Μια αλφαβητική επιγραφή που βρέθηκε στο Tel Lachish στο Ισραήλ και χρονολογείται περίπου 3.450 χρόνια, ίσως να είναι ένας χαμένος συνδετικός κρίκος στην ιστορία του αλφαβήτου, αναφέρει μια ομάδα ερευνητών από την Αυστρία.
«Χρονολογείται από τον 15ο αιώνα π.Χ., και είναι επί του παρόντος η παλαιότερη αλφαβητική επιγραφή από το Νότιο Λεβάντο» έγραψαν οι ερευνητές με επικεφαλής τον Felix Höflmayer, αρχαιολόγο στο Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, σε σχετικό άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Antiquity.
Το πρώτο σύστημα γραφής βρέθηκε στην Αίγυπτο και χρονολογείται από τη 12η Δυναστεία (περίπου το 1981 π.Χ. έως το 1802 π.Χ.). Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα περισσότερα ευρήματα γραφής χρονολογούνται από περίπου το 1300 π.Χ. και προέρχονται από το Λεβάντο (μια περιοχή που περιλαμβάνει το σύγχρονο Ισραήλ). Σε μεταγενέστερους χρόνους, οι Έλληνες υιοθέτησαν ένα σύστημα αλφαβήτου, το ίδιο και οι Ρωμαίοι αργότερα. Η χρήση ενός συστήματος αλφαβήτου υιοθετήθηκε σταδιακά από όλο και περισσότερους πολιτισμούς.
Η επιγραφή που ανακαλύφθηκε πρόσφατα σε ένα κομμάτι βάζου, χρονολογείται γύρω στο 1450 π.Χ., και έχει χαρακτηριστεί ως ο «χαμένος συνδετικός κρίκος», διότι αναπληρώνει το κενό ανάμεσα στα πρώιμα παραδείγματα αλφαβητικής γραφής από την Αίγυπτο, και νεότερων παραδειγμάτων που βρέθηκαν στο Λεβάντο, έγραψαν οι επιστήμονες. Η επιγραφή παρέχει επίσης ενδείξεις για το πώς μπορεί να έφτασε το αλφάβητο σε εκείνη την περιοχή, με τους ερευνητές να υποστηρίζουν ότι οι Υξώς, ένας λαός από το Λεβάντο που βασίλευσε στη βόρεια Αίγυπτο έως το 1550 π.Χ., μπορεί να μετέδωσε το αλφάβητο. Η θεωρία αυτή βασίζεται στο γεγονός ότι, για κάποιο χρονικό διάστημα, οι Υξώς βασίλεψαν και στις δυο περιοχές αλλά και στο ότι τα ιερογλυφικά σύμβολα αναπαριστούν γράμματα σε αυτό το βάζο.
Η συγκεκριμένη αλφαβητική επιγραφή είναι αρκετά σύντομη. Η πρώτη λέξη στην επιγραφή περιέχει τα γράμματα ayin, bet και dalet, ενώ η δεύτερη λέξη περιέχει τα γράμματα nun, pe και tav. Όλα αυτά τα γράμματα αποτελούν μέρος του πρώιμου σημιτικού αλφαβήτου που χρησιμοποιήθηκε στην Αραβική Χερσόνησο. Αυτά τα γράμματα υπάρχουν ακόμη και σήμερα στην εβραϊκή γλώσσα, αν και τα σύγχρονα σύμβολα είναι διαφορετικά.
Ο συγγραφέας της επιγραφής χρησιμοποίησε ιερογλυφικά σύμβολα για να αναπαραστήσει μερικά από τα γράμματα. Για παράδειγμα, το ayin συμβολίζεται από ένα μάτι.
Οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι τι σημαίνουν οι λέξεις, αν και εικάζουν ότι μπορεί να είναι μέρος δύο ονομάτων. Η επιγραφή ονομάζεται «χαμένος συνδετικός κρίκος» επειδή χρονολογείται πριν από περίπου 3.450 χρόνια, αφού είχαν εμφανιστεί τα πρώτα αλφαβητικά σύμβολα στην Αίγυπτο-πριν από 3.900 χρόνια- αλλά πριν εμφανιστούν ξανά στο Λεβάντο πριν από περίπου 3.300 χρόνια.
Τα γράμματα στην πρώτη λέξη μπορεί να είναι μέρος της λέξης «σκλάβος», αν και αυτό δεν σημαίνει ότι η επιγραφή αναφέρεται σε κάποιο υποδουλωμένο άτομο. Οι ερευνητές σημείωσαν ότι τα γράμματα που έχουν διασωθεί είναι πιθανό μέρος μεγαλύτερων λέξεων και ο συνδυασμός αυτών των γραμμάτων εντοπίζεται και σε πολλές άλλες λέξεις.
Η επιγραφή ανακαλύφθηκε από τους αρχαιολόγους το 2018 κοντά σε ένα αρχαίο οχυρό στο Tel Lachish. Οι ερευνητές βρήκαν επίσης απολιθωμένο κριθάρι δίπλα στο κομμάτι βάζου που φέρει την επιγραφή. Η ραδιοανθρακική χρονολόγηση έδειξε ότι το κριθάρι καλλιεργήθηκε περίπου το 1450 π.Χ.
Αυτή η ημερομηνία μπορεί να είναι αμφιλεγόμενη, ωστόσο, δήλωσε ο Benjamin Sass, καθηγητής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, ο οποίος έχει γράψει εκτενώς για την πρώιμη ιστορία του αλφαβήτου, αλλά δεν συμμετείχε στη μελέτη. Η χρονολόγηση του κριθαριού μπορεί να μην είναι ακριβής, σημείωσε ο Sass. «Τα δεδομένα που έχουν δημοσιευτεί μέχρι τώρα το καθιστούν πιθανό, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι βέβαιο», δήλωσε ο Sass στο Live Science.
Πηγή ΕΡΤ