Περί τα 650 ευρώ τον χρόνο κοστίζει σε κάθε οικογένεια στην Ελλάδα το φαινόμενο της σπατάλης τροφίμων (food waste), σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις του WWF Ελλάς.
Την ίδια ώρα, τα δεδομένα που ανακοίνωσε στο τέλος του 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δείχνουν ότι κάθε ένα άτομο στη χώρα μας πετάει στα απορρίμματα 87 κιλά τροφίμων κάθε χρόνο!
Ας αναλογιστούμε πόσο κρίσιμος είναι ο περιορισμός της σπατάλης αυτής, κατά την προσπάθεια στροφής της ανθρωπότητας προς τη βιωσιμότητα και την αειφορία.
Είναι δεδομένο πως – οι περισσότεροι από εμάς – συνηθίζουμε να αγοράζουμε περισσότερα τρόφιμα από όσα χρειαζόμαστε και καταναλώνουμε, αυτά χαλάνε ή φτάνει η ημερομηνία λήξης τους και να τα πετάμε χωρίς να τα ελέγξουμε, με αποτέλεσμα, σημαντικές ποσότητες να καταλήγουν στα σκουπίδια.
Μάλιστα, αξίζει να αναλογιστούμε πως το πρόβλημα της σπατάλης τροφίμων έχει τρεις πτυχές: Οι περισσότεροι έχουμε στον νου μας το οικονομικό κόστος για τον οικογενειακό προϋπολογισμό κατά βάση, ενώ σε δεύτερο επίπεδο έρχεται η ηθική διάσταση του θέματος, αναφορικά με τους συνανθρώπους μας που πεινούν, την ώρα που εμείς «πετάμε φαγητό στα σκουπίδια». Τρίτη και εξίσου σημαντική πτυχή της σπατάλης τροφίμων και των συνεπειών της, όμως, αφορά στην επιβάρυνση του πλανήτη: Η παραγωγή τροφίμων απαιτεί την αξιοποίηση φυσικών πόρων, ενώ ταυτόχρονα έχει σημαντικό αποτύπωμα στην ατμόσφαιρα, στο έδαφος, στο νερό.
Τι δείχνουν οι αριθμοί για τη σπατάλη τροφίμων
Η καταπολέμηση της σπατάλης τροφίμων αναδεικνύεται ως επιτακτική ανάγκη και με βάση τα στατιστικά στοιχεία που καταδεικνύουν πως είναι ένα σημαντικό πρόβλημα και για τη χώρα μας. Πέρα από το κόστος των 650 ευρώ τον χρόνο που υπολόγισε το WWF Ελλάς για κάθε τετραμελή οικογένεια – και μάλιστα χωρίς να συνυπολογιστεί το κόστος νερού και ηλεκτρισμού για την προετοιμασία των γευμάτων – πρέπει να σκεφτούμε και το εξής: Κάθε γραμμάριο τροφής που καταλήγει στον κάδο απορριμμάτων σημαίνει πως καταναλώθηκαν πολύτιμοι φυσικοί πόροι και εκλύθηκαν σημαντικές ποσότητες αερίων θερμοκηπίου, χωρίς κανένα αντίκρισμα.
Είναι ενδεικτικό πως όταν πετάμε στα σκουπίδια ένα κιλό βοδινού κρέατος είναι σαν να πετάξαμε επίσης 15.500 λίτρα νερού που απαιτήθηκαν για την παραγωγή του και να εκλύσαμε χωρίς κανένα λόγο 30,4 κιλά διοξειδίου του άνθρακα!
Όσον αφορά στα ευρωπαϊκά δεδομένα, η Ελλάδα, δυστυχώς, κατατάσσεται μεταξύ των χειρότερων επιδόσεων: Τα 87 κιλά τροφίμων στα σκουπίδια ανά άτομο είναι καλύτερη επίδοση μόνο από εκείνες της Πορτογαλίας, της Ιταλίας και του Λουξεμβούργου, ενώ είναι σίγουρα πάρα πολύ μακριά από τα 30 κιλά που καταγράφουν οι Ισπανοί – πρωταθλητές στη λελογισμένη αγορά και κατανάλωση των τροφίμων τους. Αξίζει να σημειωθεί πως τα στοιχεία για την Ελλάδα σε επίπεδο νοικοκυριού και λιανεμπορίου αντλήθηκαν από την 18μηνη έρευνα της ΑΒ με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα.
#PausiGiaKalo και περιορίζουμε τη σπατάλη τροφίμων
Πού μπορεί ωστόσο να οφείλεται το συγκεκριμένο φαινόμενο; Γιατί δεν αγοράζουμε μόνο όσα χρειαζόμαστε, αλλά πάντα και κάτι παραπάνω; Μήπως γιατί αγοράζουμε παρορμητικά, «για να έχουμε», «για να βρίσκεται», χωρίς να το πολυσκεφτόμαστε; Είναι η γνωστή σε όλους λογική «ας πάρω να έχω», που υπερισχύει και καταλήγουμε να παραφορτώνουμε το καλάθι του supermarket με ποσότητες τροφίμων που δεν θα προλάβουμε να καταναλώσουμε.
Πόσο θα άλλαζε την ίδια μας την νοοτροπία αν εκεί, ενώ κάνουμε τα ψώνια του σπιτιού στο σούπερ μάρκετ, σταματούσαμε για ένα λεπτό, κάναμε μια «παύση για καλό»;
Ακριβώς αυτό προτείνει η AB στους καταναλωτές, καλώντας τους να αποκτήσουν μία νέα συνήθεια: Πριν βάλουμε κάτι στο καλάθι μας, ας κάνουμε μία παύση για να σκεφτούμε αν πραγματικά θα καταναλώσουμε εγκαίρως το τρόφιμο που πρόκειται να αγοράσουμε. Μία #PausiGiaKalo, που θα ωφελήσει τόσο το περιβάλλον όσο και τον ίδιο μας τον προϋπολογισμό.
Έγινε πραγματικότητα η πρώτη Συμμαχία για τη Μείωση Σπατάλης Τροφίμων στην Ελλάδα μαζί με την οργάνωση Μπορούμε, ενώ σε συνεργασία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο διεξήχθη 18μηνη έρευνα για τη σπατάλη τροφίμων σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα της εταιρείας, από τους προμηθευτές και τους πελάτες, μέχρι και κάθε διαδικασία. Πλέον, η ΑΒ ηγείται της προσπάθειας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης κατά της σπατάλης τροφίμων σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, μαζί με το WWF Ελλάς. Η ΑΒ, επίσης, συνεχίζει και αυξάνει τις δωρεές κοντόληκτων τροφίμων μέσω του Προγράμματος «Τρόφιμα Αγάπης» σε συνανθρώπους μας που βρίσκονται σε ανάγκη.