Οι κοινωνικές επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή τέθηκαν στο επίκεντρο σχετικού πάνελ στο πλαίσιο του διήμερου συνεδρίου «Αντιμετωπίζοντας την Κλιματική Κρίση στη Μεσόγειο» που διοργάνωσε το Εθνικό Δίκτυο για την Κλιματική Αλλαγή CLIMPACT, στο Γαλλικό Ινστιτούτο στην Αθήνα.
Ο αντιδήμαρχος Κλιματικής Διακυβέρνησης και Κοινωνικής Οικονομίας του δήμου Αθηναίων, Νίκος Χρυσόγελος επισήμανε ότι η «η κλιματική κρίση είναι μία κρίση η οποία φαίνεται αδιανόητη σε πάρα πολύ κόσμο» ενώ προσέθεσε ότι ο φόβος που αρκετοί άνθρωποι αισθάνονται μπροστά στην απειλή της καθώς και η μη ορατότητα των εναλλακτικών λύσεων αποτελούν παράγοντες που επηρεάζουν τη στάση των πολιτών. Παράλληλα αναφέρθηκε στις κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, ενώ μίλησε και για τις συνέπειες σε επίπεδα πόλεων.
«Δεν έχουμε μόνο την κλιματική αλλαγή την παγκόσμια αλλά έχουμε και πλήρως ανατροπή του μικροκλίματος. Αυτό δεν το συνειδητοποιούμε. Το γεγονός ότι πλέον είναι λίγο έως πολύ ανυπόφορο να ζεις με 31 βαθμούς θερμοκρασία για πολλές μέρες το βράδυ είναι κάτι πρωτόγνωρο και γι’ αυτό αυξάνεται και η αίσθηση ότι δεν μπορούμε να αναπνεύσουμε, ότι πνιγόμαστε. Χρειάζεται επιστημονική γνώση. Πρέπει να κατανοήσουμε την κλιματική κρίση μες στην πόλη, πώς εκφράζεται διαφορετικά σε κάθε γειτονιά», σημείωσε.
Ακόμη αναφέρθηκε στις δράσεις που υλοποιούν στο δήμο Αθηναίων τονίζοντας ότι προσπαθούν να επικοινωνήσουν στους δημότες και στην κοινωνία ότι «η κλιματική στρατηγική είναι εργαλείο και κοινωνικής δικαιοσύνης, κοινωνικής πολιτικής. Με την κλιματική πολιτική πάμε να επιλύσουμε συσσωρευμένα κοινωνικά προβλήματα όπως είναι το θέμα της στέγασης, την ποιότητα κατοικίας και όλα αυτά, σε σχέση με το πράσινο, σε σχέση με τις υπηρεσίες και πόσο ανθεκτικές είναι αυτές, σε σχέση με τα ρέματα κτλ».
Ο κ. Χρυσόγελος επισήμανε ότι κομβικά ζητήματα αποτελούν τρεις έννοιες, η κλιματική δικαιοσύνη, η ενεργειακή δημοκρατία και η κοινωνική δικαιοσύνη ενώ προσέθεσε ότι οι πολίτες πρέπει να νιώσουν ότι τα κλιματικά ζητήματα τους αφορούν.
«Θέλουμε να είμαστε συμμέτοχοι μαζί με τους πολίτες. Νομίζω ότι ο τρόπος που επικοινωνούμε το θέμα της κλιματικής κρίσης και κυρίως των λύσεων είναι κομβικό. Και σε αυτό πρέπει να δουλέψουμε πολύ. Γιατί είτε αγνοούμε ή υπάρχουν αντιφατικά μηνύματα όπως αυτά που αναφέρθηκαν ή μιλάμε με όρους που δεν καταλαβαίνει ή δεν νιώθει ότι τον αφορούν ο πολίτης σήμερα, μετά από πολλαπλές κρίσεις.
Δεν μπορεί να σκεφτεί ότι όλες αυτές οι κρίσεις συνδέονται και με τα κλιματικά. Τις θεωρεί κάτι εκτός των κλιματικών. Αν τα συνδέσει, νομίζω θα είναι πολύ μεγάλη η δυναμική, στο να πάρει μέρος στις λύσεις και ατομικά, αλλά και συλλογικά μέσα από ενεργειακές κοινότητες ή μέσα από άλλα μοντέλα συμμετοχικά», υπογράμμισε ο κ. Χρυσόγελος.
Από την πλευρά του ο διευθυντής και πρόεδρος ΔΣ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, καθηγητής Μανώλης Πλειώνης τόνισε ότι ζούμε σε μια εποχή πολλαπλών κρίσεων. «Η κρίση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεων της δεν έρχεται ξαφνικά από το πουθενά, σε μια περίοδο ευζωίας και κοινωνικών συνθηκών ιδανικών.
