Στο φάσμα της δημοσιονομικής προσαρμογής εξακολουθούν να βρίσκονται οι δήμοι και οι περιφέρειες, καθώς εξακολουθούν να παραμένουν «παγωμένες» οι προ κρίσης θεσμοθετημένες προβλέψεις (Ν. 3852/2020) για το ύψος της τακτικής κρατικής επιχορήγησης, παρά την εκ νέου ισχνή αύξηση του ορίου του μεταβιβαζόμενου ποσού που προβλέπει νομοσχέδιο του ΥΠΟΙΚ.
Σημειώνεται ότι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ) των ΟΤΑ συνδέονται άμεσα με έσοδα του κράτους και, ειδικότερα, με τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων (ΦΕΦΠ/ΦΕΝΠ), με τον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) και με τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ).
Σύμφωνα με το ν. 3852/2010 (άρθρα 259 και 260) μεταβιβάζεται στους δήμους το 20% του Φόρου Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων (ΦΕΦΠ/ΦΕΝΠ), το 12% του ΦΠΑ και το 11,3% του ΕΝΦΙΑ, ενώ στις περιφέρειες μεταβιβάζεται το 2,4% του ΦΕΦΠ/ΦΕΝΠ και 4% του ΦΠΑ.
Το 2011, δήμοι και περιφέρειες στο πλαίσιο μείωσης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και επίτευξης δημοσιονομικών πλεονασμάτων, καθορίστηκε ανώτατο όριο πιστώσεων, το οποίο το 2017 έφτασε τα 3,4 δις ευρώ, υπολειπόμενο κατά πολύ από τις προβλέψεις του ν.3852/2010.
Σήμερα με διατάξεις σε νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το συνολικό ποσό που μεταβιβάζεται κατ’ έτος, σύμφωνα με τα άρθρα 259 και 260 του ν. 3852/2010, από τον Τακτικό Προϋπολογισμό στους δήμους και τις περιφέρειες δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 3.528.000.000 ευρώ.
Τουτέστιν το πάγιο αίτημα της ΚΕΔΕ και συνολικά της Αυτοδιοίκησης για εφαρμογή του Ν. 3852/2010, παραμένει ανοικτό και επίκαιρο, όπως ανοικτό παραμένει και το αίτημα για απόδοση των παρακρατηθέντων όλα αυτά τα χρόνια θεσμοθετημένων πόρων.
Σε ότι αφορά στο νομοσχέδιο του ΥΠΟΙΚ και σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση: «Με τη συγκεκριμένη διάταξη, προτείνεται να τροποποιηθεί το ανώτατο όριο των τριών δισεκατομμυρίων τετρακοσίων εκατομμυρίων ευρώ (3.400.000.000 €) που είχε θεσπιστεί με το άρθρο 80Α του ν. 4472/2017 και να αυξηθεί στα τρία δισεκατομμύρια πεντακόσια είκοσι οκτώ εκατομμύρια ευρώ (3.528.000.000 €), ώστε, σε συνδυασμό με άλλες μεταβιβάσεις και παρεμβάσεις, να μπορούν να ανταπεξέλθουν οι Ο.Τ.Α. στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες, σε παγκόσμιο και εθνικό επίπεδο, όπως, η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και οι πληθωριστικές πιέσεις στην αγορά».
Σύμφωνα με τα παραπάνω η μεταβίβαση πιστώσεων στους δήμους και τις περιφέρειες θα είναι αυξημένη κατά 128 εκ. ευρώ.
Πάντως την αύξηση των ΚΑΠ για τους δήμους το 2023 κατά 113,5 εκ. ευρώ, είχε προβλέψει και πρόσφατη ΚΥΑ των αναπληρωτών υπουργών Οικονομικών Θ., Σκυλακάκη και Εσωτερικών Στ. Πέτσα. Στην απόφαση ορίζεται ότι οι πιστώσεις των δήμων που θα εγγράφονται στον προϋπολογισμό τους για το 2023 για την κάλυψη λειτουργικών και λοιπών γενικών δαπανών πρέπει να είναι όσο ήταν η πρώτη δόση των ΚΑΠ που τους αποδόθηκε το 2022, ήτοι 113.569.431,24, όχι επί δώδεκα δόσεις όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, αλλά επί δεκατρείς δόσεις.
