Μια ανάσα πριν από τις προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου η εκστρατεία της αντιπροέδρου Κάμαλα Χάρις και του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ εστιάζουν να πείσουν τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους για να διεκδικήσουν τη νίκη στην πιο αμφίρροπη εκλογική μάχη της πρόσφατης αμερικανικής ιστορίας.
Στις κάλπες αναμένονται αύριο Τρίτη 5 Νοεμβρίου οι ψηφοφόροι που δεν έχουν ήδη ψηφίσει με επιστολική ψήφο. Η εκλογή ωστόσο του προέδρου των ΗΠΑ δεν θα εξαρτηθεί από την λαική ψήφο αλλά από μερικές δεκάδες χιλιάδες ψηφοφόρους, ένα μικρό κλάσμα πληθυσμού, σε μία σειρά από Πολιτείες και για την ακρίβεια σε μόλις επτά από τις συνολικά 50. Η προεδρική υποψήφια των Δημοκρατικών Κάμαλα Χάρις και ο Ρεπουμπλικάνος Ντόναλντ Τραμπ παρέμεναν σε απόσταση αναπνοής και στις επτά κρίσιμες αμερικανικές πολιτείες, δύο ημέρες πριν από τις αμερικανικές εκλογές, σύμφωνα με την τελική δημοσκόπηση, New York Times/Siena College poll.
Στην λήξη της προεκλογικής περιόδου οι προσπάθειες των δυο επιτελείων προσπάθειες δεν απευθύνονται τόσο σε αυτούς που δεν έχουν αποφασίσει ποιον υποψήφιο να υποστηρίξουν, αλλά κυρίως σε εκείνους που κλείνουν στο να μην ψηφίσουν καθόλου. Αυτή η ομάδα των αναποφάσιστων ψηφοφόρων αντιπροσωπεύει σύμφωνα με στρατηγικούς αναλυτές, ένα σημαντικό μέρος του εκλογικού σώματος, σε σύγκριση με το μόλις 3% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων που παραμένουν αναποφάσιστοι σχετικά με την επιλογή υποψηφίου.
Ο Μπιλ Μακιντέρφ, Ρεπουμπλικάνος δημοσκόπος, σημειώνει μιλώντας στην «Wall Street Journal» ότι η μεγαλύτερη πρόκληση και για τις δύο εκστρατείες είναι να πείσουν αυτούς τους ψηφοφόρους να συμμετάσχουν. Η επιτυχία οποιασδήποτε πλευράς εξαρτάται περισσότερο από την κινητοποίηση αυτών των πολιτών για να ψηφίσουν παρά από τη μεταστροφή εκείνων που ακόμη σκέφτονται μεταξύ Χάρις ή Τραμπ. Για τον σκοπό αυτό, και οι δύο εκστρατείες και οι εθελοντικές ομάδες που συνδέονται με αυτές χρησιμοποίησαν στρατηγικές στοχευμένης διαφήμισης.
Η «MAGA Inc.», της οποίας ηγείται ο Έλον Μασκ που υποστηρίζει τον Τραμπ, ξεκίνησε μια επιθετική διαφημιστική καμπάνια στις αρχές Οκτωβρίου, στοχεύοντας περίπου 3,5 εκατομμύρια ψηφοφόρους σε πολιτείες-κλειδιά που κλίνουν προς τους Ρεπουμπλικάνους, αλλά έχουν ασυνεπές ιστορικό ψήφου. Αυτή η πρωτοβουλία βασίζεται πάνω σε μια μεγαλύτερη προσπάθεια που απευθύνεται σε 4 εκατομμύρια πιθανούς Ρεπουμπλικάνους ψηφοφόρους που δεν ψήφισαν στις τελευταίες τρεις προεδρικές εκλογές. Αυτές οι διαφημίσεις σχεδιάστηκαν για πλατφόρμες streaming, επιτρέποντας ακριβή στόχευση. Μέχρι την περασμένη Πέμπτη, περίπου το 20% αυτών των Ρεπουμπλικάνων ψηφοφόρων είχαν ήδη επιστρέψει τα ψηφοδέλτιά τους, αποδεικνύοντας την αποτελεσματικότητα των στοχευμένων ψηφιακών διαφημίσεων.
Παρομοίως, η «Priorities USA», μια κορυφαία υποστηρικτική ομάδα των Δημοκρατικών, στοχεύει στην κινητοποίηση ψηφοφόρων που τείνουν να υποστηρίξουν τη Χάρις αλλά δεν είναι πλήρως δεσμευμένοι να συμμετάσχουν στις εκλογές. Αυτή η ομάδα εκτιμάται ότι περιλαμβάνει περίπου το 11% όλων των ψηφοφόρων. Η στρατηγική τους περιλάμβανε διαφημίσεις που αξιοποιούν την κοινωνική πίεση. Αυτή η προσέγγιση αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης ψυχολογικής τακτικής των Δημοκρατικών για να ενισχυθεί η συμμετοχή, παρουσιάζοντας την ψήφο ως κοινωνική υποχρέωση.
