπου ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Γιώργος Κουμεντάκης και ευχαρίστησε την υπουργό Πολιτισμού για τη συμβολή της στη δημιουργία αυτού του τόσο σημαντικού θεσμού που δίνει την δυνατότητα σε καλλιτέχνες και καλλιτεχνικές ομάδες να εκφραστούν μέσα από τη σύγχρονη τέχνη, δημιουργώντας πρωτότυπα έργα.
Η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη τόνισε πως για το ΥΠΠΟ η λογική της ώσμωσης της πολιτιστικής κληρονομιάς με τη σύγχρονη δημιουργία ήταν και θα συνεχίσει να είναι, μία από τις βασικές πολιτικές του. «Ξεκινήσαμε αυτό το θεσμό λίγο πιο γρήγορα, από τον αρχικό σχεδιασμό που είχαμε κάνει – και σωστά, εν τέλει-, διότι εντωμεταξύ προέκυψε η πανδημία. Δεν θέλαμε με τίποτα το καλοκαίρι του 2020 να είναι ένα σιωπηλό καλοκαίρι, χωρίς εκδηλώσεις. Το άλλο βασικό μας κίνητρο ήταν ότι θέλαμε να ενισχύσουμε τις ομάδες και τους δημιουργούς, εκείνη τη δύσκολη περίοδο, προκειμένου να μπορέσουν να αναπτύξουν το δικό τους καλλιτεχνικό όραμα και τη δική τους δημιουργία. Το 2020 και το 2021 το “Ολη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός” δεν είχε κάποια ιδιαίτερη θεματική. Το 2022 με αφορμή την επέτειο μνήμης για την Μικρασιατική Καταστροφή δώσαμε την συγκεκριμένη θεματική και διαπιστώσαμε ότι το κοινό αγκάλιασε, με πολύ πιο ουσιαστικό και άμεσο τρόπο, τις εκδηλώσεις, αλλά και οι δημιουργοί εκφράστηκαν με υψηλής ποιότητας έργα. Ετσι, θελήσαμε συνεχίσουμε και φέτος τη λογική της θεματικής. Επιλέξαμε την κλιματική κρίση, μια θεματική η οποία είναι διαρκώς επίκαιρη και η οποία επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις σε ποικίλες πτυχές και της δημιουργίας και του πολιτισμού αλλά και της καθημερινότητας μας».
Ειδικότερα, το πρόγραμμα περιλαμβάνει 70 πολιτιστικές παραγωγές, οι οποίες θα παρουσιαστούν σε 70 αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία, σε 12 περιφέρειες της Ελλάδας. Το κοινό θα έχει τη μοναδική ευκαιρία να απολαύσει συνολικά 140 εκδηλώσεις θεάτρου, μουσικής, παραστάσεων/δράσεων για παιδιά και εφήβους, χορού, εικαστικών/περφόρμανς και μουσικού θεάτρου σε αρχαία θέατρα, κάστρα, μνημεία, μουσεία, μονές, εκκλησίες, τζαμιά και σπήλαια από τις 5 Ιουλίου έως και τις 31 Αυγούστου 2023.
Μάλιστα, φέτος, εντάσσονται για πρώτη φορά στο πρόγραμμα του θεσμού 25 νέοι χώροι στον ήδη πλούσιο κατάλογο των συνολικά 70 αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και μουσείων που φιλοξενούν τις εκδηλώσεις του θεσμού: από τους ανεμόμυλους στη Χώρα της Αμοργού έως το πρώην Περίπτερο Πικιώνη στους Δελφούς, από το Ιερό Προσκύνημα της Ιεράς Καρδίας του Ιησού στο Εξώμβουργο της Τήνου στην Κόκκινη Εκκλησιά στο Βουργαρέλι ‘Αρτας και από το Παλάτι Ιουστινιάνι και τη Σκοτεινή Φυλακή στο Κάστρο της Χίου έως το Νεκρομαντείο του Αχέροντα στην Πρέβεζα.
