Εν μέσω σφοδρής πολιτικής αντιπαράθεσης υπερψηφίσθηκε από τη Βουλή η τροπολογία για την εφαρμογή μέτρων περιορισμού των εισερχομένων από τη Λιβύη με πλωτά μέσα, ενισχύοντας το θεσμικό οπλοστάσιο της κυβέρνησης για την αποτροπή εισόδου και προσωρινής κράτησης μεταναστών. Η τροπολογία υπερψηφίσθηκε με 177 ψήφους υπέρ, 74 κατά και 42 παρών. Συνολικά ψήφισαν 293 βουλευτές.
Αναλυτικά, κατά την ονομαστική ψηφοφορία τη ρύθμιση στήριξαν 177 βουλευτές της ΝΔ, της Ελληνικής Λύσης όπως και ανεξάρτητοι βουλευτές, ενώ 74 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ, της Νέας Αριστεράς και της Πλεύσης Ελευθερίας καταψήφισαν. «Παρών» δήλωσαν 42 βουλευτές από το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΙΚΗ.
Στην τροπολογία «προβλέπεται η αναστολή της υποβολής αιτήσεων χορήγησης ασύλου όσων φθάνουν στην Ελλάδα παράνομα από τη Βόρειο Αφρική με πλωτά μέσα. Τα άτομα αυτά επιστρέφονται χωρίς καταγραφή στη χώρα προέλευσης ή καταγωγής». Όπως έχει ανακοινωθεί, οι μετανάστες θα παραμένουν σε ειδικούς χώρους κράτησης, ένας εκ των οποίων θα δημιουργηθεί στην Κρήτη.
Η δέσμη μέτρων περιλαμβάνει :
-Τρίμηνη αναστολή της διαδικασίας ασύλου για παράτυπους αφιχθέντες,
-Υποχρεωτική κράτηση σε κλειστές δομές,
-Δημιουργία μόνιμης δομής στην Κρήτη,
-Μείωση επιδομάτων για αιτούντες,
-Ποινές φυλάκισης έως 5 έτη για παραμονή στη χώρα μετά από απόρριψη αιτήματος.
Πλεύρης για το Μεταναστευτικό: Τέλος το παραμύθι με τις μωρομάνες
Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνος Πλεύρης, υπεραμύνθηκε την τροπολογία για την αναστολή εξέτασης των αιτήσεων ασύλου, ασκώντας παράλληλα σφοδρή κριτική στα κόμματα της αντιπολίτευσης που δεν στηρίζουν την τροπολογία για την αναστολή παροχής ασύλου.
«Μόνο χθες από τα 507 άτομα που εισήλθαν παράνομα στη χώρα οι 495 ήταν άντρες και 16 γυναίκες. Τέλος το παραμύθι με τις μωρομάνες». σημειώσε ο Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ασύλου, τονίζοντας ότι «ο Κυριάκος Μητσοτάκης και αυτή η κυβέρνηση, θεωρεί ότι έχουμε και σύνορα, έχουμε και Επικράτεια και θα την προστατεύσουμε» .
Ο κ. Πλεύρης, μίλησε για μια απολύτως σταθμευμένη ρύθμιση και επικαλέστηκε ανάλογες αποφάσεις χωρών, όπως της Ισπανίας, η οποία δέχθηκε αντίστοιχη πίεση «στα χαρακτηριστικά της εισβολής όπως έχουμε αυτή τη στιγμή» και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το αποδέχθηκε. «Τα θέματα συνταγματικότητας για να τα λύσουμε επικαλούμαι μια προσωρινή διαταγή του ΣτΕ στην περίπτωση του Έβρου, όπου μάλιστα την προσφυγή την κάνει εγκυμονούσα και απορρίπτει το αίτημα» προσέθεσε.
Σχετικώς με το άρθρο 15, για το οποίο δημοσίευσε σχετικό άρθρο ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο αρμόδιος υπουργός υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση δεν το ενεργοποιεί παρότι συντρέχουν οι συνθήκες, παρά επιλέγει προδήλως ένα πιο ήπιο μέτρο. «Διότι άμα ήταν να ενεργοποιήσουμε πηγαίναμε και σε άλλες διαδικασίες. Δεν χρειάζεται. Μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε διαφορετικά, αλλά ότι συντρέχουν οι συνθήκες, συντρέχουν» εξήγησε.
