Η αντίδραση της Τουρκίας στην ανακοίνωση από μέρους της ελληνικής κυβέρνησης του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού δεν εξέπληξε την Αθήνα. Τόσο η αναφορά της γείτονος σε μονομερείς ενέργειες της Ελλάδας, όσο και η προαναγγελία κατάθεσης του αντίστοιχου τουρκικού χάρτη σε διεθνείς οργανισμούς, όπως η UNESCO και ο ΟΗΕ είχαν ήδη συζητηθεί στο χθεσινό ΚΥΣΕΑ που συνεδρίασε υπό τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου.
Η Άγκυρα αντέδρασε δημοσιεύοντας χάρτη με τις δικές της θέσεις και δηλώνοντας ότι οι μονομερείς ενέργειες της Ελλάδας δεν θα έχουν καμία νομική συνέπεια για την Τουρκία. Ο χάρτης αυτός περιλαμβάνει ορισμένες από τις πάγιες θέσεις της Άγκυρας, αλλά είναι σε γενικές γραμμές πρόχειρος και δίχως κάποια αυστηρή νομική λογική γύρω από την κατάρτισή του. Στην ουσία πρόκειται για μία μηχανική και επικοινωνιακή αντίδραση προκειμένου να απαντηθούν οι εσωτερικές επικρίσεις περί δήθεν «υποχωρητικότητας» της κυβέρνησης Ερντογάν έναντι της Ελλάδας.
Ωστόσο ο ελληνικός Χάρτης του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού αποτυπώνει τις θαλάσσιες ζώνες δικαιοδοσίας της Ελληνικής Δημοκρατίας και το κυριότερο εκπληρώνει την υποχρέωση της Ελλάδας ως κράτος-μέλος της Ε.Ε. να διαθέτει ένα τέτοιο σχέδιο και υπενθυμίζει στην Άγκυρα ότι, εφόσον το επιθυμεί, ο δρόμος προς τη Χάγη για την οριοθέτηση ΑΟΖ ή υφαλοκρηπίδας είναι ανοιχτός. Επίσης, ο χάρτης αποτυπώνει σε ένα επίσημο έγγραφο προς χρήση από την Κομισιόν και την Ε.Ε. την υφιστάμενη κατάσταση στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο και τις ελληνικές απόψεις για την έκταση των θαλασσίων ζωνών της χώρας.
Η κυβέρνηση αποφάσισε να προχωρήσει στην ανακοίνωση του ΘΧΣ για διάφορους λόγους, οι οποίοι συνδέονται κατά κύριο λόγο με την υποχρέωση της Ελλάδας ως κράτους-μέλους της Ε.Ε. να διαθέτει ένα τέτοιο σχέδιο (με καταληκτική ημερομηνία την 31η Μαρτίου 2021) και, βεβαίως, τα πρόστιμα που συνδέονταν με τη διαρκή καθυστέρηση κατάθεσής του. Η τελευταία καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ήταν εκείνη της 27ης Φεβρουαρίου (υπόθεση C‑128/24), η οποία και λειτούργησε ως ένας ακόμα μοχλός πίεσης για την επίσπευση των διαδικασιών από την Αθήνα.
Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετριτης είχε ήδη περιγράψει τους δυνητικούς τρόπους αντίδρασης της γείτονος. Μάλιστα, ο κ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε ότι η Τουρκία θα επεδίωκε με κάποιον τρόπο να «νομιμοποιήσει» τον δικό της χάρτη σε κάποιο διεθνές forum, ακόμα και αναρμόδιο ουσιαστικά, καθώς η Ελλάδα καταθέτει τους αντίστοιχους χάρτες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, βάσει της κοινοτικής υποχρέωσης.
Κυβερνητικές πηγές εκτιμούν η Τουρκία δεν έπεσε και από τα σύννεφα καθώς γνώριζε και τις ελληνικές θέσεις, αλλά και τη συμβατική μας υποχρέωση απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όμως η αναφορά της ανακοίνωσης του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών στη Δήλωση των Αθηνών και στην ανάγκη επίλυσης διαφορών στη βάση του διεθνούς δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας, κάνει την Αθήνα να εκτιμά ότι η Άγκυρα δεν θα επιδείξει υπερβολική αντίδραση.
Γεραπετρίτης : Πολύ σποιυδαία ημέρα για την Ελλάδα
«Πολύ σπουδαία μέρα για την Ελλάδα» χαρακτήρισε τη χθεσινή ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης αναφερόμενος στον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, γιατί όπως είπε, «Για πρώτη φορά βρίσκονται καταγεγραμμένα σε χάρτη τα απώτατα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας».
Για τον αντίστοιχο χάρτη που εξέδωσε η Τουρκία, δήλωσε πως εάν έχουμε δύο διαφορετικές εκδοχές, υπάρχει ο δρόμος του συνυποσχετικού για να λύσουμε το θέμα των Αποκλειστικών Ζωνών.
Ερωτηθείς για το εάν υπήρξε καθυστέρηση, ο κ. Γεραπετρίτης είπε ότι μεσολάβησαν οι δύο μεγάλες συμφωνίες με την Αίγυπτο και την Ιταλία που έπρεπε να μεταφερθούν στον χάρτη.
Αναφερόμενος στις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης ο υπ. Εξωτερικών δήλωσε ότι περίμενε λιγότερη μικροψυχία.
Για την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου ο κ. Γεραπετρίτης τόνισε ότι δεν υπάρχει αμφιθυμία από την ελληνική πλευρά, αλλά ότι χρειάζεται ο κατάλληλος χρονισμός. Η έρευνα είπε, θα πάρει έξι μήνες, προσθέτοντας ότι θα γίνουν όλα με βάση το εθνικό συμφέρον.