Ο προϋπολογισμός της φετινής διοργάνωσης ανέρχεται στα 2.232.000 ευρώ, ενώ παράλληλα, όπως κάθε χρονιά, δημιουργούνται συνθήκες απασχόλησης για έναν σημαντικό αριθμό εργαζομένων στον Πολιτισμό αλλά και εντόπιων συνεργατών. «Εκτός από την προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, την προβολή του ελληνικού πολιτισμού, την αξιοποίηση των μνημείων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, το “Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός” έχει σαν βασικό στόχο να στηρίζει τους ανθρώπους της τέχνης και να δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Στις φετινές εκδηλώσεις πάνω από 2.500 άτομα απασχολούνται στο πρόγραμμα του θεσμού – πρόκειται για καλλιτέχνες, τεχνικό και υποστηρικτικό προσωπικό» επεσήμανε ο Γ. Κουμεντάκης.
Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός 2023: Κλιματική αλλαγή
Το υπουργείο Πολιτισμού, ήδη από το 2019, εργάζεται εντατικά, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, για την πρόληψη των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης στην πολιτιστική κληρονομιά. Συνεργάζεται με ερευνητικούς φορείς και ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας, καθώς και με διεθνείς οργανισμούς, ενώ εκπονεί έργα και δράσεις προστασίας αρχαιολογικών χώρων και μνημείων εγγεγραμμένων στον Κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Η οργάνωση των εκδηλώσεων του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» εστιάζει το φετινό καλοκαίρι στο μείζον ζήτημα της κλιματικής κρίσης, αλλά και στις συνέπειές της, όχι μόνο στη ζωή μας, αλλά και στο πολιτιστικό απόθεμα, υλικό και άυλο. «Πάνω σε αυτόν τον προβληματισμό οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην φετινή διοργάνωση θα δημιουργήσουν νέα έργα, καταθέτοντας αναγνώσεις που δεν περιορίζονται στην αναπαραγωγή δυστοπικών προβλέψεων, αλλά θέτουν ερωτήματα για μια σφαιρική θεώρηση του φαινομένου» σημείωσε ο Γιώργος Κουμεντάκης και πρόσθεσε:
«Μέσα από τα έργα τους, οι καλλιτέχνες προσεγγίζουν σφαιρικά το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής με φιλοσοφικό και αφηγηματικό τρόπο, διερευνούν την κλιματική αλλαγή από το ιστορικό παρελθόν και την επίδραση τους στον πολιτισμό. Μιλούν για τις σημαντικές επιδράσεις στη χλωρίδα και την πανίδα, τις πρακτικές συνέπειες στο πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, τις μετακινήσεις πληθυσμών. Μοιράζονται μαζί μας τη διαχείριση της κρίσης σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο, τον αναπροσδιορισμό της σχέσης της ανθρωπότητας με την πολιτιστική κληρονομιά, καθώς και το όραμα τους για θετική και παραγωγική αντιμετώπιση της κρίσης».
Οι προτάσεις του προγράμματος 2023 επιλέχθηκαν από την ειδική επιτροπή του υπουργείου Πολιτισμού, μετά από ανοιχτή πρόσκληση, μέσω της ηλεκτρονικής πύλης του ΥΠΠΟ στο drasis.culture.gr και προσανατολίζονται, σύμφωνα με τη φιλοσοφία του θεσμού, προς καινοτόμες και υβριδικές φόρμες που γεννιούνται από το διαλεκτικό συνταίριασμα περισσότερων μορφών τέχνης, ανά εκδήλωση. Oι παραγωγές αναπτύχθηκαν από προτάσεις πρωτότυπης δημιουργίας που κατέθεσαν οι ΑΜΚΕ. Η επιτροπή αξιολόγησης των προτάσεων, σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟ, επέλεξε τους αρχαιολογικούς χώρους παρουσίασης των παραγωγών σε συνολικά 12 περιφέρειες της Ελλάδας.