«Αδελφοί και αδελφές μου ειρήνη σε όλους σας. Είμαστε εδώ σήμερα για να θυμηθούμε αυτούς που είναι πρότυπα της Χεζμπολάχ», είπε μεταξύ άλλων ο ηγέτης της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα στην πρώτη κρίσιμη ομιλία του που είναι σε εξέλιξη.
«Πάνω από δύο εκατομμύρια άνθρωποι στη Γάζα ζουν για σχεδόν 20 χρόνια σε πολιορκία», είπε τονίζοντας ότι «σκοτώνουν τον λαό μας σε καθημερινή βάση».
Η ομιλία του ηγέτη της Χεσμπολάχ προαναγγέλθηκε πέντε ημέρες νωρίτερα, τροφοδοτώντας την προσδοκία μιας μεγάλης ανακοίνωσης.
Το Ισραήλ βρίσκεται σε «πολύ υψηλό συναγερμό» κατά μήκος των βόρειων συνόρων του με τον Λίβανο, αναφέρεται σε ανακοίνωση των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων και όπως προστίθεται η άμυνα της χώρας θα «ανταποκριθεί σε κάθε γεγονός» που ενδέχεται να συμβεί. Η ανακοίνωση συνδέεται με την ομιλία του ηγέτη της Χεζμπολάχ. Με την ομιλία του αυτή αναμένεται ότι ο Χασάν Νασράλα να υποδείξει τις επόμενες κινήσεις του σιιτικού κινήματος του Λιβάνου, καθώς το Ισραήλ προωθεί την χερσαία εισβολή του στη Γάζα, με στόχο την εξάλειψη της Χαμάς, ενώ ο αριθμός των Παλαιστινίων που έχουν σκοτωθεί στην περιοχή έχει ξεπεράσει τους 9.000.
Πολλοί στον Λίβανο θυμούνται ακόμη τον καταστροφικό πολύμηνο πόλεμο που διεξήγαγε η Χεζμπολάχ εναντίον του Ισραήλ το 2006 και ανησυχούν ότι η ομάδα μπορεί να παρασύρει τη χώρα σε μια νέα σύγκρουση. Ένας από τους στόχους της Χεζμπολάχ είναι η καταστροφή του Ισραήλ, το οποίο θεωρεί την ομάδα ως πιο τρομερό εχθρό από τη Χαμάς, ενώ το ένοπλο σιιτικό κίνημα διαθέτει ένα τεράστιο οπλοστάσιο που περιλαμβάνει κατευθυνόμενους πυραύλους ακριβείας και δεκάδες χιλιάδες καλά εκπαιδευμένους, σκληροτράχηλους μαχητές.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, έχει υποσχεθεί μια απάντηση “αφάνταστου” μεγέθους, εάν η Χεζμπολάχ ανοίξει ένα δεύτερο μέτωπο στη σύγκρουση. Και οι ΗΠΑ, οι οποίες φέρεται να προέτρεψαν το Ισραήλ να μην εξαπολύσει επίθεση μεγάλης κλίμακας εναντίον της ομάδας, έστειλαν δύο αεροπλανοφόρα στην ανατολική Μεσόγειο για να αποτρέψουν την εξάπλωση της σύγκρουσης.
Και παρότι η Χεζμπολάχ εμφανίζεται να επιδιώκει την δημιουργία ενός δευτέρου μετώπου στα βόρεια σύνορα του εβραϊκού κράτους με το Λίβανο και διεξάγει συνεχείς επιθέσεις κατά της ισραηλινής επικράτειας, οι επιθέσεις αυτές δεν ξεπερνούν τα όρια ενός πολέμου φθοράς κατά του Ισραήλ όσο αυτό δεν εξαπολύει έναν ολοκληρωτικό πόλεμο στην Γάζα για τον έλεγχο της.
Λίγες ώρες πριν την τηλεοπτική ομιλία του Χασάν Νασράλα, το Ισραήλ κατηγόρησε το Ιράν ότι αναπτύσσει μια νέα πολιτοφυλακή στο Λίβανο προκειμένου να βοηθήσει τη Χεζμπολάχ στον αγώνα της κατά του Τελ Αβίβ. Το Ισραήλ δήλωσε ότι η ταξιαρχία Imam Hossein, που σχηματίστηκε στη Συρία με 6.000 μέλη, έχει σταλεί από το Ιράν στο Νότιο Λίβανο.
