Το σχέδιο για τη στρατηγική ετοιμότητα της ΕΕ παρουσιάζει σήμερα η Κομισιόν και σύμφωνα με το έγγραφο που επικαλείται το POLITICO, θα επισημανθεί ότι κάθε πολίτης θα πρέπει να έχει επαρκή αποθέματα τροφίμων ώστε να μπορεί να επιβιώσει αυτόνομα για τουλάχιστον 72 ώρες σε περίπτωση κρίσης.
«Σε περίπτωση σοβαρών διαταραχών, η αρχική περίοδος είναι η πιο κρίσιμη», αναφέρει το έγγραφο, το οποίο περιγράφει πιθανά σενάρια, από πολεμικές συγκρούσεις και κυβερνοεπιθέσεις μέχρι θανατηφόρες ασθένειες και πλημμύρες λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Πέντε χρόνια μετά τα πρώτα lockdown λόγω της πανδημίας του Covid-19, τρία χρόνια μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, και με φυσικές καταστροφές και οικονομικές αναταράξεις να αποτελούν μόνιμες απειλές, το σχέδιο έρχεται σε μια εποχή συνεχών κρίσεων για την Ευρώπη. «Καμία από τις μεγάλες κρίσεις των τελευταίων ετών δεν ήταν απομονωμένη ή βραχύχρονη», τονίζει το έγγραφο. «Η Ευρώπη δεν μπορεί να παραμένει αδρανής».
Η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Ροξάνα Μινζάτου, αναμένεται να παρουσιάσει τη στρατηγική την Τετάρτη. Το μήνυμά της είναι «επισκευάστε τη στέγη σας όσο ο ήλιος λάμπει», δήλωσε στο POLITICO πριν από τη δημοσιοποίηση της στρατηγικής, επισημαίνοντας ότι στόχος της Επιτροπής είναι να «βοηθήσει τα άτομα … σε επίπεδο νοικοκυριού».
Σύμφωνα με το προσχέδιο των 17 σελίδων, η στρατηγική στοχεύει στη «δημιουργία μιας ασφαλούς και ανθεκτικής ΕΕ με τις απαιτούμενες ικανότητες να προβλέπει και να διαχειρίζεται απειλές και κινδύνους, ανεξαρτήτως της φύσης ή της προέλευσής τους».
Αυτό περιλαμβάνει την παροχή κατευθυντήριων γραμμών προς τα κράτη-μέλη για τη «διατήρηση αποθεμάτων βασικών προμηθειών, τον σχεδιασμό κρίσεων, τη διαθεσιμότητα καταφυγίων, καθώς και μέτρα για τη διασφάλιση κρίσιμων υποδομών, τόσο στο έδαφος όσο και στο διάστημα», όπως αναφέρεται στην πρόταση.
Λίγες εβδομάδες μετά τη δημοσίευση της πρώτης ευρωπαϊκής στρατηγικής άμυνας, το σχέδιο ετοιμότητας υπογραμμίζει ότι είναι «επείγουσα ανάγκη» για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ενισχύσουν την ετοιμότητά τους σε όλους τους τομείς.
Εχθρικές Απειλές
Η προετοιμασία για πόλεμο αποτελεί βασική προτεραιότητα. Αν και η στρατηγική δεν εισάγει νέες αμυντικές πρωτοβουλίες, προτείνει ένα μοντέλο διαχείρισης κρίσεων που βασίζεται σε παραδείγματα από τις βόρειες ευρωπαϊκές χώρες, όπου η κοινωνία στο σύνολό της – από πολίτες και επιχειρήσεις μέχρι κυβερνήσεις – συμμετέχει ενεργά. Το σχέδιο της Επιτροπής βασίζεται στα συμπεράσματα της έκθεσης Νιινίστο, η οποία παρουσίασε προτάσεις για τη βελτίωση της ετοιμότητας της ΕΕ σε πολεμικές και πολιτικές κρίσεις.
Η γεωπολιτική απειλή δεν περιορίζεται μόνο σε στρατιωτικές επιθέσεις, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί και σε ψηφιακό επίπεδο μέσω κυβερνοεπιθέσεων και άλλων μορφών υβριδικού πολέμου.
Η Ευρώπη πρέπει να είναι καλύτερα προετοιμασμένη για κυβερνοεπιθέσεις, αναφέρει το προσχέδιο. Από την αρχή του πολέμου στην Ουκρανία, η Ρωσία έχει εντείνει τη δραστηριότητά της στον κυβερνοχώρο, στοχεύοντας κρίσιμες υποδομές όπως τα ενεργειακά δίκτυα. Ιδιαίτερα το ανατολικό μέτωπο της Ευρώπης έχει βιώσει αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων.
