Εγώ είμαι πάλι, το Stick@ki No.1, σου έλειψα; Το όχι δεν είναι δεκτή απάντηση, πάμε παρακάτω.
Λοιπόν, φίλ@ μου αναγνώστ@ ήρθε η ώρα να σε κάνω expert στην Πληροφορική.
Πάω στοίχημα πως τουλάχιστον 1 φορά τη μέρα έρχεσαι σε επαφή με κάτι που περιέχει ~byte. Δεν είμαι μάγος, αλλά είτε ακούς τραγούδι, είτε streamάρεις βίνδεο, είτε στέλνεις στο μεσσεντζούερ εικόνες έρχεσαι σε επαφή με kilobytes, για να μην πω megabytes!
Βλέπεις, η πληροφορία που ανταλλάσσουμε καθημερινά πρέπει κάπως να μετρηθεί, όπως κι εσύ μετριέσαι στη ζυγαριά (αουτς, sorry not sorry πέρασε και η καραντίνα-μη φοβάσαι θα το πάρεις σε ύψος). Είναι εύκολο να καταλάβεις πως τα 500 Gigabytes είναι περισσότερα από τα 100 Gigabytes. Επίσης, πιθανώς να γνωρίζεις κι ότι το 1 Terabyte είναι μεγαλύτερο από 1 Megabyte. Αλλά σε περίπτωση που δεν έχεις εξοικειωθεί με την αρχιτεκτονική των υπολογιστικών συστημάτων, όλα αυτά είναι -στην καλύτερη- κινέζικα για σένα. Ενώ μπορείς να οπτικοποιήσεις εύκολα το εκατοστό, ή το μέτρο, είναι πολύ δύσκολο να περιγράψεις ένα Terabyte ή ένα Petabyte.
Για να ξεκαθαρίσουμε, λοιπόν, ας ρίξουμε μια ματιά στη χωρητικότητα και τα μεγέθη της ώστε να δούμε πόσο μεγάλο είναι τελικά ένα gigabyte, ένα terabyte και τα υπόλοιπα παιδιά της οικογένειας.
Τι είναι το Byte
Οτιδήποτε μπορεί να αντιληφθεί ο άνθρωπος μέσω των αισθήσεών του, αποτελεί για εκείνον μια πληροφορία. Ο κύκλος ζωής της πληροφορίας στο ανθρώπινο υπολογιστικό σύστημα μπορεί να έχει την εξής μορφή:
- Αναγνώριση πληροφορίας
- Καταχώρηση
- Επεξεργασία
- Αξιοποίηση & Παραγωγή Νέας πληροφορίας
- Μετάδοση με κάθε δυνατό τρόπο (γραπτός/προφορικός λόγος π.χ)
Καλά ως εδώ κι ευτυχώς έχουμε το αλφάβητο, τα ψηφία και τα σύμβολα προκειμένου να μεταδίδουμε/αναπαράγουμε την πληροφορία. Με μια διαφορά. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο από άνθρωπο σε άνθρωπο! Τι γίνεται όταν θέλουμε να επικοινωνήσουμε με έναν υπολογιστή;
Ο υπολογιστής έχει τέτοια δομή που μπορεί να κατανοήσει μόνο 2 καταστάσεις κι επομένως ο καλύτερος τρόπος καταχώρησης της πληροφορίας στη μνήμη του είναι το δυαδικό σύστημα που αποτελείται από τα ψηφία 0 και 1.
Η ελάχιστη πληροφορία που μπορεί να αποθηκεύσει, λοιπόν, ονομάζεται Bit (Binary digIT) και σημαίνει δυαδικό ψηφίο, καλά το μάντεψες!
Το bit περιγράφει μια κατάσταση αν είναι αληθής ή όχι και συνήθως έχει επικρατήσει το 1 για κάτι που πραγματοποιήθηκε και το 0 για το αντίθετο. Παράδειγμα, σ’ένα παιχνίδι, ένα bit με τη σήμανση 1 θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει το αν o παίκτης πήρε ένα upgrade, ενώ το 0 θα δήλωνε ότι ο παίκτης δεν πήρε το upgrade.
Οκτώ bits μαζί μας κάνουν ένα byte, που είναι το θεμελιώδης μονάδα μέτρησης της πληροφορίας. Ένα byte μπορεί να αναπαραστήσει 256 διαφορετικούς χαρακτήρες. Για παράδειγμα, ο ASCII κώδικας περιέχει byte των 7 bits.
