Μετά από μαραθώνιο διαπραγματεύσεων, εγκρίθηκε το δεύτερο προσχέδιο συμφωνίας στην COP28, το οποίο προβλέπει βελτιωμένη πρόταση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τα ορυκτά καύσιμα με την μετάβαση από αυτά σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας . Το νέο κείμενο κρατά εκτός ρητορικής τη “σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων”, τονίζοντας ωστόσο τη λέξη “μετάβαση” μακριά από αυτά και ζητώντας από τα έθνη να απομακρυνθούν από τα ορυκτά για να αποτρέψουν τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Στο νέο κείμενο συμφώνησαν εκπρόσωποι από σχεδόν 200 χώρες. Είναι η πρώτη φορά που υπάρχει συμφωνία για μετάβαση από όλα τα ορυκτά καύσιμα και μάλιστα ονοματίζοντας κάθε ένα από αυτά ξεχωριστά, σηματοδοτώντας το ενδεχόμενο τέλος της εποχής του πετρελαίου.
Η συμφωνία που επετεύχθη στο Ντουμπάι, μετά από δύο εβδομάδες σκληρών διαπραγματεύσεων, έχει στόχο να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα στους επενδυτές και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής ότι ο κόσμος είναι πλέον ενωμένος στην επιθυμία του να απομακρυνθεί από τα ορυκτά καύσιμα, κάτι που οι επιστήμονες λένε ότι είναι η τελευταία ελπίδα για να αποτραπεί η κλιματική καταστροφή.
Το νέο σχέδιο συμβιβασμού παρουσίασαν τα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, που προεδρεύουν της COP28, ενισχύοντας την έκκληση για να εγκαταλειφθούν τα ορυκτά καύσιμα με στόχο να επιτευχθεί ουδετερότητα άνθρακα το 2050.
Το κείμενο, η δημοσιοποίηση του οποίου αναμενόταν όλη τη νύκτα από τους άυπνους διαπραγματευτές, προτείνει για πρώτη φορά στην ιστορία των διασκέψεων των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα να αναφερθούν ρητά όλα τα ορυκτά καύσιμα, που είναι ευρέως υπεύθυνα για την κλιματική αλλαγή, στην απόφαση που θα υιοθετηθεί από όλες τις χώρες.
Στόχος του κειμένου είναι να αντανακλά τη συναινετική άποψη των σχεδόν 200 χωρών που συγκεντρώθηκαν στη διάσκεψη στο Ντουμπάι, κατά την οποία πολλές κυβερνήσεις επιμένουν σε μια ισχυρή γλώσσα για να σηματοδοτηθεί το ενδεχόμενο τέλος της εποχής των ορυκτών καυσίμων, ενώ τα μέλη της οργάνωσης των πετρελαιοεξαγωγικών χωρών, του ΟΠΕΚ, καθώς και σύμμαχοί τους, διαμαρτύρονται γι’ αυτό.
Ο υπουργός Κλίματος της Δανίας Νταν Γιόργκενσεν χαρακτήρισε σήμερα «ιστορικό» το σχέδιο συμφωνίας.
«Αν υιοθετηθεί, θα είναι μια ιστορική πρόοδος», δήλωσε πριν από τη συνεδρίαση της ολομέλειας της διάσκεψης στο Ντουμπάι, όπου όλες οι χώρες θα έχουν την ευκαιρία να εκφρασθούν για το κείμενο αυτό ενόψει ενδεχόμενης έγκρισής του με συναίνεση. «Είναι ιστορική», επανέλαβε.
Ο Νορβηγός υπουργός Εξωτερικών Έσπεν Μπαρτ Έιντε δήλωσε πως «είναι η πρώτη φορά που ο κόσμος ενώνεται γύρω από ένα τόσο σαφές κείμενο για την ανάγκη να απομακρυνθούμε από τα ορυκτά καύσιμα. Ήταν ο ελέφαντας στο δωμάτιο. Επιτέλους τον αντιμετωπίζουμε κατά πρόσωπο».
