Την πρόταση της ΚΕΔΕ για ένα «Πολυδιάστατο Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης για την Αποκέντρωση και την Αυτοδιοίκηση», παρουσίασε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου κατά την ομιλία του στην ενημερωτική διημερίδα που ξεκίνησε χθες στα Γιάννενα με τη συμμετοχή των νεοεκλεγμένων δημάρχων Ηπείρου και Δυτικής Ελλάδας.
Ο κ. Κυρίζογλου τόνισε ότι η ΚΕΔΕ είναι έτοιμη να συμβάλει στον σχεδιασμό και την υλοποίηση αυτού του Πολυδιάστατου Προγράμματος, το οποίο, όπως είπε, η ΚΕΔΕ ζητά να συμπεριληφθεί στο στρατηγικό σχέδιο της Κυβέρνησης για «Πολυδιάστατο Εκσυγχρονισμό» όλων των πεδίων της δημόσιας ζωής.
Μάλιστα υπογράμμισε ότι «η ΚΕΔΕ έχει ήδη ετοιμάσει ένα πρώτο συνοπτικό σχέδιο για το περιεχόμενο και τις νομοθετικές ρυθμίσεις, προγράμματα και μέτρα πολιτικής που αφορούν τα υπουργεία και εφόσον συμφωνηθεί επί της αρχής το «Πολυδιάστατο Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης για την Αποκέντρωση και την Αυτοδιοίκηση», να προχωρήσουμε σε αναλυτικότερη επεξεργασία».
Το πρόγραμμα θα έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
- Θα αποτελείται από νομοθετικές ρυθμίσεις, προγράμματα και μέτρα πολιτικής
- Θα υπηρετεί τους εξής βασικούς στρατηγικούς στόχους – πυλώνες:
-την ισόρροπη ανάπτυξη και ενίσχυση μικρών δήμων,την οικονομική αυτοτέλεια και την αύξηση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων,
-την διοικητική αυτοτέλεια και την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας, την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού των δήμων,
-την προστασία του περιβάλλοντος
-την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης
-τον ψηφιακό μετασχηματισμό των δήμων
- Το Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης θα έχει σπονδυλωτό χαρακτήρα, και θα χρειαστεί τον διυπουργικό συντονισμό από την προεδρία της Κυβέρνησης
- Προτείνεται να έχει μεσοπρόθεσμο χαρακτήρα (2024-2028)
- Να έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από εθνικούς πόρους με αύξηση των ΚΑΠ τουλάχιστον κατά 30% στην τετραετία 2024–2027, από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) 2021–2025, το οποίο θα μπορούσε να αυξηθεί στο 30% στην περίοδο 2024–2027, από την επέκταση του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης» κυρίως για τη χρηματοδότηση έργων πολιτικής προστασίας και αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης και από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, ήτοι το ΕΣΠΑ 2021-2027, την ΚΑΠ 2023–2027, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, οι πόροι στους οποίους μπορεί να υπολογίζουν οι Δήμοι εκτιμάται ότι είναι περίπου 3 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο αντιστοιχεί περίπου στο 17% των πόρων του.
Συμπερασματικά, τόνισε ο κ. Κυρίζογλου, το «Πολυδιάστατο Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης για την Αποκέντρωση και την Αυτοδιοίκηση», ακριβώς επειδή είναι πολυδιάστατο δεν αποτελείται μόνον από ένα νομοσχέδιο. Περιέχει νομοθετικές ρυθμίσεις, προγράμματα και μέτρα πολιτικής, έχει μεσοπρόθεσμο χαρακτήρα (2024–2027) και διασφαλισμένους πόρους.
Στον σχεδιασμό και την εφαρμογή του Προγράμματος Μεταρρύθμισης επισπεύδον είναι φυσικά το υπουργείο Εσωτερικών, αλλά συμμετέχουν και όλα τα Υπουργεία, τις δημόσιες πολιτικές των οποίων εφαρμόζει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, των οποίων τον συντονισμό έχει η προεδρία της Κυβέρνησης.