Kilobytes και Megabytes
Όπως με τη μονάδα μέτρησης του μήκους που από χιλιοστό, πάμε σε εκατοστό, μετά σε μέτρο και ύστερα χιλιόμετρο, έτσι κι εδώ χρησιμοποιούμε κάποια prefixes για να δηλώσουμε την αύξηση του μεγέθους.
Το kilobyte (KB), όπως μαρτυρά το “kilo” ισούται με 1.000 bytes. Για να πάρεις μια ιδέα του μεγέθους, ένα κείμενο 1000 χαρακτήρων έχει μέγεθος περίπου 1KB.
Το megabyte (MB), είναι ίσο με 1.000 kilobytes (ή 1.000.000 bytes). Ένα τραγούδι με διάρκεια 1′ και κωδικοποίηση mp3, έχει μέγεθος 1MB.
Έχε στο μυαλό σου ότι το Megabyte είναι διαφορετικό από το Megabit (σκέφτομαι να το εξηγήσω σε επόμενο άρθρο).
Πριν προχωρήσουμε στα πιο μεγάλα…Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Υπάρχει διαφορά στο πώς μετράει ο άνθρωπος και ο υπολογιστής την πληροφορία. Είναι σημαντικό αυτό, γιατί το δυαδικό σύστημα λειτουργεί με τέτοιο τρόπο που στην πραγματικότητα 1 KB ισούται με 1024 bytes κι όχι ακριβώς 1000. Αυτή η διαφοροποίηση αυξάνεται όσο ανεβαίνουμε στη σκάλα των μεγεθών, γεγονός που γίνεται πιο αντιληπτό σε μεγαλύτερα μεγέθη αποθήκευσης.
Γι’αυτό και ένας σκληρός δίσκος 250GB, δείχνει ότι τα 232GB είναι διαθέσιμα! (σε επόμενο άρθρο και αυτό)
Πόσο μεγάλο είναι 1 Gigabyte;
Ο όρος Gigabyte σίγουρα δε σου είναι άγνωστος, μιας και χρησιμοποιείται στις περισσότερες συσκευές αποθήκευσης. Αν αναρωτιέσαι, όμως, πόσο μεγάλο είναι ένα Gigabyte, θυμήσου ότι κάθε level είναι 1000 φορές μεγαλύτερο από το προηγούμενο πολλαπλάσιο!
Σκεπτόμενοι ότι 1000 bytes (είπαμε καταχρηστικά για τους εύκολους υπολογισμούς) κάνουν 1 KiloByte και 1000 Kilobyte κάνουν 1 Megabyte, τότε το 1 Gigabyte είναι 1.000.000.000 bytes!
Πολλά από τα smartphones της αγοράς έρχονται με αποθηκευτικό χώρο μεταξύ 32GB και 512GB.
Και μετά το Gigabyte τι;
Και μετά το Gigabyte έρχεται το Τέρας! Το Terabyte, για την ακρίβεια.
Πλέον, εσωτερικοί κι εξωτερικοί δίσκοι είναι διαθέσιμοι σε τέτοια μεγέθη αλλά πόσο μεγάλο είναι 1 Terabyte συγκριτικά; Θυμήσου, όπως και πριν, ότι πηγαίνοντας στο terabyte (TB) απλά πολλαπλασιάζουμε το προηγούμενο με 1000, επομένως υπάρχουν 1000 Gigabytes σε 1 Terabyte ή πιο ‘τρομακτικά” 1.000.000.000.000 bytes = 1 TB.
Και με αριθμούς…
- Ένα απλό CD (για τους παλιούς) έχει χωρητικότητα 700MB και ένα DVD 4.7 GB. Άρα, με πρόχειρους υπολογισμούς χρειαζόμαστε… 1.430 CDs ή 213 DVDs για να πάρουμε 1TB χωρητικότητας!
- Από μια άλλη οπτική, η Αμερικανική Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου αποκάλυψε ότι τα δεδομένα που κατέχουν στη συλλογή τους έχουν μέγεθος 74TB. Από τότε, βέβαια, σίγουρα θα ‘χει αυξηθεί κι άλλο, υποθέτω.