Δεδομένα από δημοσκοπήσεις της «Wall Street Journal» δείχνουν ότι οι αποφάσεις των ψηφοφόρων που έως τώρα δεν επιθυμούσαν να ψηφίσουν μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά το αποτέλεσμα των εκλογών. Οι τακτικοί ψηφοφόροι, που συμμετέχουν σε όλες τις προεδρικές και τις ενδιάμεσες εκλογές, έχουν δείξει σταθερή υποστήριξη προς τη Χάρις με τουλάχιστον τέσσερις μονάδες καθόλη τη διάρκεια του έτους. Αυτό το στοιχείο, συνεπώς, κάνει τον Τραμπ να βασίζεται στους λιγότερο συνεπείς ψηφοφόρους για να γεφυρώσει το χάσμα.
Ο Τραμπ έχει σημαντικό προβάδισμα μεταξύ των ψηφοφόρων που ψήφισαν στις τελευταίες δύο προεδρικές εκλογές αλλά παρέλειψαν τις ενδιάμεσες, καθώς και μεταξύ εκείνων που έχασαν μία ή και τις δύο πρόσφατες προεδρικές εκλογές. Αντίθετα, η Χάρις έχει ισχυρό προβάδισμα μεταξύ των νεότερων ψηφοφόρων, ιδιαίτερα όσων είναι κάτω των 26 ετών.
Σε αντίθεση με τους τακτικούς ψηφοφόρους που παρακολουθούν την τηλεόραση, οι αναποφάσιστοι και οι νεότεροι ψηφοφόροι ενημερώνονται κυρίως μέσω διαδικτυακών και streaming πλατφορμών. Ως εκ τούτου, και οι δύο εκστρατείες εστίασαν στην ψηφιακή προσέγγιση, χρησιμοποιώντας δεδομένα για να παρακολουθήσουν την αποτελεσματικότητα των διαφημίσεων και τις αντιδράσεις των ψηφοφόρων. Αυτό περιλάμβανε ακριβή παρακολούθηση για να προσδιοριστεί εάν οι στοχευμένες διαφημίσεις κινητοποιούν το κοινό στο οποίο απευθύνονται.
Οι προσπάθειες στο πεδίο τις τελευταίες εβδομάδες: Οι Ρεπουμπλικάνοι άλλαξαν τη στρατηγική των επισκέψεων πόρτα-πόρτα για να στοχεύσουν κυρίως σε χαμηλής πιθανότητας ψηφοφόρους.
Ωστόσο, υπήρξαν ανησυχίες εντός των Ρεπουμπλικάνων για την αποτελεσματικότητα της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ λόγω της εξάρτησής της από εξωτερικές εθελοντικές ομάδες.
Η άμεση αλληλογραφία έχει επίσης αποτελέσει βασικό εργαλείο, με τους Ρεπουμπλικάνους να κυριαρχούν αρχικά σε αυτή τη μορφή πίεσης. Η εκστρατεία της Χάρις έχει ενισχύσει τις προσπάθειές της με άμεση αλληλογραφία πιο πρόσφατα, φτάνοντας σχεδόν στο ίδιο επίπεδο.
Οι έρευνες υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητα αυτών των μεθόδων, με μελέτες που δείχνουν ότι αυτές οι εκκλήσεις μπορούν να αυξήσουν αξιόπιστα την προσέλευση κατά μία έως δύο ποσοστιαίες μονάδες – ένας αντίκτυπος που θα μπορούσε να είναι καθοριστικός σε μια αμφίρροπη εκλογική αναμέτρηση.
Η προσπάθεια προσέγγισης των απογοητευμένων από το σύστημα ψηφοφόρων αναδείχτηκε σε υψηλή προτεραιότητα των δύο εκστρατειών. Οι προσπάθειες των εκστρατειών της τελευταίας στιγμής, που συνδυάζουν στοχευμένη ψηφιακή προσέγγιση, άμεση αλληλογραφία και εκστρατεία πόρτα-πόρτα στη περίπτωση των Δημοκρατικών, αποσκοπούν στην ενεργοποίηση αυτής της κρίσιμης ομάδας που μπορεί τελικά να αποφασίσει ποιος θα είναι ο επόμενος ένοικος του Λευκοί Οίκου.
