Υπάρχει έρωτας με την πρώτη ματιά; Αν όχι, πόσο χρόνο μας παίρνει να ερωτευτούμε; Δύο ψυχολόγοι επιβεβαιώνουν αυτό που θέλουμε να ακούσουμε.
«Οι πραγματικές ιστορίες αγάπης δεν τελειώνουν ποτέ», είχε πει ο Richard Bach. Πότε αρχίζουν, όμως; Και πόσο χρόνο χρειαζόμαστε για να ερωτευτούμε; Μερικές φορές είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις τη διαφορά ανάμεσα στο «είμαι ερωτευμένος» και το «μου αρέσει πραγματικά ένας άνθρωπος». Και άλλες αναρωτιέσαι αν αυτό που νιώθεις είναι «έρωτας με την πρώτη ματιά». Για την ακρίβεια… υπάρχει κάτι τέτοιο;
Η ψυχολόγος Dr. Cheryl Fraser και η κλινική ψυχολόγος και επίκουρη καθηγήτρια ψυχιατρικής στο Kirk Kerkorian School of Medicine του Πανεπιστημίου της Ναβάδα Dr. Cortney S. Warren μιλούν στο Today.com και απαντούν στα ερωτήματα που σίγουρα σε απασχολούν κάθε φορά που νιώθεις την καρδιά σου να χτυπά λίγο πιο δυνατά.
Πόσο χρόνο χρειαζόμαστε για να ερωτευτούμε;
«Ξέρω ότι δεν ακούγεται ρομαντικό, όμως ως ψυχολόγος, σεξολόγος και επιστήμονας, οφείλω να κοιτάζω τα δεδομένα, όχι τη φαντασία. Και τα δεδομένα είναι σχετικά απλά: Το να ερωτεύεσαι είναι μία αλλοιωμένη ψυχική κατάσταση κατά την οποία συναισθηματικοί και βιοχημικοί παράγοντες αναμιγνύονται σε ένα κοκτέιλ σεξουαλικής έλξης και ψυχολογικής σύνδεσης που είναι ομολογουμένως απολαυστικό… αλλά πολύ προσωρινό», λέει η Dr. Fraser, η οποία επισημαίνει ότι το να ερωτεύεσαι κάποιον είναι διαφορετικό από το να είσαι ερωτευμένος.
«Όταν ένας άνθρωπος σου κάνει “κλικ”, η εμπειρία που βιώνεις είναι πολύ αληθινή. Πραγματικά “κλειδώνεις” και “γεμίζεις” με αυτόν. Τον/τη σκέφτεσαι διαρκώς και το σώμα σου ανταποκρίνεται σε εκείνον/-η», προσθέτει. Θυμίζει βέβαια ότι «έχεις νιώσει έτσι και για άλλους ανθρώπους στο παρελθόν και μετά σου “πέρασε” και τελείωσες μια κατάσταση».
Τι συμβαίνει, όμως, εκείνες τις στιγμές; «Στην πραγματικότητα ο εγκέφαλος σου βιώνει μια ερωτική τρέλα. Όταν λέμε: Είμαι τρελά ερωτευμένος μαζί σου, δεν υπερβάλλουμε. Η χημεία του εγκεφάλου και ο τρόπος που ο εγκέφαλος ενός ερωτευμένου λειτουργεί μιμείται πολύ αυτόν του εθισμένου στα ναρκωτικά ή αυτού που υποφέρει από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή”, λέει η Fraser. Συμβουλεύει δε όταν νιώθεις να πλημμυρίζεις από όλα αυτά τα συναισθήματα να απολαμβάνεις, βέβαια, την ένταση που σου προσφέρουν, αλλά να μην παίρνεις υπό την επήρειά τους αποφάσεις που μπορεί να σου αλλάξουν τη ζωή. Τουλάχιστον όχι μέχρι να προσγειωθείς.
«Ο ΕΡΩΤΑΣ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ. ΕΧΕΙ ΠΟΛΛΕΣ ΦΑΣΕΙΣ, ΠΟΛΛΑ ΠΡΟΣΩΠΑ, ΠΟΛΛΕΣ ΜΕΤΑΠΤΩΣΕΙΣ».
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα στον έρωτα. Όσο πιο πολύ γνωρίζεις κάποιον, όσο μοιράζεσαι μαζί του τις σκέψεις και τα όνειρά σου, αναπόφευκτα έρχεστε πιο κοντά. «Όταν νιώθουμε έλξη για κάποιον, είναι σα να τον κοιτάζουμε μέσα από κυάλια σε σχήμα καρδιάς. Τον βλέπουμε, δηλαδή, υπό ένα μη ρεαλιστικό, θετικό πρίσμα και νιώθουμε ότι ταυτιζόμαστε μαζί του», λέει η Fraser.