- Τέλη του 2019,η Google ανακοίνωσε ότι στο Google Books είχαν σκαναριστεί πάνω από 40.000.000 τίτλοι. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαζόμασταν περίπου 40 TB για να αποθηκεύσουμε όλα τα βιβλία στο Google Books.
Και δεν τελειώσαμε ακόμα…
Petabyte όπως λέμε 1000 Terabytes!
To Petabyte είναι ίσως μια έννοια που δε γνωρίζουν πολλοί, ακόμα… Με την ίδια λογική 1 petabyte (PB) ισούται με 1.000 terabytes, ή 1.000.000.000.000.000 bytes. Δύσκολο να το συλλάβουμε, αλλά ας κάνουμε μια προσπάθεια.
- Σε μια προσπάθεια να το “οπτικοποιήσουμε”, οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει χώρο για να αποθηκεύσει περίπου 2.5PB αναμνήσεων!
- 1PB θα ήταν αρκετό να αποθηκευτεί ένα βίντεο 24/7 καταγεγραμμένο σε ποιότητα 1080p για περίπου 3.5 χρόνια. Αλλιώς, θα μπορούσες να τραβάς 4.000 ψηφιακές φωτογραφίες κάθε μέρα για το υπόλοιπο της ζωής σου προκειμένου να γεμίσεις 1 petabyte.
- Σύμφωνα με στατιστικά της AT&T, το Μάρτιο του 2018 κυκλοφόρησαν 197PB δεδομένων στο δίκτυό της κάθε μέρα.
- Και κάτι για τους λάτρεις της Αστρονομίας. Ο γαλαξίας Milky Way είναι το σπίτι περίπου 200 δισεκατομμυρίων αστεριών. Αν υποθέσουμε ότι κάθε άστρο είναι 1 Byte, θα χρειαζόμασταν 5000 γαλαξίες σαν τον Milky Way για να φτάσουμε το 1PB δεδομένων.
Exabytes, Zettabytes, και Yottabytes
Για να μην πεις ότι δε σε προειδοποίησα… Αυτά μεγέθη δεν είναι για κατανάλωση, είναι από άλλο πλανήτη και σίγουρα δε θα τα ακούσουμε σε καθημερινή συζήτηση στο εγγύς μέλλον…
Ένα exabyte (EB) ισούται με 1.000 petabytes, ή ένα πεντάκις εκατομμύριο bytes.
Το exabyte σε αριθμούς:
- Το 2004 ήταν η χρονιά που για πρώτη φορά η μηνιαία κίνηση στο Internet ξεπέρασε το 1EB.
- Το 2017, η κίνηση των δεδομένων έφτασε τα 122EB μηνιαία.
- Μπορείς να αποθηκεύσεις περίπου 11.000.000 ταινίες σε 4K ποιότητα σε 1 EB.
Αμέσως επόμενο αστρονομικό ποσό είναι το zettabyte (ZB), που ισούται με 1.000 exabytes ή 1 εξάκις εκατομμύριο bytes.
Σύμφωνα με στοιχεία της IDC (International Data Corporation), η παγκόσμια “σφαίρα δεδομένων” (global datasphere) ήταν περίπου 33 zettabytes το 2018.
Και για το τέλος, έχουμε το yottabyte (YB) που είναι ίσο με 1000 zettabytes, ή…κάνε τους υπολογισμούς τώρα! Συγκρίνοντάς το με σημερινά μεγέθη είναι αρκετά αστείο αλλά ας πούμε πως 257.054 τρισεκατομμύρια DVDs ή 288.230 τετράκις εκατομμύρια MP3 βρίσκονται σε ένα yottabyte.
It’s amazing ΟΥΥΥΥ φαντάστικ αν σκεφτούμε το πόσο έχει προχωρήσει η τεχνολογία αποθήκευσης τα τελευταία χρόνια. Μπορούμε να αποθηκεύσουμε τεράστια μεγέθη δεδομένων στους υπολογιστές, τα κινητά και σε άλλα μέσα που μέχρι πριν 20 χρόνια κάτι τέτοιο ήταν αδιανόητο (καημένο floppy).
Εκτίμησή μου είναι πως βρισκόμαστε λίγο πριν την εμπορική κυκλοφορία μέσων αποθήκευσης της τάξης του Petabyte… και τώρα ξέρεις τι μπορείς να βάλεις πού!
