Η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει παρεισφρήσει σε καθημερινές μας συνήθειες, στην εργασία, αλλά και σε θέματα ενημέρωσης, καθιστώντας μας κριτές των «υπηρεσιών» που προσφέρει και του κατά πόσο είναι αποτελεσματικές οι πληροφορίες που λαμβάνουμε.
Νέα μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι δεν είναι ούτε ιδιαίτερα ενθουσιώδεις, αλλά ούτε και εντελώς αντίθετοι με την Τεχνητή Νοημοσύνη. Αντί να κατατάσσονται σε στρατόπεδα τεχνο-αισιόδοξων και αναχρονιστών, οι άνθρωποι είναι ουδέτεροι όσον αφορά το πρακτικό αποτέλεσμα της χρήσης της ΑΙ.
«Αυτό που κατανοούμε είναι ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη εκτιμάται όταν θεωρείται πιο ικανή από τον άνθρωπο και η εξατομίκευση γίνεται αντιληπτή ως περιττή σε ένα δεδομένο πλαίσιο λήψης αποφάσεων», λέει ο καθηγητής του ΜΙΤ Τζάκσον Λου, συν-συγγραφέας ενός πρόσφατα δημοσιευμένου εγγράφου που περιγράφει λεπτομερώς τα αποτελέσματα της μελέτης.
Το έγγραφο με τίτλο «AI Aversion or Appreciation? A Capability-Personalization Framework and a Meta-Analytic Review», δημοσιεύθηκε στο Psychological Bulletin. Η εργασία έχει οκτώ συν-συγγραφείς, μεταξύ των οποίων και ο Λου, ο οποίος είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Ανάπτυξης Καριέρας στο Τμήμα Σπουδών Εργασίας και Οργάνωσης στο MIT Sloan School of Management.
Οι αντιδράσεις των ανθρώπων για την Τεχνητή Νοημοσύνη
Οι αντιδράσεις των ανθρώπων στην Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελούν εδώ και καιρό αντικείμενο εκτεταμένης συζήτησης, η οποία συχνά καταλήγει σε φαινομενικά διαφορετικά συμπεράσματα.
Μια σημαντική εργασία του 2015 σχετικά με την «αποστροφή προς τους αλγόριθμους» διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι είναι λιγότερο επιεικείς με τα λάθη που δημιουργούνται από την ΑΙ από ό,τι με τα ανθρώπινα λάθη, ενώ μια έρευνα του 2019 σχετικά με την «εκτίμηση των αλγορίθμων» διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι προτιμούν τις συμβουλές από την Τεχνητή Νοημοσύνη, σε σύγκριση με τις συμβουλές από ανθρώπους, αναφέρει το ΜΙΤ.
Για να εξάγουν ένα συμπέρασμα από τα συγκεχυμένα ευρήματα, ο Λου και οι συν-συγγραφείς του πραγματοποίησαν μια ανάλυση 163 προηγούμενων μελετών που συνέκριναν τις προτιμήσεις των ανθρώπων για την ΑΙ έναντι των ανθρώπων.
Οι ερευνητές εξέτασαν κατά πόσον τα δεδομένα υποστήριζαν το προτεινόμενο «Πλαίσιο ικανότητας-εξατομίκευσης» – την ιδέα ότι σε ένα δεδομένο πλαίσιο, τόσο η αντιλαμβανόμενη ικανότητα της ΑΙ όσο και η ανάγκη για εξατομικευμένες απαντήσεις διαμορφώνουν τις προτιμήσεις μας είτε για την Τεχνητή Νοημοσύνη είτε για τους ανθρώπους.
«Η βασική ιδέα εδώ είναι ότι η υψηλή ικανότητα αντίληψης από μόνη της δεν εγγυάται την εκτίμηση προς την ΑΙ».
Σε όλες τις 163 μελέτες, η ερευνητική ομάδα ανέλυσε πάνω από 82.000 αντιδράσεις σε 93 διαφορετικά «πλαίσια αποφάσεων» – για παράδειγμα, αν οι συμμετέχοντες θα ένιωθαν άνετα με τη χρήση ΑΙ σε διαγνώσεις καρκίνου.
Η ανάλυση επιβεβαίωσε ότι το Πλαίσιο Ικανότητας-Εξατομίκευσης συμβάλλει πράγματι στην εξήγηση των προτιμήσεων των ανθρώπων.
