Επτά αποφάσεις του Μονομελούς Πρωτοδικείου της Αθήνας σε βάθος πενταετίας – η πιο πρόσφατη είναι τον Νοέμβριο του 2022 – με τις οποίες κηρύχθηκαν παράνομες μια σειρά από κινητοποιήσεις σιδηροδρομικών. Είναι τόσο σκληρό και περίπλοκο το νομικό πλαίσιο, ώστε συνήθως τα δικαστήρια διαπιστώνουν ελλείψεις στις τυπικές προϋποθέσεις κήρυξης της απεργίας, χωρίς να μπορούν να εξετάσουν την ουσία των αιτημάτων. Απεργίες στα τρένα κηρύσσονταν παράνομες και με τον παλιότερο Νόμο περί συνδικαλιστικών ελευθεριών (1264/1982). Τα πάντα, όμως, αλλάζουν μετά το 2021 και την ψήφιση του περίφημου Νόμου Χατζηδάκη (4808/21). Στην πράξη, έκτοτε οποιαδήποτε απεργία είναι παράνομη πριν καν εξαγγελθεί.
Η εργατική νομοθεσία προβλέπει συγκεκριμένο πλαίσιο για τις λεγόμενες εταιρείες κοινής ωφέλειας. Τα εργατικά σωματεία πρέπει να γνωστοποιήσουν την ημερομηνία της απεργίας τέσσερις μέρες νωρίτερα με εξώδικη δήλωση προς την εταιρεία. Τα συνδικάτα είναι επίσης υποχρεωμένα να προσκαλέσουν την εταιρεία σε δημόσιο διάλογο (ΟΜΕΔ – Οργανισμός Μεσολάβησης και Διαιτησίας) κι επίσης να ορίσουν το λεγόμενο προσωπικό ασφαλείας – το τελευταίο ονομάζεται «προσωπικό ελάχιστης εγγυημένης υπηρεσίας» με τον Νόμο Χατζηδάκη και είναι κρίσιμο μετά το 2021.
Εκπρόσωποι των εταιρειών σπάνια εμφανίζονται στον ΟΜΕΔ, αντίθετα προσφεύγουν με αγωγές στα αστικά δικαστήρια. Στη δικαστική αίθουσα, συνήθως την ίδια μέρα, εξετάζεται η νομιμότητα της απεργίας, δηλαδή αν τηρήθηκαν οι τυπικές προϋποθέσεις για την προκήρυξή της κι επιπλέον αν τα αιτήματα ξεφεύγουν από τις εργατικές διεκδικήσεις και περνούν στα χωράφια της επιχειρηματικής πολιτικής της εταιρείας. Στις λίγες περιπτώσεις που ξεπερνιέται αυτός ο σκόπελος, εξετάζεται η καταχρηστικότητα της απεργίας. Αυτό σημαίνει ότι κρίνεται αν το μέσο της κινητοποίησης είναι ανάλογο με τη ζημία που μπορεί να προκληθεί στην εταιρεία. Όμως, η απεργία, λένε οι εργατολόγοι, είναι εξ ορισμού «δικαίωμα ζημίας», διαφορετικά δεν θα ασκούσε καμία πίεση στον εργοδότη.
news247.gr/sunday-edition/oi-apergies-sta-trena-krinontan-panta-paranomes-oi-agoges-tis-hellenic-train.9967031.html