Ο κ. Πλεύρης κατηγόρησε παράλληλα και το ΠΑΣΟΚ για υποκριτική στάση, σημειώνοντας πως αν και οι βουλευτές της Χαριλάου Τρικούπη υποστηρίζουν ότι η τροπολογία παραβιάζει το Σύνταγμα, ετοιμάζονται να ψηφίσουν «παρών».
«Το 2024 από τα παράλια της βόρειας Αφρικής ήρθαν στη χώρα μας περίπου 4 χιλιάδες μετανάστες. Τους πρώτους επτά μήνες του 2025 ο αριθμός διπλασιάστηκε. Το τελευταίο διάστημα έχουμε πάνω από χίλια άτομα την ημέρα», ανέφερε σε άλλο σημείο για να επισημάνει τα χαρακτηριστικά «εισβολής» που έχει πάρει το φαινόμενο, ενώ απευθυνόμενος σε ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά και ΚΚΕ είπε: «Η Αριστερά στο σύνολό της μας λέει ότι όποιος έρχεται πρέπει να καταγραφεί και να πάρει άσυλο. Περιμένουν στις ακτές της Λιβύης 3 εκατ. κόσμος. Καταλαβαίνετε τι ζητάτε;».
Ειδικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ, που διαμαρτυρήθηκε για την πρόθεση του Υπουργείου να επανεξετάσει το σύνολο των επιδομάτων που λαμβάνουν οι μετανάστες, είπε: «Μην ανησυχείτε κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ, εμείς δεν θα κάνουμε Μόρια. Τέτοιες συνθήκες ήταν του ΣΥΡΙΖΑ. Το 2019 μας αφήσατε 229 χιλιάδες εκκρεμείς αιτήσεις ασύλου. Σήμερα οι εκκρεμότητες είναι μόλις 29 χιλιάδες».
Ως προς την πρόταση του ΠΑΣΟΚ να διατηρηθεί η υπάρχουσα κατάσταση αλλά με σύντμηση των προθεσμιών εξέτασης ασύλου και απέλασης όσων δεν το δικαιούνται, είπε: «Αυτό που προτείνετε στην ουσία τους παρέχει τη δυνατότητα να διακινούνται ελεύθεροι στην Ελλάδα για τουλάχιστον 6 μήνες. Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ περιγράφει απλή καταγραφή, αίτηση ασύλου και ελεύθερη διακίνηση εντός της Ελλάδας. Εμείς τι λέμε: κάνουμε αναστολή της κατάθεσης αίτησης ασύλου και ενεργοποίηση της άμεσης επιστροφής. Όμως δεν είναι εύκολη διαδικασία οι επιστροφές. Ωστόσο, εμείς δεν πρόκειται να στείλουμε σήμα προς όσους περιμένουν στη Λιβύη “ελάτε στην Κρήτη να σας φιλοξενήσουμε στις δομές μας, να κάνετε αίτηση ασύλου και μετά να κάνετε βόλτες στην Ελλάδα”».
Οι θέσεις των κομμάτων
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ Παύλος Χριστίδης υποστήριξε την αντισυνταγματικότητα της τροπολογίας λέγοντας ότι η χρησιμοποίηση του άρθρου 15 του ΕΣΔΑ «δημιουργεί τεράστιο ζήτημα και οι απαντήσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη δημιουργούν προβληματισμό, εάν όχι γέλια», Η κυβέρνησης είπε «παραδέχεται ότι επικαλείται το άρθρο 15 ΕΣΔΑ χωρίς να χρησιμοποιεί!» δηλαδή «δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε ενημέρωση στο Συμβούλιο της Ευρώπης όπως αξιώνει το άρθρο 15 του ΕΣΔΑ, θα υπάρξει παραβίαση απροκάλυπτη. Με επιχειρηματολογία που προσιδιάζει σε συνθήκες πολιορκίας του άρθρου 48 του Συντάγματος» και αναρωτήθηκε «να περιμένουμε τις επόμενες ημέρες και έκδοση σχετικού Διατάγματος; Ποιος τα σκέφτεται αυτά τα πράγματα;» Ο κ. Χρηστίδης κατέληξε λέγοντας ότι «η Ελλάδα αντιμετώπισε τα τελευταία χρόνια αντίστοιχο πρόβλημα και στον Έβρο και στα Δωδεκάνησα αλλά τέτοια νομική επίκληση δεν είχαμε. Είναι η πρώτη φορά από την εποχή της δικτατορίας που δημιουργούνται προϋποθέσεις εξαίρεσης της χώρας από τον ΕΣΔΑ. Η κυβέρνηση δημιουργεί επικίνδυνες συνθήκες».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Ψυχογιός υποστήριξε την ένσταση αντισυνταγματικότητας της τροπολογίας λέγοντας ότι «η φύλαξη των συνόρων είναι δικαίωμα και υποχρέωση της χώρας, όμως πρέπει να υπακούει στην απαρέγκλιτη τήρηση του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας».