«Η ανάλυση υποστήριξε το θεωρητικό μας πλαίσιο», τόνισε ο Λου. «Και οι δύο διαστάσεις του ζητήματος είναι σημαντικές: τα άτομα αξιολογούν αν η ΑΙ είναι πιο ικανή από τους ανθρώπους σε μια δεδομένη εργασία και αν η εργασία απαιτεί εξατομίκευση. Οι άνθρωποι θα προτιμήσουν την Τεχνητή Νοημοσύνη μόνο εάν θεωρούν ότι είναι πιο ικανή από τους ανθρώπους και η εργασία δεν είναι εξατομικευμένη».
Όπως πρόσθεσε, «Η βασική ιδέα εδώ είναι ότι η υψηλή ικανότητα αντίληψης από μόνη της δεν εγγυάται την εκτίμηση προς την ΑΙ. Η εξατομίκευση στη χρήση έχει επίσης σημασία».
Οι άνθρωποι, για παράδειγμα, τείνουν να προτιμούν την ΑΙ όταν πρόκειται για τον εντοπισμό απάτης ή την ταξινόμηση μεγάλων συνόλων δεδομένων – τομείς όπου οι ικανότητες της υπερβαίνουν αυτές των ανθρώπων σε ταχύτητα και κλίμακα και δεν απαιτείται εξατομίκευση.
Αλλά είναι πιο σκεπτικοί στην Τεχνητή Νοημοσύνη όταν πρόκειται για θεραπεία σε ζητήματα υγείας, οι συνεντεύξεις για δουλειά ή οι ιατρικές διαγνώσεις, όπου θεωρούν ότι ένας άνθρωπος είναι πιο ικανός να αναγνωρίσει τις μοναδικές τους συνθήκες.
«Οι άνθρωποι έχουν μια θεμελιώδη επιθυμία να βλέπουν τον εαυτό τους ως μοναδικό και διαφορετικό από τους άλλους ανθρώπους», λέει ο Λου.
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη συχνά θεωρείται απρόσωπη και λειτουργεί με έναν τρόπο που παραπέμπει σε απλή ρουτίνα. Ακόμα και αν η ΑΙ έχει εκπαιδευτεί σε πληθώρα δεδομένων, οι άνθρωποι αισθάνονται ότι δεν μπορεί να αντιληφθεί τις προσωπικές τους καταστάσεις. Θέλουν έναν ανθρώπινο υπεύθυνο προσλήψεων, έναν ανθρώπινο γιατρό που μπορεί να τους δει ως διαφορετικούς από άλλους ανθρώπους».
Πώς οι συνθήκες επηρεάζουν την προτίμηση προς την ΑΙ
Η μελέτη αποκάλυψε επίσης άλλους παράγοντες που επηρεάζουν τις προτιμήσεις των ατόμων απέναντι στην ΑΙ. Για παράδειγμα, η εκτίμηση προς την Τεχνητή Νοημοσύνη είναι πιο έντονη για τα ρομπότ που οι άνθρωποι βλέπουν και χρησιμοποιούν, παρά για τους άυλους αλγορίθμους.
«Αν ανησυχείς ότι θα αντικατασταθείς από την Τεχνητή Νοημοσύνη, είναι λιγότερο πιθανό να την συμπαθείς».
Το οικονομικό πλαίσιο έχει επίσης σημασία. Σε χώρες με χαμηλότερη ανεργία, η εκτίμηση για την Τεχνητή Νοημοσύνη παρουσιάζεται πιο έντονη.
«Είναι λογικό», δηλώνει ο Λου. «Αν ανησυχείς ότι θα αντικατασταθείς από την Τεχνητή Νοημοσύνη, είναι λιγότερο πιθανό να την συμπαθείς».
Ο Λου συνεχίζει να εξετάζει τις πολύπλοκες και εξελισσόμενες στάσεις των ανθρώπων απέναντι στην ΑΙ. Παρόλο που δεν θεωρεί την συγκεκριμένη ανάλυση ως την τελευταία «λέξη» επί του θέματος, ελπίζει ότι το Πλαίσιο Ικανότητας-Εξατομίκευσης προσφέρει πολύτιμα στοιχεία για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι άνθρωποι αξιολογούν την ΑΙ σε διαφορετικά πλαίσια.
«Δεν ισχυριζόμαστε ότι η ικανότητα και η εξατομίκευση είναι οι μόνες δύο διαστάσεις που έχουν σημασία, αλλά σύμφωνα με τη ανάλυσή μας, αυτοί οι δύο παράγοντες συμβάλλουν σε μεγάλο μέρος όσων διαμορφώνουν τις προτιμήσεις των ανθρώπων για την ΑΙ έναντι των ανθρώπων σε ένα ευρύ φάσμα μελετών», καταλήγει ο Λου.
πηγή: in.gr