Έρχεται σε μια περίοδο παρατεταμένης κρίσης, την οποία τουλάχιστον στην Ελλάδα τη βιώνουμε εδώ και πάρα πολλές δεκαετίες. Θυμάμαι, χαρακτηριστικά από τότε που ήμουν φοιτητής, ότι μιλάγαμε πάντα για λιτότητα.
Υπάρχει μια υφιστάμενη, μακροχρόνια κρίση στην κοινωνία, η οποία λόγω αυτής, θεωρώ, και λόγω της αδυναμίας της πολιτικής εκπροσώπησης να λύσει τα προβλήματα τα κοινωνικά, τα οποία έρχονται μαζί με αυτή την κρίση, έχει υπάρξει και υπάρχει συστηματικά, θα έλεγα, μια αμφισβήτηση της πολιτικής εκπροσώπησης από την κοινωνία», σημείωσε ο κ. Πλειώνης και επισήμανε ότι η πολιτεία μετά από πολλά χρόνια προσπάθειας της επιστημονικής κοινότητας, αντιλήφθηκε και προσπαθεί για το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής ωστόσο λόγω της συνεχούς αμφισβήτησης της πολιτικής εκπροσώπησης από την κοινωνία αντιμετωπίζεται με καχυποψία.
«Η κοινωνία βλέπει με καχυποψία το θέμα της κλιματικής αλλαγής, κατά πόσο είναι πραγματικό, κατά πόσο οι πολιτικές που προτείνονται είναι πολιτικές για τη λύση του προβλήματος και όχι πολιτικές για κάποια συμφέροντα, ενίσχυση οικονομικών συμφερόντων. Σε αυτό επιπλέον αυτής της μακροχρόνιας αμφισβήτησης της πολιτικής εκπροσώπησης υπάρχει και η αμφισβήτηση λόγω του γεγονότος ότι υπάρχει διγλωσσία και πολυγλωσσία.
Επομένως, αν θέλουμε να μπορέσουμε και να πείσουμε την κοινωνία για τα θέματα της κλιματικής αλλαγής και των ενεργειών που πρέπει να πράξει ο καθένας μας ατομικά, συλλογικά, σε επίπεδο τοπικό, σε επίπεδο περιφερειακό, σε επίπεδο εθνικό, θα πρέπει να υπάρξει μια πραγματικά ειλικρινής πολιτική απομείωσης των μετριασμού των επιπτώσεων και προσαρμογής, η οποία να βασίζεται σε ξεκάθαρες πολιτικές και όχι πολιτικές οι οποίες μπορεί να αυτοαναιρούνται», σημείωσε ο κ. Πλειώνης.
Στην ανάγκη κάλυψης του «κενού εμπιστοσύνης» που υπάρχει από τους πολίτες προς τους θεσμούς σχετικά και με τα ζητήματα κλιματικής αλλαγής αναφέρθηκε η διευθύντρια Περιβαλλοντικής Πολιτικής WWF Θεοδότα Νάντσου.
«Το πρόβλημα είναι πώς η κλιματική αλλαγή θα μεταφραστεί σε κλιματικές πολιτικές», τόνισε η κ. Νάντσου και προσέθεσε ότι το κυριότερο είναι να καλυφθεί ένα κενό εμπιστοσύνης που υπάρχει καθώς ο πολίτης πρέπει να νιώσει μέρος αυτού του συστήματος, ακόμα και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
«Το θέμα δεν είναι η αντικειμενική πληροφορία. Το μεγάλο ζήτημα είναι πώς θα καλύψουμε το κενό εμπιστοσύνης σε μία μετάβαση η οποία πια είναι υπαρξιακή ανάγκη για την ανθρωπότητα και για την Ελλάδα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα, όχι μόνο στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, είναι ότι η μετάβαση παρουσιάζεται σαν οικονομικό πρόταγμα», υπογράμμισε και συμπλήρωσε ότι πέρα από την ανάγκη για εμπιστοσύνη σημαντικό είναι εξίσου το ζήτημα της διαφάνειας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. « Χρειάζεται ισχυρή κοινωνική συμμετοχή», σημείωσε.
Τέλος, από την πλευρά του ο καθηγητής του τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ και συντονιστής της συζήτησης Νίκος Δεμερτζής τόνισε ότι «η κλιματική αλλαγή είναι κομμάτι αυτού του ευρύτερου φαινομένου της κοινωνίας, της διακινδύνευσης. Είναι τμήμα της πολυκρίσης, και πάρα πολλές φορές οι άνθρωποι, μπροστά στον φόβο μιας επερχόμενης καταστροφής, αναπτύσσουν μηχανισμούς άμυνας» και προσέθεσε ότι χρειάζονται ειδικά στελέχη που θα είναι σε θέση να λειτουργούν «ως liaison persons» ανάμεσα στα ερευνητικά κέντρα, τα πανεπιστήμια και τους φορείς λήψης αποφάσεων, αλλά και τις οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών.
ΑΘΗΝΑ 984/ ΑΠΕ-ΜΠΕ
