Ο πρώτος μεγάλης κλίμακας πόλεμος της Ευρώπης πιθανότατα ξεκίνησε πριν από περίπου 5.000 χρόνια, στη νεολιθική περίοδο – χίλια χρόνια νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα – σύμφωνα με ερευνητές.
Οι ειδικοί κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα για τους πολέμους στην Ευρώπη αναλύοντας εκ νέου τα σκελετικά υπολείμματα 338 ατόμων από χώρο μαζικής ταφης σε ένα σπήλαιο στην περιοχή Rioja Alavesa της βόρειας Ισπανίας.
Εξετάζοντας τα οστά διαπίστωσαν ότι υπήρχαν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά τραυματισμών για την εποχή, με το 23% των ατόμων να εμφανίζει ενδείξεις σκελετικών τραυματισμών και το 10% να έχει τραύματα που δεν επουλώθηκαν ποτέ.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι το 74% των μη επουλωμένων τραυμάτων και το 70% των επουλωμένων καταγράφηκαν σε έφηβους ή ενήλικες άνδρες, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από ό,τι στις γυναίκες. Μια διαφορά που δεν έχει παρατηρηθεί σε άλλους ευρωπαϊκούς χώρους μαζικής ταφής της νεολιθικής περιόδου.
Το συνολικό ποσοστό τραυμάτων, το υψηλότερο ποσοστό τραυματισμών στους άνδρες, αλλά και το γεγονός ότι στον ίδιο χώρο βρέθηκαν αιχμές από βέλη, με φθορές που έδειχναν ότι είχαν πετύχει στόχους, οδήγησε τους συγγραφείς της έρευνας στο συμπέρασμα ότι οι νεκροί εκτέθηκαν σε βία και ενδεχομένως ήταν θύματα πολέμου.
Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι οι συρράξεις γίνονταν με επιδρομές που διαρκούσαν λίγες ημέρες και αφορούσαν μικρές ομάδες 20 έως 30 ατόμων καθώς υπήρχε η εκτίμηση ότι οι πρώιμες κοινωνίες δεν είχαν τις υλικοτεχνικές δυνατότητες για να υποστηρίξουν μεγαλύτερης διάρκειας και κλίμακας συγκρούσεις.
Έως τώρα οι ειδικοί θεωρούσαν πως η πρώτη τέτοια σύγκρουση στην Ευρώπη είχε γίνει στην εποχή του χαλκού, περίπου πριν από 4.000- 2.800 χρόνια. Οι λόγοι της σύγκρουσης την οποία αποκάλυψε στους ειδικούς η νέα ανάλυση είναι ασαφείς, αλλά οι ερευνητές εικάζουν ότι θα μπορούσε να έχει προκληθεί από την ένταση μεταξύ διαφορετικών πολιτισμικών ομάδων στην περιοχή κατά την ύστερη νεολιθική περίοδο.