Το θρίλερ στις «swing states»
Η προεδρική υποψήφια των Δημοκρατικών Κάμαλα Χάρις και ο Ρεπουμπλικάνος Ντόναλντ Τραμπ παραμένουν σε απόσταση αναπνοής στις επτά κρίσιμες αμερικανικές πολιτείες, δύο ημέρες πριν από τις αμερικανικές εκλογές, σύμφωνα με την τελική δημοσκόπηση, New York Times/Siena College poll.
Η δημοσκόπηση έδειξε την αντιπρόεδρο Χάρις με οριακό προβάδισμα στη Νεβάδα, στη Βόρεια Καρολίνα και στο Ουισκόνσιν, ενώ ο πρώην πρόεδρος Τραμπ προηγείται ελάχιστα στην Αριζόνα.
Τα ποσοστά των δύο υποψηφίων καταγράφουν μικρή διαφορά στο Μίσιγκαν, στη Γεωργία και στην Πενσιλβάνια, σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή 7.879 πιθανών ψηφοφόρων σε επτά πολιτείες από τις 24 Οκτωβρίου μέχρι τις 2 Νοεμβρίου.
Στις επτά πολιτείες, οι ποσοστιαίες διαφορές μεταξύ των δύο προεδρικών υποψηφίων βρίσκονται εντός του 3,5% που είναι το ποσοστό στατιστικού λάθους.
Περίπου το 40% των συμμετεχόντων έχουν ήδη ψηφίσει και η Χάρις έχει προβάδισμα μεταξύ αυτών των ψηφοφόρων σε ποσοστό 8%, ενώ ο Τραμπ προηγείται στους ψηφοφόρους που δηλώνουν ότι είναι πολύ πιθανό ότι θα ψηφίσουν, αλλά δεν έχουν ψηφίσει ακόμη, σύμφωνα με τα ευρήματα της δημοσκόπησης.
Η μικρή διαφορά μεταξύ των δύο υποψηφίων στην Πενσιλβάνια δείχνει ότι ο Τραμπ κερδίζει δυναμική, σε μία πολιτεία, όπου η Χάρις είχε πλειοψηφία τεσσάρων ποσοστιαίων μονάδων σε όλες τις προηγούμενες δημοσκοπήσεις των New York Times, σύμφωνα με την ίδια εφημερίδα.
Οι δύο προεδρικοί υποψήφιοι διεξάγουν σήμερα προεκλογικές εκστρατείες, με τον Τραμπ να επισκέπτεται την Πενσιλβάνια, τη Βόρεια Καρολίνα και τη Γεωργία, ενώ η Χάρις περιοδεύει στο Μίσιγκαν.
Κι αν Κάμαλα Χάρις και Ντόναλντ Τραμπ κερδίσουν ίσο αριθμό εκλεκτόρων;
Τι θα συμβεί αν ούτε η Κάμαλα Χάρις ούτε ο Ντόναλντ Τραμπ καταφέρουν να κερδίσουν την πλειοψηφία των εκλεκτόρων στις 5 Νοεμβρίου; Το ενδεχόμενο, που προκαλεί άγχος στους Αμερικανούς οι οποίοι ήδη ανησυχούν για την επόμενη ημέρα των προεδρικών εκλογών, είναι θεωρητικά σχεδόν αδύνατο.
Σύμφωνα με το αμερικανικό Σύνταγμα, σε αυτή την περίπτωση το Κογκρέσο θα αναλάβει να εκλέξει τον 47ο πρόεδρο των ΗΠΑ. Πιο συγκεκριμένα τα νέα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων θα εκλέξουν τον πρόεδρο και της Γερουσίας τον αντιπρόεδρο.
Προκειμένου οι δύο υποψήφιοι να συγκεντρώσουν 269 εκλέκτορες έκαστος, σε σύνολο 538, θα πρέπει η Χάρις να κερδίσει στο Ουισκόνσιν, το Μίσιγκαν και την Πενσιλβάνια και ο Τραμπ να κερδίσει στη Τζόρτζια, την Αριζόνα, τη Νεβάδα και τη Βόρεια Καρολίνα και μία εκλογική περιφέρεια που παραδοσιακά ψηφίζει Δημοκρατικούς στη Νεμπράσκα.
Πρόκειται ωστόσο για ένα σχεδόν απίθανο σενάριο, το οποίο έχει συμβεί μόλις δύο φορές στις ΗΠΑ, το 1800 και το 1824.
Πώς ακριβώς θα γίνει η ψηφοφορία στη Βουλή των Αντιπροσώπων στις 6 Ιανουαρίου 2025, σε περίπτωση ισοψηφίας;
«Κάθε πολιτεία, ανεξαρτήτως του πληθυσμού της, έχει μία ψήφο», διευκρινίζει το Congressional Research Center.