Τα πλήγματα ήρθαν λίγες ώρες αφότου η Χεζμπολάχ δήλωσε ότι χρησιμοποίησε δύο μη επανδρωμένα αεροσκάφη γεμάτα με εκρηκτικά για να επιτεθεί σε θέση διοίκησης του ισραηλινού στρατού στην αμφισβητούμενη περιοχή Shebaa Farms στα λιβανό-ισραηλινά σύνορα νωρίτερα μέσα στην ημέρα. Είναι η πρώτη φορά που η Χεζμπολάχ παραδέχθηκε ότι πραγματοποίησε επίθεση εναντίον ισραηλινών δυνάμεων με τη χρήση τέτοιων μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Εμπρός σε αυτές τις εξελίξεις οι ΗΠΑ συνεχίζουν υποβαθμίζουν τους κινδύνους των επιθέσεων της Χεζμπολάχ κατά του Ισραήλ θεωρώντας τις δράσεις του λιβανέζικου σιιτικού κινήματος ως “πράξη ανάγκης” για τη συντήρηση του μετά από την θεαματική και πολύνεκρη τρομοκρατική επιχείρηση “Καταιγίδα Al-Aqsa”, κατά την οποία η Χαμάς σκότωσε περίπου 1.400 Ισραηλινούς και ξένους πολίτες και απήγαγε περισσότερους από 200 άλλους
Ενώ οι διασυνοριακές ανταλλαγές μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ εντάθηκαν τις εβδομάδες που ακολούθησαν, παρέμειναν περιορισμένες στη συνοριακή περιοχή. Το σιιτικό κίνημα επέλεξε προσεκτικά τους στόχους του, εστιάζοντας στις ισραηλινές στρατιωτικές θέσεις στην περιοχή. Τα αντίποινα του Ισραήλ στο μέτωπο του Λιβάνου ήταν επίσης μετρημένα και περιορίστηκαν στη συνοριακή περιοχή.
Πηγές προσκείμενες στη Χεζμπολάχ τονίζουν ότι το εύρος των επιχειρήσεων του κινήματος μέχρι στιγμής φαίνεται να καταρρίπτει την άποψη ότι σκοπεύει να ανοίξει ένα πλήρες δεύτερο μέτωπο εναντίον του Ισραήλ.
“Αν η Χεζμπολάχ ήθελε να επωφεληθεί, θα το είχε κάνει αμέσως μετά την επιχείρηση της Χαμάς, καθώς το Ισραήλ βρισκόταν ακόμη σε ευάλωτη θέση”, δήλωσε μια πηγή που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας.
“Όλες οι πλευρές επιθυμούν να αποφύγουν έναν ολοκληρωτικό πόλεμο” πρόσθεσε, επιβεβαιώνοντας ότι η στάση αυτή ισχύει σε μεγάλο βαθμό για τη Χεζμπολάχ. “Ένας ολοκληρωμένος πόλεμος τώρα θα αποδεικνυόταν δαπανηρός, με το Ισραήλ να συγκεντρώνει στρατεύματα στο βορρά και τις Ηνωμένες Πολιτείες να στέλνουν αεροπλανοφόρα στην περιοχή”, τόνισε.
Ανώτερα στελέχη του σιιτικού κινήματος του Λιβάνου έχουν χαρακτηρίσει, τις τελευταίες ημέρες , τις διασυνοριακές επιχειρήσεις του ως σχεδιασμένες τόσο για να επιδείξει την αλληλεγγύη του με τη Χαμάς όσο και για να αποσπάσει την προσοχή του ισραηλινού στρατού. Ο υπαρχηγός του κινήματος, Ναΐμ Κασέμ, δήλωσε ότι στόχος είναι να αποδυναμωθεί η ισραηλινή πλευρά.