Μεταφορά αρμοδιοτήτων και πόρων
Σε ότι αφορά στη μεταφορά αρμοδιοτήτων και πόρων ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ αποσαφήνισε ότι «πριν οποιαδήποτε συζήτηση για νέες αρμοδιότητες πρέπει προηγουμένως να δοθούν οικονομικοί πόροι για τις αρμοδιότητες που μεταφέρθηκαν και για τις νέες αρμοδιότητες που προστέθηκαν στους δήμους χωρίς τους αντίστοιχους πόρους (πρόσφατα παραδείγματα η φροντίδα των αδέσποτων ζώων συντροφιάς και η ναυαγοσωστική κάλυψη)».
Υπογράμμισε ακόμη ότι η αποκέντρωση πολιτικής και διοικητικής εξουσίας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να γίνει μόνο με τους ακόλουθους τρόπους:
- Κατάργηση της υποχρέωσης έγκρισης από υπερκείμενο διοικητικό επίπεδο (Κεντρική ή Αποκεντρωμένη Διοίκηση) αποφάσεων που λαμβάνονται σε υποκείμενο επίπεδο (περιφέρεια ή δήμο), ώστε ο έλεγχος σκοπιμότητας να υποκατασταθεί από έλεγχο νομιμότητας.
- Αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων όταν ασκούνται “συντρέχουσες” αρμοδιότητες, δηλαδή όταν ασκούν τυπικά και πρακτικά την ίδια αρμοδιότητα ταυτόχρονα δύο διοικητικά επίπεδα (υπουργείο ή αποκεντρωμένη διοίκηση, οι περιφέρειες, οι δήμοι).
- Αλλαγή της διοικητικής υπαγωγής υπαρχουσών συγκροτημένων δομών, ήδη χωροθετημένων σε περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο.
Οι δήμοι και το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ ενημέρωσε τους αιρετούς ότι στο νέο ΕΣΠΑ έχουν αυξηθεί κατά 2 δις ευρώ οι πόροι των ΠΕΠ, από 5,9 σε 8,1 δις ευρώ. Επίσης το πρόγραμμα Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης, που αφορά μόνο στους δήμους, από 1,5 δις ευρώ το 2019 αυξήθηκε στα 2 δις ευρώ, το ίδιο και το ΕΠΑ(ΠΔΕ) από 1 σε 2 δις ευρώ. Απηύθυνε δε έκκληση προς τις περιφέρειες να υπάρχει συνεργασία έτσι ώστε να μπορέσουν οι δήμοι να εντάξουν όσο το δυνατόν περισσότερα έργα που χρηματοδοτούνται από τα παραπάνω προγράμματα.
Τέλος ταφής: Ήρθε η ώρα να αντιμετωπιστεί το ποιος και γιατί φταίει
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ επανήλθε στο θέμα του τέλους ταφής των απορριμμάτων, για το οποίοι οι δήμοι καλούνται να καταβάλουν υπέρογκα ποσά «οιωνεί τιμωρητικά», επειδή δεν προχώρησαν οι μονάδες διαχείρισης και η ανακύκλωση με ευθύνη του ΥΠΕΝ που «κάνει το κουμάντο».
Προανήγγειλε ότι στην προσεχή συνεδρίαση το ΔΣ της ΚΕΔΕ, στις 13 Δεκεμβρίου, θα ζητήσει, όπως ο νόμος ορίζει, την επιστροφή των χρημάτων που έχουν καταβληθεί από τους δήμους στον ΕΟΑΝ, 35 εκ. ευρώ συν τα περίπου 240 εκ. ευρώ που θα συγκεντρώσει για τα έτη 2022, 2023 και 2024 για να διατεθούν για έργα, μηχανήματα και προμήθεια καφέ και μπλε κάδων, απορριμματοφόρων ανακύκλωσης.
«Στο μεταξύ, υπογράμμισε, δεν μας εμποδίζει κανείς και θα το κάνουμε, να προσφύγουμε στα δικαστήρια, αν δούμε ότι δεν αλλάζουν ρότα κυβέρνηση και υπουργείο».