Υποστήριξε πως η τροπολογία είναι αντίθετη με το άρθρο 5 (παράγραφος 2) του Συντάγματος που θεσπίζει ότι όλοι όσοι βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών πολιτικών πεποιθήσεων. Εξαιρέσεις επιτρέπονται στις περιπτώσεις που προβλέπει το διεθνές δίκαιο, το οποίο είναι δεσμευτικό και υποχρεωτικό. Επίσης, παραβιάζει την αναστολή πρόσβασης στο άσυλο με γεωγραφικά κριτήρια δηλαδή το άρθρο 18 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (κατοχύρωση δικαιώματος στην αίτηση ασύλου), το άρθρο 33 της Σύμβασης της Γενεύης (απαγόρευση επαναπροώθησης) και την Οδηγία 2013/32 της ΕΕ (διαδικασίες ασύλου). Η επιστροφή χωρίς καταγραφή, πρόσθεσε, συνιστά pushback και παραβίαση του δικαιώματος σε ατομική εξέταση αιτήματος διεθνούς προστασίας. «Είναι διατάξεις αναγκαστικού δικαίου, διεθνούς δικαίου που δεσμεύουν τη χώρα και είναι όπλο και για τη χώρα απέναντι σε άλλους το παραβιάζουν. Η επιστροφή λοιπόν, χωρίς καταγραφή συνιστά de facto και παραβίαση του δικαιώματος για ατομική εξέταση αιτήματος διεθνούς προστασίας στο οποίο ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε χτες και ομολόγησε ότι αυτό θα πρέπει να τηρείται σε κάθε περίπτωση», υπογράμμισε ο Γ. Ψυχογιός. Η τροπολογία αυτή είπε ο κ. Ψυχογιός δημιουργεί ένα καθεστώς νομικής αορατότητας (legal limbo). Η αποκλειστική επίκληση της «παράνομης εισόδου» και της «προέλευσης από Βόρεια Αφρική» καταργεί τη διάκριση μεταξύ προσώπων που διαφεύγουν διώξεων ή πολέμου (και δικαιούνται άσυλο) και προσώπων που μετακινούνται για άλλους λόγους. Ενώ καταργείται στην πράξη η εξατομικευμένη εξέταση, που αποτελεί θεμέλιο του προσφυγικού δικαίου. Ο βουλευτής ανέφερε ότι για την αναστολή ασύλου στον Έβρο το 2020 υπήρξε κατακραυγή εναντίον της χώρας μας και πρόσθεσε πως «το διεθνές δίκαιο δεν είναι δυνατόν να τηρείται a la carte καταλογίζοντας στην κυβέρνηση ότι «δημιουργεί γκρίζες ζώνες “αόρατων” ανθρώπων που δεν εντάσσονται σε κανένα καθεστώς. Ο κ. Ψυχογιός ανέφερε ότι η πάγια θέση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι η υποβολή αιτήματος ασύλου, η γρήγορη και δίκαιη εξέταση του, προκειμένου να αποφασιστεί ποιος δικαιούται άσυλο και ποιος όχι και να δρομολογηθούν οι διαδικασίες επιστροφής για αυτούς που δεν δικαιούνται. Με μεταφορά των ανθρώπων που φτάνουν στην Κρήτη σε δομές της ενδοχώρας, «τις οποίες η κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει».