Μια δεύτερη πηγή προσκείμενη στην ηγεσία της Χεζμπολάχ επιβεβαίωσε ότι το κίνημα προσπαθεί να καταπονήσει τον ισραηλινό στρατό εν μέσω της εκστρατείας του στη Γάζα.
“Αυτό που λαμβάνει χώρα είναι ένας πόλεμος φθοράς”, εξήγησε η πηγή, η οποία ζήτησε να μην κατονομαστεί στο Reuters. “Η Χεζμπολάχ αναγκάζει το Ισραήλ να εκτρέψει στρατιωτικούς πόρους στο βόρειο μέτωπο προκειμένου να αποδυναμώσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του στη Γάζα”, πρόσθεσε.
Οι κόκκινες γραμμές της Χεζμπολάχ
Ωστόσο, η στρατηγική της Χεζμπολάχ θα μπορούσε να αλλάξει αν το Ισραήλ εξαπολύσει μια μεγάλη χερσαία επίθεση στη Γάζα, όπως φέρεται να σχεδιάζεται.
“Όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι αν το Ισραήλ προχωρήσει σε χερσαία εισβολή στη Γάζα” τόνισε.
Το Ισραήλ δεν έχει ακόμη εξαπολύσει μια πλήρους κλίμακας εισβολή στον παράκτιο θύλακα. Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, η Χεζμπολάχ δεν έχει κλιμακώσει την επίθεση πέρα από τη στόχευση ισραηλινών στρατιωτικών θέσεων στη συνοριακή περιοχή. Τελικά, η μελλοντική πορεία δράσης της Χεζμπολάχ θα καθοριστεί πιθανότατα από το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στο έδαφος. Η πρώτη πηγή υπογράμμισε ότι ο διακηρυγμένος ισραηλινός στόχος της εξόντωσης της Χαμάς αποτελεί κόκκινη γραμμή για το κίνημα.
“Εάν το Ισραήλ φαίνεται να βρίσκεται στα πρόθυρα της καταστροφής της Χαμάς, η Χεζμπολάχ, μαζί με τους Χούθι στην Υεμένη και άλλους περιφερειακούς παίκτες, θα παρέμβει για να αποτρέψει αυτό το σενάριο”, πρόσθεσε.
Η κόκκινη γραμμή του κινήματος πηγάζει από την ανησυχία ότι μπορεί να είναι το επόμενο στη λίστα του Ισραήλ, εάν το τελευταίο φαίνεται να επιτυγχάνει την διακηρυγμένη αποστολή του κατά της Χαμάς. Ερωτηθείς αν πράγματι αυτή είναι η προσέγγιση της Χεζμπολάχ, η πρώτη πηγή απάντησε: “Βεβαίως”.
Πράγματι, οι ανησυχίες αυτές φαίνονται δικαιολογημένες σε κάποιο βαθμό εν μέσω αναφορών ότι ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ και τα κορυφαία στρατιωτικά στελέχη του προωθούσαν μια προληπτική επίθεση κατά της Χεζμπολάχ παράλληλα με την εκστρατεία κατά της Χαμάς.
Σύμφωνα με τις αναφορές αυτές, οι φωνές αυτές παρακάμφθηκαν από τον πρωθυπουργό Νετανιάχου κατόπιν προτροπής των Ηνωμένων Πολιτειών. Η καταστροφή της Χαμάς, ωστόσο, θα απελευθέρωνε ισραηλινούς πόρους και ενδεχομένως θα διατάρασσε την αμοιβαία αποτροπή που διατήρησε την ηρεμία στο λιβανικό-ισραηλινό μέτωπο από τον πόλεμο του Ιουλίου του 2006. Υπό ένα τέτοιο σενάριο, οι ισραηλινοί πολιτικοί ηγέτες θα μπορούσαν να θεωρήσουν λιγότερο επικίνδυνο να ξεκινήσουν μια στρατιωτική εκστρατεία πλήρους κλίμακας εναντίον της Χεζμπολάχ.