Αυτό σημαίνει ότι δεν ψηφίζουν όλοι οι βουλευτές, αλλά μια αντιπροσωπεία των βουλευτών του κόμματος που έχει κερδίσει την πλειοψηφία των εδρών σε κάθε πολιτεία: το Άινταχο, δηλαδή, με τους δύο βουλευτές του θα έχει μία ψήφο, όπως και η Καλιφόρνια με τους 52 βουλευτές.
Καθώς οι πολιτείες των ΗΠΑ είναι 50, ο υποψήφιος πρόεδρος θα πρέπει να συγκεντρώσει τουλάχιστον 26 ψήφους για να κερδίσει. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, οι Ρεπουμπλικάνοι θα διατηρήσουν τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων μετά τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου.
Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς πόσο θα οξύνει την ένταση στις ΗΠΑ μια τέτοια διαδικασία, την ώρα που εκατομμύρια Αμερικανοί ήδη πιστεύουν ότι έχουν γίνει παρατυπίες στην εκλογική διαδικασία.
Το Εκλεκτορικό Κολλέγιο που θα κρίνει την έκβαση των εκλογών
Υπενθυμίζεται ότι η έκβαση των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ κρίνεται από την τελική σύνθεση του Εκλεκτορικού Κολλεγίου ενώ η φετινή αναμέτρηση θεωρείται η την αμφίρροπη στην ιστορία των αμερικανικών εκλογών – περισσότερο αμφίρροπη ακόμη και από εκείνη του 2020 όταν ακόμη και μία τυχόν μετατόπιση έστω 43.000 ψηφοφόρων από τον Μπάιντεν στον Τραμπ θα ήταν αρκετή για την επανεκλογή του δεύτερου.
Το απαρτίζουν 538 εκλέκτορες, οι οποίοι ορίζονται ανά Πολιτεία με βάση την εκπροσώπηση αυτής στη Γερουσία (δύο γερουσιαστές ανά Πολιτεία) αλλά και στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Η κατανομή τους γίνεται με βάση τον πληθυσμό της κάθε Πολιτείας.
Ο υποψήφιος που κερδίσει την πλειοψηφία των ψήφων σε κάθε Πολιτεία κερδίζει το σύνολο των εκλεκτορικών θέσεων αυτής, ακόμη κι αν η διαφορά είναι μία ψήφος (σύστημα the winner takes it all). Εξαίρεση αποτελούν η Νεμπράσκα και το Μέιν όπου οι ψήφοι κατανέμονται αναλογικά.
Για να εξασφαλίσει κανείς το μαγικό εισιτήριο για τον Λευκό Οίκο θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 270 εκλέκτορες. Αυτό σημαίνει ότι ένας υποψήφιος μπορεί να κερδίσει τη λαϊκή ψήφο σε εθνικό επίπεδο, αλλά να μην έχει την πλειοψηφία των εκλεκτόρων όπως συνέβη το 2016 με τη Χίλαρι Κλίντον που έλαβε σχεδόν τρία εκατομμύρια ψήφους περισσότερες από τον Ντόναλντ Τραμπ o όποιος κέρδισε το Εκλεκτορικό Κολλέγιο με 304 ψήφους.
Μέχρι στιγμής, εάν στις «ασφαλείς» Πολιτείες εάν όλα κυλήσουν, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, η υποψηφία των Δημοκρατικών και αντιπρόεδρος της χώρας, Κάμαλα Χάρις, φαίνεται πως μετρά 226 «σίγουρες» εκλεκτορικές ψήφους με τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών και τέως πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ να μετρά «σίγουρες» 219. Αυτό σημαίνει ότι οι δύο προεδρικοί υποψήφιοι θα κονταροχτυπηθούν για τις τουλάχιστον 93 εκλεκτορικές ψήφους που περισσεύουν και το βλέμμα στρέφεται αυτομάτως στις Πολιτείες – Κλειδιά που θα ξεκλειδώσουν και τον νικητή της αναμέτρησης.
Η Αριζόνα δίνει 11 εκλεκτορικές ψήφους, η Τζόρτζια δίνει 16 εκλέκτορες, η Νεβάδα δίνει μόλις 6 εκλεκτορικές ψήφους η Βόρεια Καρολίνα δίνει 16 εκλέκτορες, το Μίσιγκαν δίνει 15 εκλέκτορες, η Πενσιλβάνια δίνει 19 εκλέκτορες και το Ουισκόνσιν δίνει 10 εκλεκτορικές ψήφους.
Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