Η Κίνα, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα στοχεύουν επίσης συστηματικά δυτικές κυβερνήσεις, εταιρείες και άλλους βασικούς θεσμούς. Οι υβριδικές και κυβερνοεπιθέσεις που χρηματοδοτούνται από κράτη έχουν καταστεί «μόνιμο χαρακτηριστικό της σημερινής πραγματικότητας», υπογραμμίζει το έγγραφο.
Μία από τις βασικές προτάσεις είναι η δημιουργία ενός «Ευρωπαϊκού συστήματος συναγερμού για την κυβερνοασφάλεια», το οποίο, σύμφωνα με την Επιτροπή, θα βελτιώσει την ανίχνευση απειλών και την επίγνωση της κατάστασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Επίσης, προτείνεται η παροχή ψηφιακής εκπαίδευσης και βοήθειας στις χώρες που επιθυμούν να ενταχθούν στην ΕΕ, καθώς και η ενίσχυση της κυβερνοδιπλωματίας και η βελτίωση της συνεργασίας με το ΝΑΤΟ.
Οι εταιρείες έχουν επίσης ενεργό ρόλο στην ετοιμότητα, καθώς είναι απαραίτητο να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να συμμετέχουν σε «στρατηγικές προβλέψεις και πρωτοβουλίες πρόληψης», καθώς και σε εκπαιδευτικά προγράμματα.
«Η ΕΕ πρέπει να προωθήσει τη συνεργασία μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών σε στρατηγικούς τομείς όπως η κυβερνοασφάλεια, διασφαλίζοντας ότι οι ανάγκες της αγοράς εργασίας και η εκπαιδευτική προσφορά είναι ευθυγραμμισμένες», αναφέρει το προσχέδιο.
Φυσικές Καταστροφές
Η ετοιμότητα «δεν αφορά μόνο τις πιθανές συγκρούσεις που προκαλούνται από τον άνθρωπο», δήλωσε η Μινζάτου. «Έχει να κάνει με το πώς αντιδρούμε σε πλημμύρες· έχουμε δει τι συνέβη στην Ισπανία», η οποία υπέστη καταστροφικές πλημμύρες πέρυσι, προκαλώντας τον θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων.
Πολλοί άνθρωποι δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν μπροστά σε φυσικές καταστροφές, ανέφερε η Μινζάτου. «Όλοι αυτοί οι τύποι κρίσεων απαιτούν ένα σύνολο βασικών δεξιοτήτων, κάποια κατανόηση και γνώση για το τι πρέπει να κάνετε πρώτα», πρόσθεσε.
Η Επιτροπή προτείνει μια στρατηγική αποθεμάτων σε επίπεδο ΕΕ για την ενίσχυση της πρόσβασης σε κρίσιμους πόρους, περιλαμβανομένων των αποθεμάτων για επείγουσα και καταστροφική ανταπόκριση, ιατρικών μέτρων, κρίσιμων πρώτων υλών, εξοπλισμού ενέργειας και ενδεχομένως τροφίμων και νερού. Η στρατηγική θα συνδυάζει κεντρικά αποθέματα της ΕΕ με τις συνεισφορές των χωρών, σύμφωνα με την έκθεση.
Επιπλέον, θα παρουσιαστεί μια στρατηγική για την υποστήριξη ιατρικών μέτρων κατά των απειλών δημόσιας υγείας, η οποία θα συμπληρωθεί από τα αποθέματα έκτακτης ανάγκης που προτείνονται στον Νόμο για τα Κρίσιμα Φάρμακα.
Η Επιτροπή επιθυμεί να ενισχύσει τον συντονισμό της αντίδρασης σε κρίσεις, δημιουργώντας ένα «κέντρο συντονισμού κρίσεων», βασισμένο στο υπάρχον Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Καταστάσεων (ERCC). Το κέντρο θα επικεντρωθεί στην πρόβλεψη και διαχείριση των συνεπειών των κρίσεων σε διάφορους τομείς, θα παρέχει υποστήριξη στις υπηρεσίες ηγέτες και θα παρακολουθεί τη συνολική αντίδραση στις κρίσεις.
Ενώ ορισμένες χώρες της ΕΕ θέλουν να επικεντρώσουν τις επενδύσεις στην άμυνα, άλλες θεωρούν τα ζητήματα που σχετίζονται με το κλίμα πιο σημαντικά. Η Μινζάτου υποστήριξε ότι αυτές οι δύο πλευρές είναι ταυτόσημες.
«Δεν μπορείτε να έχετε άμυνα, δεν μπορείτε να έχετε μια πράσινη Ευρώπη χωρίς προετοιμασία, και δεν μπορείτε να έχετε προετοιμασία αγνοώντας τις πράσινες φιλοδοξίες και τους πράσινους στόχους της [ΕΕ]», δήλωσε.
Πηγή: Αθήνα984
