Επί έξι μήνες, μια ομάδα του Βρετανικού Μουσείου συνεργάστηκε με την αστυνομία για να ανακτήσει εκατοντάδες σφραγιδόλιθους, πετράδια και άλλα κοσμήματα που αξιωματούχοι του μουσείου λένε ότι ένας πρώην επιμελητής έκλεψε από τις αποθήκες του. Μερικά από αυτά τα αξιόλογα αντικείμενα είχαν κλαπεί, έλειπαν ή είχαν καταστραφεί, όπως ανακοίνωσε τον Αύγουστο του 2023 το Μουσείο.
Οι έμποροι τέχνης που αγόρασαν τα κλεμμένα αντικείμενα – μερικά από τα οποία χρονολογούνται από την αρχαία Ρώμη – έχουν επιστρέψει μέχρι στιγμής 357 θησαυρούς στο μουσείο, δήλωσε η Aurélia Masson-Berghoff, επιμελήτρια που ηγείται της ομάδας ανάκτησης των χαμένων αντικειμένων.
Αυτή η «λεία» είναι το υλικό της έκθεσης “Rediscovering Gems”, που καταλαμβάνει μια αίθουσα δίπλα στη μεγάλη είσοδο του Βρετανικού Μουσείου έως τις 2 Ιουνίου και περιλαμβάνει δεκάδες μικροσκοπικά τεχνουργήματα γνωστά ως cameo και intaglio – 10 από τα οποία είναι αντικείμενα που ανακτήθηκαν.
Αν και περισσότερα από 1.000 αντικείμενα εξακολουθούν να λείπουν και μπορεί να χρειαστεί χρόνια για να εντοπιστούν, η Masson-Berghoff είπε ότι η ομάδα της ελπίζει ότι και αυτά θα μπορούσαν να ανακτηθούν. Η νέα έκθεση αποτελεί μέρος των προσπαθειών του μουσείου να υπάρχει διαφάνεια σχετικά με τις κλοπές και τις προσπάθειές του να ανακτήσει τα χαμένα αντικείμενα.
Απεικονίζοντας θεότητες, διάσημα πρόσωπα, ζώα, αντικείμενα και σκηνές από τη μυθολογία ή την καθημερινή ζωή, αυτά τα μικρά έργα τέχνης έχουν κάνει σημαντική εντύπωση στην ιστορία της τέχνης.
Στην έκθεση υπάρχει ένα τυπικό ντουλάπι πολύτιμων λίθων του 18ου αιώνα, που φιλοξενεί πολύτιμους λίθους και σφραγιδόλιθους, έναν μεγεθυντικό φακό και σχέδια συλλεκτών και αποτυπώνει τη γοητεία που έχουν εμπνεύσει τα κοσμήματα ανά τους αιώνες. Ο Μιχαήλ Άγγελος (1475–1564) πιστεύεται μάλιστα ότι στήριξε τη φιγούρα του Αδάμ στο παρεκκλήσι της Καπέλα Σιξτίνα σε ένα ρωμαϊκό καμέο του Αυγούστου στον Αιγόκερω.
Τα μικροσκοπικά τεχνουργήματα, οι πολύτιμοι αυτοί λίθοι ήταν υποτιμημένα κυρίως λόγω του μεγέθους τους, πολλά από αυτά είναι μικρότερα από μισή ίντσα και πολλές φορές δεν διακρίνονται τα σχέδιά τους στο φυσικό φως. Στην έκθεση θα υπάρχει ειδικός φωτισμός για το καθένα από αυτά.
Μερικοί από τους προηγούμενους επιμελητές του μουσείου στις Ελληνικές και Ρωμαϊκές αρχαιότητες προτίμησαν να επικεντρωθούν σε μεγαλύτερα και πιο γνωστά αντικείμενα όπως αγάλματα και αγγεία, γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί πολλά από τα καμέο και τα κοσμήματα δεν είχαν καταγραφεί πριν από τις κλοπές.
Οι πρώτοι χαραγμένοι πολύτιμοι λίθοι είχαν το σχέδιο σκαλισμένο στο γυαλί. Χρησιμοποιήθηκαν ως σφραγίδες, οι άνθρωποι τις πίεζαν σε υγρό πηλό και ήταν το ισοδύναμο της υπογραφής τους. Εφευρέθηκαν στη Μεσοποταμία, αλλά είναι οι αρχαίοι Έλληνες που τα κάνουν μια δική τους μορφή τέχνης, και λόγω του ενδιαφέροντος για τη μυθολογία, απεικονίζονται αμέσως όλοι οι θεοί. Σε ένα από αυτά τα τεχνουργήματα της έκθεσης υπάρχει μια μικροσκοπική φιγούρα που έχει ένα στεφάνι από κισσό στα μαλλιά του. Είναι ο Βάκχος, ο θεός του κρασιού. Στη συλλογή υπάρχουν και καμέο, όπως ένα του φτερωτού έρωτα. Πολλά από αυτά προορίζονταν δώρα, και όταν το κοιτάς, έχεις την αίσθηση ότι προοριζόταν για ένα αγαπημένο πρόσωπο.
Οι Ρωμαίοι έμαθαν πώς να φτιάχνουν πολύτιμους λίθους από γυαλί μόνο τον πρώτο αιώνα μ.Χ. Το γυαλί ήταν νέο και συναρπαστικό για αυτούς και σήμαινε ότι μπορούσες να παράγεις μαζικά αυτά τα αντικείμενα. Ήταν ακόμα μια πολύ περίπλοκη και δύσκολη διαδικασία να λιώσεις γυαλί σε καλούπι, και βρίσκεις πολλούς πολύτιμους λίθους από γυαλί σε πολύ ακριβές χρυσές βάσεις.
Στην Αναγέννηση, οι άνθρωποι άρχισαν να παθιάζονται με τα σκαλιστά πετράδια, επειδή όλοι κοιτούσαν πίσω πόσο σπουδαίοι ήταν οι κλασικοί καλλιτέχνες. Η τρέλα για τους πολύτιμους λίθους ξεκίνησε πραγματικά στην Αναγέννηση.
Οι συλλέκτες αγαπούσαν επίσης πολύτιμους λίθους επειδή ήταν άθικτοι. Αν αγόραζαν ένα αρχαίο άγαλμα, θα του έλειπαν τα χέρια ή η μύτη του. Αλλά τα καμέο ήταν ολοκληρωμένα, έτσι οι συλλέκτες έβλεπαν την εικόνα όπως την έβλεπαν οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι. Ειδικά στον 18ο αιώνα, βασιλικά μέλη, αριστοκράτες, καλλιτέχνες και αρχαιολόγοι έκαναν σημαντικές συλλογές με τα σχέδιά τους να χρησιμεύουν ως καταγραφή προσωπικών και αισθητικών προτιμήσεων. Ωστόσο, η δημοτικότητά τους σήμαινε ότι αναπαράχθηκαν ευρέως και παραποιήθηκαν και η διάκριση μεταξύ των δύο κατηγοριών εξακολουθεί να είναι αμφιλεγόμενη.
Το Βρετανικό Μουσείο έχει δεσμευτεί να ανακτήσει όλα τα κλεμμένα αντικείμενα και να αποτρέψει την επανάληψη των κλοπών.Το Μουσείο έχει επίσης ξεκινήσει ένα φιλόδοξο πενταετές σχέδιο για την ολοκλήρωση της τεκμηρίωσης και της ψηφιοποίησης ολόκληρης της συλλογής.
Πηγή lifo