Η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Διαμάντω Μανωλάκου, ανέφερε πως υποστηρίζει ότι η τροπολογία είναι αντισυνταγματική γιατί «θεωρούμε και συμφωνούμε ότι με αυτή την ντροπιαστική, σκληρή, άγρια, απάνθρωπη και ρατσιστική τροπολογία παραβιάζεται η διεθνής συνθήκη της Γενεύης που υπερισχύει του εθνικού δικαίου, σύμφωνα με το άρθρο 28 του Συντάγματος». Η βουλευτής ανέφερε ότι η μη καταγραφή μεταναστών και προσφύγων καταπατά τον σεβασμό και την προστασία της αξίας του Ανθρώπου, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ.1 του Συντάγματος. Παραβιάζει ακόμα την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας όσων βρίσκονται στην επικράτεια, σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ.2.
«Ο αντινατιβιστής πρωθυπουργός της χώρας θέλει να μας πείσει ότι με τις τρίμηνες παρατάσεις θα λύσει το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης. Κατ’ αρχάς ο πρωθυπουργός είναι αντινατιβιστής. Είναι υπέρ του πολυ-πολιτισμού. Δεν του αρέσει το κράτος – έθνος», δήλωσε ο Κυριάκος Βελόπουλος. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Λύσης: «Και το σημαντικότερο είναι ότι πρέπει να μας πείσει ο πρωθυπουργός ότι τα πιστεύει αυτά και δεν είναι επικοινωνιακά τερτίπια. Του επισημαίνουμε ότι για να μας πείσει, πρέπει να μας πείσει ότι ένας μουσουλμάνος τρώει χοιρινό».
Η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς, Θεοπίστη Πέρκα, υποστήριξε την αντισυνταγματικότητα της τροπολογίας που είπε ότι «αποτελεί μια κραυγαλέα θεσμική οπισθοδρόμηση. Μια ακροδεξιά, ρατσιστική επιλογή κατάφωρης παραβίασης του Συντάγματος, του Διεθνούς Δικαίου και του κεκτημένου της ΕΕ». Η βουλευτής ανέφερε ότι η τροπολογία παραβιάζει «την Αρχή της μη επαναπροώθησης και την προστασίας από βασανιστήρια και εξευτελιστική συμπεριφορά. Ότι κανένα κράτος δεν μπορεί να παρεκκλίνει από τα ανθρώπινα δικαιώματα σύμφωνα με την ΕΣΔΑ. Και ότι το δικαίωμα του ανθρώπου να ζητήσει άσυλο δεν μπορεί να ανασταλεί, ανεξαρτήτως των πιθανοτήτων επιτυχίας του». Η κυβέρνηση, είπε η κ. Πέρκα, «παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Προσφυγικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, όπου αναφέρει ότι το δικαίωμα αιτήματος ασύλου είναι θεμελιώδες και δεν είναι διαπραγματεύσιμο, δεν μπορεί να ανασταλεί ούτε προσωρινά ούτε τοπικά. Το δικαίωμα ασύλου κατοχυρώνεται ρητά στο άρθρο 6 της Οδηγίας 32/2013, στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, στα άρθρο 18 και 19 του Δικαιώματος Ασύλου, ενώ επίσης υπάρχει και το άρθρο 3 του ΕΣΔΑ που δεν επιτρέπει την οποιαδήποτε παρέκκλιση που θεσπίζεται στο άρθρο 15 του ΕΣΔΑ το οποίο επικαλείται η τροπολογία στην αιτιολογική της έκθεση. Συνεπώς παραβιάζει το διεθνές δίκαιο όπως και το άρθρο 2 παρ. 1 του Συντάγματος περί σεβασμού και προστασίας του Ανθρώπου, το άρθρο 5 παρ. 2 περί προστασίας αλλοδαπών προσώπων, το άρθρο 7 παρ. 2 περί απαγόρευσης βασανιστηρίων. Την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας (αρ. 25 παρ. 1) του Συντάγματος. Τα δικαιώματα του Ανθρώπου αλλά και άρθρο 28 του Συντάγματος».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νίκης δεν τοποθετήθηκε στη συζήτηση επί της ένστασης αντισυνταγματικότητας.
Η ένσταση αντισυνταγματικότητας απορρίφθηκε δια εγέρσεως, όπως ορίζει ο Κανονισμός της Βουλής.
ΠΗΓΗ: Αθήνα 9.84