Σε κάθε περίπτωση, καταλήγει η ίδια, ο έρωτας δεν προσδιορίζεται. «Ο έρωτας είναι δυναμικός. Έχει πολλές φάσεις, πολλά πρόσωπα, πολλές μεταπτώσεις. Μπορεί να ερωτευτούμε, να ξε-ερωτευτούμε, να ερωτευτούμε ξανά τον ίδιο άνθρωπο, αρκεί να καταλαβαίνουμε, ότι αυτή η τρέλα του πόθου και της έλξης –αυτός ο αλλοιωμένος εγκέφαλος– δεν διαρκούν για πολύ».
Τι σημαίνει έρωτας με την πρώτη ματιά
Αναφορικά με το αιώνιο ερώτημα του αν υπάρχει έρωτας με την πρώτη ματιά, η επιστήμη… δικαιώνει αυτά τα απρόσμενα καρδιοχτύπια που βλέπουμε στις ρομαντικές κομεντί.
Η ψυχολόγος Dr. Cortney S. Warren αναφέρεται σε έρευνα που διεξήγαγε το Match.com το 2011, σύμφωνα με την οποία περισσότερα από 5.000 άτομα παραδέχτηκαν ότι έχουν βιώσει «έρωτα με την πρώτη ματιά». Άλλη έρευνα από το Syracuse University βρήκε ότι η ταχύτητα με την οποία ο εγκέφαλος μπορεί να ενεργοποιηθεί και να οδηγήσει σε ερωτικά συναισθήματα φτάνει τα 0,2 δευτερόλεπτα από τη στιγμή που θα κοιτάξεις το αντικείμενο του πόθου σου.
«ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΘΑ ΑΝΑΡΩΤΗΘΟΥΜΕ ΑΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΓΑΠΑΜΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ Ή ΜΠΕΡΔΕΥΟΥΜΕ ΤΟΝ ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟ ΠΟΥ ΝΙΩΘΟΥΜΕ ΚΟΝΤΑ ΤΟΥ ΜΕ ΑΓΑΠΗ».
Μπορεί να ακούγεται υπερβολικά γρήγορο, όμως είναι επειδή συμβαίνει στο μυαλό και όχι μόνο στην καρδιά. «Έρευνες της τελευταίας δεκαετίας στον ανθρώπινο εγκέφαλο έχουν αποκαλύψει τις μηχανικές του έρωτα και της έλξης. Όταν κάποιος λέει ότι είναι ερωτευμένος, χημικές ουσίες και ορμόνες από τουλάχιστον 12 συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου εκλύονται και ενεργοποιούν αισθήματα ενθουσιασμού, ευφορίας και προσκόλλησης», εξηγεί η Warren.
Σημαίνει ο έρωτας με την πρώτη ματιά ότι αγαπάμε αυτόν τον άνθρωπο; Μας οδηγεί το ένα στο άλλο; «Έτσι πιστεύουμε στην πρώτη φάση μιας ερωτικής σχέσης, όταν ξέρουμε λίγα πράγματα για τον άλλον και αυτά που ξέρουμε είναι ωραιοποιημένα στην προσπάθεια να αποφύγουμε κάθε δυσάρεστη πραγματικότητα. Στην πορεία θα αναρωτηθούμε αν πραγματικά αγαπάμε αυτόν τον άνθρωπο ή μπερδεύουμε τον ενθουσιασμό που νιώθουμε κοντά του με αγάπη», απαντά η ίδια.
Η Fraser, τελικά, πιο «προσγειωμένα», πιστεύει ότι παρόλο που ο πόθος και η έλξη με την πρώτη ματιά υπάρχουν, ο έρωτας με την πρώτη ματιά είναι κάτι μη ρεαλιστικό. «Μπορεί να νιώθεις ότι είναι έρωτας, αλλά στην πραγματικότητα είναι μία σύνθετη σωματική και ψυχολογική απάτη». Και αυτό, σημειώνει, δεν είναι απαραίτητα κακό.
«Αυτά τα απατηλά, τρελά συναισθήματα μπορεί να μην κρατήσουν για πάντα, αλλά μπορεί να διατηρήσουν όσο χρειάζεται το ενδιαφέρον μας για τον άλλον, ώστε να εμβαθύνουμε στα μονοπάτια ενός πιο μακροχρόνιου έρωτα – οι συζητήσεις, η σεξουαλική επαφή, το μοίρασμα όσων νιώθουμε και σκεφτόμαστε, όλα αυτά μπορεί να αναμειχθούν με την ερωτική τρέλα και να γεννήσουν μια πραγματικά ξεχωριστή σχέση», εξηγεί. Και προτείνει: «Πριν δεσμευτείς, όμως, άσε τουλάχιστον έναν χρόνο να περάσει, ακόμα κι αν η καρδιά σου λέει άλλα. Θα ευγνωμονείς τον εαυτό σου που το έκανες».