Ο διαπραγματευτής της Βραζιλίας για το κλίμα Αντρέ Κορέα Ντο Λάγκο δήλωσε: «Νομίζω ότι θα πρέπει να το εγκρίνουμε».
Ωστόσο η Συμμαχία Μικρών Νησιωτικών Κρατών, γνωστή με το ακρωνύμιο AOSIS, επισήμανε πως βλέπει στο προτεινόμενο κείμενο «μια λιτανεία από παραθυράκια».
«Το κείμενο δεν μιλάει ειδικά για τη μείωση και τη σταδιακή εξάλειψη των ορυκτών καυσίμων με τρόπο που να το καθιστά πράγματι ” το βήμα αλλαγής που χρειάζεται” », ανέφερε η συμμαχία των χωρών αυτών οι οποίες είναι δυσανάλογα ευάλωτες στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, περιλαμβανομένης της ανόδου της στάθμης της θάλασσας.
Το κείμενο αντιπροσωπεύει «ένα βήμα προς τα εμπρός», όμως «δεν παρέχει την απαραίτητη ισορροπία ώστε να ενισχύσουμε την παγκόσμια δράση για να διορθώσουμε την πορεία όσον αφορά την κλιματική αλλαγή», εκτιμά η συμμαχία στην ανακοίνωσή της.
Ο απεσταλμένος της Κίνας για το κλίμα Λιού Ζενμίν δήλωσε πως με το προτεινόμενο κείμενο εξακολουθούν να παραμένουν ορισμένα ζητήματα.
«Δεν είναι τέλειο. Μερικά ζητήματα εξακολουθούν να παραμένουν», δήλωσε ο Λιου στο Ρόιτερς προσθέτοντας πως η κινεζική ομάδα εξακολουθεί να εξετάζει το κείμενο.
Κατά τη χθεσινή ημέρα έντονη ήταν η ανησυχία για την έκβαση της Διάσκεψης λόγω του αδιεξόδου σχετικά το τελικό ανακοινωθέν και για το λόγο αυτό παρατάθηκε η διάρκεια της μέχρι τα ξημερώματα (03:00 τοπική ώρα, 01:00 ώρα Ελλάδος). Οι χώρες παρέμεναν διχασμένες ως προς το αν θα καταργήσουν σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα, αφού το αρχικό κείμενο πρότεινε τη «μείωση τόσο της παραγωγής όσο και της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων». Ωστόσο, αυτό διατυπώθηκε απλώς ως μία από τις επιλογές βάσει των οποίων οι χώρες «θα μπορούσαν», διατύπωση απαράδεκτα αδύναμη για πολλές ευάλωτες χώρες. Ομάδα κρατών περιέγραψε το κείμενο ως «θανατική καταδίκη» για τα μικρά νησιωτικά κράτη.
Όπως προειδοποίησε χθες ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Τζον Κέρι η 28η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα είναι η «τελευταία ευκαιρία» για να επιτευχθεί ο στόχος του περιορισμού της ανόδου της θερμοκρασίας στον πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή, προειδοποίησε
«Αυτή είναι η τελευταία COP που θα έχουμε την ευκαιρία να διατηρήσουμε ζωντανό τον στόχο του 1,5°C», είπε ο Τζον Κέρι στους εκπροσώπους που συζητούν επί ενός σχεδίου συμφωνίας που πρότειναν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Νωρίτερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έκρινε «ανεπαρκές» το κείμενο. Οι ΗΠΑ ζήτησαν να ενισχυθεί «ουσιαστικά» ενώ τα μικρά νησιά που απειλούνται από την άνοδο της στάθμης των ωκεανών απαίτησαν να απορριφθεί. Μη κυβερνητικές οργανώσεις και εμπειρογνώμονες κατήγγειλαν το προσχέδιο επειδή προτείνει υπερβολικά πολλές, μη δεσμευτικές, επιλογές και ταυτόχρονα δεν προωθεί το τέλος των ορυκτών καυσίμων.
«Η COP28 είναι στα πρόθυρα πλήρους αποτυχίας», σχολίασε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter) ο Αλ Γκορ, ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και ακτιβιστής για την κλιματική αλλαγή.
Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ, Αθήνα 984