Το δίλημμα του Μπάιντεν
Οι κόκκινες γραμμές του λιβανέζικου σιιτικού κινήματος απειλούν να βάλουν την κυβέρνηση Μπάιντεν σε δύσκολη θέση. Η προσέγγιση του Λευκού Οίκου στην τρέχουσα σύγκρουση στηρίζεται σε δύο βασικούς πυλώνες: ρίχνει όλο το βάρος της πίσω από τον στόχο του Ισραήλ να εξοντώσει τη Χαμάς, ενώ επιδιώκει να αποτρέψει την έκρηξη μιας ευρύτερης σύγκρουσης.
Η στρατηγική της Χεζμπολάχ καθιστά την επίτευξη και των δύο στόχων πολύ δύσκολη, αν όχι αδύνατη. Όπως σημειώθηκε παραπάνω, μια επικείμενη ήττα της Χαμάς στη Γάζα θα προκαλέσει πιθανότατα κλιμάκωση όχι μόνο από την ίδια τη Χεζμπολάχ, αλλά και από τους συμμάχους της στην Υεμένη. Οι Μονάδες Λαϊκής Κινητοποίησης του Ιράκ είναι επίσης πιθανό να εισέλθουν στη μάχη υπό ένα τέτοιο σενάριο.
Αυτό οφείλεται στην επιρροή που απολαμβάνει το λιβανέζικο κίνημα σε αυτές τις ομάδες ως αποτέλεσμα τόσο της ιδεολογικής συγγένειας όσο και της υποστήριξης στο πεδίο της μάχης, καθώς η Χεζμπολάχ έχει παράσχει βοήθεια τόσο στους Χούθι της Υεμένης στον πόλεμό τους κατά του συνασπισμού υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, όσο και στις κυρίως σιιτικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ στην εκστρατεία τους κατά του ISIS. Όπως και η Χεζμπολάχ, τόσο οι Χούτι όσο και οι ιρακινές πολιτοφυλακές έχουν λάβει σημαντική βοήθεια από το Ιράν.
Πιθανά σενάρια
Δεδομένης της εκτίμησης της Χεζμπολάχ ότι η εξόντωση της Χαμάς θα αποτελούσε προοίμιο μιας υπαρξιακής απειλής κατά του ίδιου του κινήματος, οι προειδοποιήσεις των ΗΠΑ είναι απίθανο να αποτρέψουν την ομάδα σε περίπτωση που ξεδιπλωθεί ένα τέτοιο σενάριο. Παρά την ανάπτυξη δύο ομάδων κρούσης αεροπλανοφόρων των ΗΠΑ στην περιοχή, η Χεζμπολάχ συνέχισε τις διασυνοριακές επιχειρήσεις της κατά του Ισραήλ.
Εν τω μεταξύ, πρώην ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ, όπως ο Steve Simon του Ινστιτούτου Quincy, πιστεύουν ότι η άμεση στρατιωτική δράση των ΗΠΑ κατά της Χεζμπολάχ είναι απίθανη.
“Οι ΗΠΑ θα είναι σε θέση να επέμβουν εάν το επιλέξουν”, δήλωσε ο Σάιμον, πρώην ανώτερος σύμβουλος της κυβέρνησης Ομπάμα για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, σε ανταλλαγή email. “Αλλά αμφιβάλλω αν θα το κάνουν ή αν οι Ισραηλινοί θα το θέλουν”, πρόσθεσε.
Παρ’ όλα αυτά έχουν προκύψει αναφορές ότι η στρατιωτική δράση των ΗΠΑ κατά του λιβανέζικου κινήματος έχει συζητηθεί σε ανώτερα κυβερνητικά επίπεδα.
Αλλά οι αμερικανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον της Χεζμπολάχ θα οδηγούσαν επίσης σχεδόν σίγουρα σε εντεινόμενες επιθέσεις εναντίον των αμερικανικών στρατευμάτων από τους ιδεολογικούς συμμάχους του λιβανέζικου κινήματος, συμπεριλαμβανομένων των Χούθι στην Υεμένη και των πολιτοφυλακών που υποστηρίζονται από το Ιράν στο Ιράκ. Αυτό θα σήμαινε ουσιαστικά έναν περιφερειακό πόλεμο στον οποίο οι αμερικανικές δυνάμεις θα βρεθούν και πάλι στο στόχαστρο.
ΠΗΓΗ: Αθήνα 984
